1 M elhor é o pobre que vive com integridade do que o tolo que fala perversamente.
Miskiinka daacadnimadiisa ku socda ayaa ka wanaagsan Nacaska bushimihiisu qalloocan yihiin.
2 N ão é bom ter zelo sem conhecimento, nem ser precipitado e perder o caminho.
Oo weliba in naftu aqoon la'aato ma wanaagsana, Oo kii cagihiisu degdegaanna wuu ambadaa.
3 É a insensatez do homem que arruína a sua vida, mas o seu coração se ira contra o Senhor.
Nin nacasnimadiisu jidkiisay qalloocisaa, Oo isagu qalbigiisa ayuu Rabbiga uga cadhoodaa.
4 A riqueza traz muitos amigos, mas até o amigo do pobre o abandona.
Maalku wuxuu badiyaa saaxiibbo, Laakiinse miskiinku saaxiibkiisa buu ka soocmaa.
5 A testemunha falsa não ficará sem castigo, e aquele que despeja mentiras não sairá livre.
Markhaatigii been ahu ma taqsiir la'aan doono, Oo kii been ku hadlaana ma baxsan doono.
6 M uitos adulam o governante, e todos são amigos de quem dá presentes.
Kuwa badan ayaa deeqsiga raallinimo ka baryi doona, Oo nin kastaaba waa u saaxiib kii hadiyado bixiya.
7 O pobre é desprezado por todos os seus parentes, quanto mais por seus amigos! Embora os procure, para pedir-lhes ajuda, não os encontra em lugar nenhum.
Miskiinka walaalihiis oo dhammu way neceb yihiin, Haddaba saaxiibbadiisuna intee bay ka fogaan doonaan! Isagu hadal buu kala daba tagaa iyaga, laakiinse way tageen.
8 Q uem obtém sabedoria ama-se a si mesmo; quem acalenta o entendimento prospera.
Kii xigmadda helaa naftiisuu jecel yahay, Oo kii waxgarashada xajistaana wax wanaagsan buu heli doonaa.
9 A testemunha falsa não ficará sem castigo, e aquele que despeja mentiras perecerá.
Markhaatigii been ahu ma taqsiir la'aan doono, Oo kii been ku hadlaana wuu halligmi doonaa.
10 N ão fica bem o tolo viver no luxo; quanto pior é o servo dominar príncipes!
Nacaska raaxo uma eka, Waxaana taas ka sii liita in addoon amiirro xukumo.
11 A sabedoria do homem lhe dá paciência; sua glória é ignorar as ofensas.
Nin miyirkiisu cadho buu ka celiyaa, Oo waxaa isaga ammaan u ah inuu xadgudub dhaafo.
12 A ira do rei é como o rugido do leão, mas a sua bondade é como o orvalho sobre a relva.
Boqorka cadhadiisu waa sida libaaxa cidiisa, Laakiinse raallinimadiisu waa sida sayaxa cawska ku dega.
13 O filho tolo é a ruína de seu pai, e a esposa briguenta é como uma goteira constante.
Wiilkii nacas ahu waa u belaayo aabbihiis, Oo naag murammadeeduna waa sida dhibicyo aan kala go'in.
14 C asas e riquezas herdam-se dos pais, mas a esposa prudente vem do Senhor.
Hoy iyo hanti aabbayaashaa laga dhaxlaa, Laakiinse afo miyir leh xagga Rabbigaa laga helaa.
15 A preguiça leva ao sono profundo, e o preguiçoso passa fome.
Caajisnimo waxay keentaa hurdo weyn, Oo qofkii caajis ahuna wuu gaajoon doonaa.
16 Q uem obedece aos mandamentos preserva a sua vida, mas quem despreza os seus caminhos morrerá.
Kii amarka dhawraa naftiisuu dhawraa, Laakiinse kii jidadkiisa fudaydsadaa wuu dhiman doonaa.
17 Q uem trata bem os pobres empresta ao Senhor, e ele o recompensará.
Kii miskiinka u naxaa Rabbiguu wax amaahiyaa, Oo wanaaggii uu sameeyeyna wuu u celin doonaa.
18 D iscipline seu filho, pois nisso há esperança; não queira a morte dele.
Wiilkaaga edbi intay rajo jirto, Laakiinse naftaada ha ku qasbin si uu u dhinto.
19 O homem de gênio difícil precisa do castigo; se você o poupar, terá que poupá-lo de novo.
Ninkii cadho badan waa la taqsiiri doonaa, Waayo, haddaad mar isaga samatabbixiso, haddana waa inaad mar kale sidii oo kale ku samaysaa.
20 O uça conselhos e aceite instruções, e acabará sendo sábio.
Talada maqal, oo edbinta qaado, Si aad ugu dambaystaada caqli u yeelatid.
21 M uitos são os planos no coração do homem, mas o que prevalece é o propósito do Senhor.
Nin qalbigiisa waxaa ku jira hindisooyin badan, Habase ahaatee waxaa taagnaan doonta talada Rabbiga.
22 O que se deseja ver num homem é amor perene; melhor é ser pobre do que mentiroso.
Nin waxaa loo doonayaa waa raxmaddiisa, Oo miskiinkuna waa ka wanaagsan yahay beenaalaha.
23 O temor do Senhor conduz à vida: quem o teme pode descansar em paz, livre de problemas.
Kii Rabbiga ka cabsada waxaa loo kaxeeyaa xagga nolosha, Wuuna sii dheregsanaan doonaa, Oo sharna loo keeni maayo.
24 O preguiçoso põe a mão no prato, e não se dá ao trabalho de levá-la à boca!
Ninkii caajis ahu wuxuu gacanta geliyaa xeedhada, Oo mar dambe xagga afkiisa uma soo celiyo.
25 A çoite o zombador, e os inexperientes aprenderão a prudência; repreenda o homem de discernimento, e ele obterá conhecimento.
Kan wax quudhsada garaac, oo garaadlaawaha ayaa miyir yeelan doona, Oo kii garasho leh canaano, oo isna aqoon buu sii korodhsan doonaa.
26 O filho que rouba o pai e expulsa a mãe é causador de vergonha e desonra.
Kii aabbihiis kharriba, hooyadiisna erya, Waa wiil ceeb keena oo cay soo jiida.
27 S e você parar de ouvir a instrução, meu filho, irá afastar-se das palavras que dão conhecimento.
Wiilkaygiiyow ka joogso in markaad edbinta maqashid Aad dabadeed hadalka aqoonta ka ambatid.
28 A testemunha corrupta zomba da justiça, e a boca dos ímpios tem fome de iniqüidade.
Markhaatigii waxmatare ahu gartuu quudhsadaa, Oo kan sharka leh afkiisuna wuxuu liqaa xumaan.
29 O s castigos estão preparados para os zombadores, e os açoites para as costas dos tolos.
Kuwa wax quudhsada waxaa loo diyaariyey xukunno, Oo dhabarka nacasyadana waxaa loo diyaariyey karbaash.