1 C omo neve no verão ou chuva na colheita, assim a honra é imprópria para o tolo.
Sida wakhtiga kulul aan baraf cad ugu habboonayn, oo wakhtiga beergooyska aan roob ugu habboonayn, Ayaan sharaf nacas ugu habboonayn.
2 C omo o pardal que voa em fuga, e a andorinha que esvoaça veloz, assim a maldição sem motivo justo não pega.
Sida shimbir iska wareegaysa iyo sida dabafallaadh iska duulaysa, Ayaan habaarkii sababla'aan ahu cidna ugu dhacayn.
3 O chicote é para o cavalo, o freio, para o jumento, e a vara, para as costas do tolo!
Jeedal faras buu ku habboon yahay, dacayna dameer, Ulina dhabarka nacaska.
4 N ão responda ao insensato com igual insensatez, do contrário você se igualará a ele.
Nacas ha ugu jawaabin sida nacasnimadiisu tahay, Waaba intaasoo aad sidiisa oo kale noqotaaye.
5 R esponda ao insensato como a sua insensatez merece, do contrário ele pensará que é mesmo um sábio.
Nacas ugu jawaab sida nacasnimadiisu tahay, Waaba intaasoo uu isla caqli weynaadaaye.
6 C omo cortar o próprio pé ou beber veneno, assim é enviar mensagem pelas mãos do tolo.
Kii nacas gacantiis farriin u sii dhiibaa Cagahuu iska gooyaa oo khasaaruu cabbaa.
7 C omo pendem inúteis as pernas do coxo, assim é o provérbio na boca do tolo.
Sida lugaha curyaanku u laalaadaan Ayuu masaalkuna u yahay afka nacasyada.
8 C omo amarrar uma pedra na atiradeira, assim é prestar honra ao insensato.
Kii nacas sharaf siiyaa Wuxuu la mid yahay mid wadhaf dhagax ku xidha oo kale.
9 C omo ramo de espinhos nas mãos do bêbado, assim é o provérbio na boca do insensato.
Sida qodaxdu u dhex gasho sakhraan gacantiis, Ayuu masaalkuna u yahay afka nacasyada.
10 C omo o arqueiro que atira ao acaso, assim é quem contrata o tolo ou o primeiro que passa.
Kii nacaska ama kuwa jidka maraya kiraystaa Waa sida qaansoole dadka oo dhan dhaawaca oo kale.
11 C omo o cão volta ao seu vômito, assim o insensato repete a sua insensatez.
Nacas nacasnimadiisa ku noqnoqdaa Waa sida eey mantaggiisa ku noqnoqda oo kale.
12 V ocê conhece alguém que se julga sábio? Há mais esperança para o insensato do que para ele.
Nin isla caqli weyn ma aragtay? Waxaa isaga ka rajo roon nacas.
13 O preguiçoso diz: “Lá está um leão no caminho, um leão feroz rugindo nas ruas!”
Ninkii caajis ahu wuxuu yidhaahdaa, Libaax baa waddada jooga; Libaax baa jidka taagan.
14 C omo a porta gira em suas dobradiças, assim o preguiçoso se revira em sua cama.
Sida albaabku birihiisa ugu noqnoqdo, Ayaa kii caajis ahuna sariirtiisa isugu rogrogaa.
15 O preguiçoso coloca a mão no prato, mas acha difícil demais levá-la de volta à boca.
Kii caajis ahu wuxuu gacantiisa geliyaa xeedhadiisa, Oo inuu afkiisa ku soo celiyona waa ku dhib isaga.
16 O preguiçoso considera-se mais sábio do que sete homens que respondem com bom senso.
Kii caajis ahu waa iskala caqli badan yahay Toddoba nin oo xigmad ku jawaabi karta.
17 C omo alguém que pega pelas orelhas um cão qualquer, assim é quem se mete em discussão alheia.
Kii isagoo jidka iska maraya isku dhex dara dirir aanu waxba ku lahayn, Wuxuu la mid yahay mid eey dhegaha qabta oo kale.
18 C omo o louco que atira brasas e flechas mortais,
Sida nin waalan oo rida dab, Iyo fallaadho, iyo dhimasho,
19 a ssim é o homem que engana o seu próximo e diz: “Eu estava só brincando!”
Ayuu yahay kii intuu deriskiisa khiyaaneeyo, Haddana yidhaahda, Miyaanan cayaarayn?
20 S em lenha a fogueira se apaga; sem o caluniador morre a contenda.
Xaabola'aanta dabku waa bakhtiyaa, Oo meeshii aan mid xan badanu jooginna muranku waa ka joogsadaa.
21 O que o carvão é para as brasas e a lenha para a fogueira, o amigo de brigas é para atiçar discórdias.
Sida dhuxuli raran u sii shiddo, qoryona dab u sii belbeliyaan, Ayuu ninkii muran badanuna dirir u sii kiciyaa.
22 A s palavras do caluniador são como petiscos deliciosos; descem saborosos até o íntimo.
Kii xan badan erayadiisu waa sida cunto macaan, Oo waxay ku degaan meelaha caloosha ugu hooseeya.
23 C omo uma camada de esmalte sobre um vaso de barro, os lábios amistosos podem ocultar um coração mau.
Bushimihii macaan iyo qalbigii shar lehba Waxay la mid yihiin weel dhoobo ah oo lagu dahaadhay lacag wasakhdeed.
24 Q uem odeia disfarça as suas intenções com os lábios, mas no coração abriga a falsidade.
Kii wax necebu bushimihiisuu isku yeelyeelaa, Laakiinse uurkiisuu khiyaano ku kaydsadaa.
25 E mbora a sua conversa seja mansa, não acredite nele, pois o seu coração está cheio de maldade.
Markuu si wacan u hadlo ha rumaysan, Waayo, waxaa qalbigiisa ku jira toddoba karaahiyo.
26 E le pode fingir e esconder o seu ódio, mas a sua maldade será exposta em público.
In kastoo nacaybkiisu khiyaano isku daboolo, Xumaantiisa ayaa shirka lagu hor muujin doonaa.
27 Q uem faz uma cova, nela cairá; se alguém rola uma pedra, esta rolará de volta sobre ele.
Ku alla kii bohol qodaaba isagaa ku dhex dhici doona, Oo kii dhagax giringiriyana, isaguu ku soo rogman doonaa.
28 A língua mentirosa odeia aqueles a quem fere, e a boca lisonjeira provoca a ruína.
Carrabkii been sheega wuxuu neceb yahay kuwuu dhaawacay, Oo afkii wax faaniyaana wuxuu ka shaqeeyaa baabba'.