1 M ejor es el pobre que camina en integridad, Que el de perversos labios y fatuo.
Miskiinka daacadnimadiisa ku socda ayaa ka wanaagsan Nacaska bushimihiisu qalloocan yihiin.
2 E l afán sin reflexión no es bueno, Y aquel que se apresura con los pies, se extravía.
Oo weliba in naftu aqoon la'aato ma wanaagsana, Oo kii cagihiisu degdegaanna wuu ambadaa.
3 L a insensatez del hombre tuerce su camino, Y luego se irrita su corazón contra Jehová.
Nin nacasnimadiisu jidkiisay qalloocisaa, Oo isagu qalbigiisa ayuu Rabbiga uga cadhoodaa.
4 L as riquezas atraen a muchos amigos; Mas el pobre se ve apartado de su amigo.
Maalku wuxuu badiyaa saaxiibbo, Laakiinse miskiinku saaxiibkiisa buu ka soocmaa.
5 E l testigo falso no quedará sin castigo, Y el que habla mentiras no escapará.
Markhaatigii been ahu ma taqsiir la'aan doono, Oo kii been ku hadlaana ma baxsan doono.
6 M uchos buscan el favor del generoso, Y cada uno es amigo del hombre que da.
Kuwa badan ayaa deeqsiga raallinimo ka baryi doona, Oo nin kastaaba waa u saaxiib kii hadiyado bixiya.
7 T odos los hermanos del pobre le aborrecen; ¡Cuánto más sus amigos se alejarán de él! Buscará palabras y no las hallará.
Miskiinka walaalihiis oo dhammu way neceb yihiin, Haddaba saaxiibbadiisuna intee bay ka fogaan doonaan! Isagu hadal buu kala daba tagaa iyaga, laakiinse way tageen.
8 E l que posee entendimiento ama su alma; El que guarda la inteligencia hallará el bien.
Kii xigmadda helaa naftiisuu jecel yahay, Oo kii waxgarashada xajistaana wax wanaagsan buu heli doonaa.
9 E l testigo falso no quedará sin castigo, Y el que habla mentiras perecerá.
Markhaatigii been ahu ma taqsiir la'aan doono, Oo kii been ku hadlaana wuu halligmi doonaa.
10 N o sienta bien al necio vivir en delicias; ¡Cuánto menos al siervo ser señor de los príncipes!
Nacaska raaxo uma eka, Waxaana taas ka sii liita in addoon amiirro xukumo.
11 L a cordura del hombre detiene su furor, Y es un honor para él pasar por alto la ofensa.
Nin miyirkiisu cadho buu ka celiyaa, Oo waxaa isaga ammaan u ah inuu xadgudub dhaafo.
12 C omo rugido de león es la ira del rey, Y su favor como el rocío sobre la hierba.
Boqorka cadhadiisu waa sida libaaxa cidiisa, Laakiinse raallinimadiisu waa sida sayaxa cawska ku dega.
13 D olor es para su padre el hijo necio, Y gotera continua las contiendas de la mujer.
Wiilkii nacas ahu waa u belaayo aabbihiis, Oo naag murammadeeduna waa sida dhibicyo aan kala go'in.
14 L a casa y las riquezas son herencia de los padres; Mas la mujer prudente es don de Jehová.
Hoy iyo hanti aabbayaashaa laga dhaxlaa, Laakiinse afo miyir leh xagga Rabbigaa laga helaa.
15 L a pereza hace caer en profundo sueño, Y el alma negligente padecerá hambre.
Caajisnimo waxay keentaa hurdo weyn, Oo qofkii caajis ahuna wuu gaajoon doonaa.
16 E l que guarda el mandamiento guarda su alma; Mas el que menosprecia sus caminos morirá.
Kii amarka dhawraa naftiisuu dhawraa, Laakiinse kii jidadkiisa fudaydsadaa wuu dhiman doonaa.
17 A Jehová presta el que da al pobre, Y el bien que ha hecho, se lo recompensará.
Kii miskiinka u naxaa Rabbiguu wax amaahiyaa, Oo wanaaggii uu sameeyeyna wuu u celin doonaa.
18 C astiga a tu hijo en tanto que hay esperanza; Mas no se apresure tu alma para destruirlo.
Wiilkaaga edbi intay rajo jirto, Laakiinse naftaada ha ku qasbin si uu u dhinto.
19 E l iracundo pagará la pena; Y si se lo perdonan, añadirá nuevos males.
Ninkii cadho badan waa la taqsiiri doonaa, Waayo, haddaad mar isaga samatabbixiso, haddana waa inaad mar kale sidii oo kale ku samaysaa.
20 E scucha el consejo, y recibe la corrección, Para que seas sabio al final.
Talada maqal, oo edbinta qaado, Si aad ugu dambaystaada caqli u yeelatid.
21 M uchos proyectos hay en el corazón del hombre; Mas el designio de Jehová es el que se cumplirá.
Nin qalbigiisa waxaa ku jira hindisooyin badan, Habase ahaatee waxaa taagnaan doonta talada Rabbiga.
22 C ontentamiento es a los hombres hacer misericordia; Y mejor es el pobre que el mentiroso.
Nin waxaa loo doonayaa waa raxmaddiisa, Oo miskiinkuna waa ka wanaagsan yahay beenaalaha.
23 E l temor de Jehová es para vida, Y con él vivirá lleno de reposo el hombre; No será visitado por el mal.
Kii Rabbiga ka cabsada waxaa loo kaxeeyaa xagga nolosha, Wuuna sii dheregsanaan doonaa, Oo sharna loo keeni maayo.
24 E l perezoso mete su mano en el plato, Y ni aun a su boca la lleva.
Ninkii caajis ahu wuxuu gacanta geliyaa xeedhada, Oo mar dambe xagga afkiisa uma soo celiyo.
25 H iere al escarnecedor, y el simple se hará avisado; Y corrigiendo al entendido, aprenderá la ciencia.
Kan wax quudhsada garaac, oo garaadlaawaha ayaa miyir yeelan doona, Oo kii garasho leh canaano, oo isna aqoon buu sii korodhsan doonaa.
26 E l que despoja a su padre y ahuyenta a su madre, Es hijo que causa vergüenza y acarrea oprobio.
Kii aabbihiis kharriba, hooyadiisna erya, Waa wiil ceeb keena oo cay soo jiida.
27 C esa, hijo mío, de escuchar las enseñanzas Que te apartan de las razones de sabiduría.
Wiilkaygiiyow ka joogso in markaad edbinta maqashid Aad dabadeed hadalka aqoonta ka ambatid.
28 E l testigo perverso se burla de la justicia, Y la boca de los impíos encubre la iniquidad.
Markhaatigii waxmatare ahu gartuu quudhsadaa, Oo kan sharka leh afkiisuna wuxuu liqaa xumaan.
29 P reparados están los castigos para los escarnecedores, Y los azotes para las espaldas de los necios.
Kuwa wax quudhsada waxaa loo diyaariyey xukunno, Oo dhabarka nacasyadana waxaa loo diyaariyey karbaash.