1 C omo a neve no verão, e como a chuva no tempo da ceifa, assim não convém ao tolo a honra.
Sida wakhtiga kulul aan baraf cad ugu habboonayn, oo wakhtiga beergooyska aan roob ugu habboonayn, Ayaan sharaf nacas ugu habboonayn.
2 C omo o pássaro no seu vaguear, como a andorinha no seu voar, assim a maldição sem causa não encontra pouso.
Sida shimbir iska wareegaysa iyo sida dabafallaadh iska duulaysa, Ayaan habaarkii sababla'aan ahu cidna ugu dhacayn.
3 O açoite é para o cavalo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.
Jeedal faras buu ku habboon yahay, dacayna dameer, Ulina dhabarka nacaska.
4 N ão respondas ao tolo segundo a sua estultícia, para que também não te faças semelhante a ele.
Nacas ha ugu jawaabin sida nacasnimadiisu tahay, Waaba intaasoo aad sidiisa oo kale noqotaaye.
5 R esponde ao tolo segundo a sua estultícia, para que ele não seja sábio aos seus próprios olhos.
Nacas ugu jawaab sida nacasnimadiisu tahay, Waaba intaasoo uu isla caqli weynaadaaye.
6 O s pés decepa, e o dano bebe, quem manda mensagens pela mão dum tolo.
Kii nacas gacantiis farriin u sii dhiibaa Cagahuu iska gooyaa oo khasaaruu cabbaa.
7 A s pernas do coxo pendem frouxas; assim é o provérbio na boca dos tolos.
Sida lugaha curyaanku u laalaadaan Ayuu masaalkuna u yahay afka nacasyada.
8 C omo o que ata a pedra na funda, assim é aquele que dá honra ao tolo.
Kii nacas sharaf siiyaa Wuxuu la mid yahay mid wadhaf dhagax ku xidha oo kale.
9 C omo o espinho que entra na mão do ébrio, assim é o provérbio na mão dos tolos.
Sida qodaxdu u dhex gasho sakhraan gacantiis, Ayuu masaalkuna u yahay afka nacasyada.
10 C omo o flecheiro que fere a todos, assim é aquele que assalaria ao transeunte tolo, ou ao ébrio.
Kii nacaska ama kuwa jidka maraya kiraystaa Waa sida qaansoole dadka oo dhan dhaawaca oo kale.
11 C omo o cão que torna ao seu vômito, assim é o tolo que reitera a sua estultícia.
Nacas nacasnimadiisa ku noqnoqdaa Waa sida eey mantaggiisa ku noqnoqda oo kale.
12 V ês um homem que é sábio a seus próprios olhos? Maior esperança há para o tolo do que para ele.
Nin isla caqli weyn ma aragtay? Waxaa isaga ka rajo roon nacas.
13 D iz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas.
Ninkii caajis ahu wuxuu yidhaahdaa, Libaax baa waddada jooga; Libaax baa jidka taagan.
14 C omo a porta se revolve nos seus gonzos, assim o faz o preguiçoso na sua cama.
Sida albaabku birihiisa ugu noqnoqdo, Ayaa kii caajis ahuna sariirtiisa isugu rogrogaa.
15 O preguiçoso esconde a sua mão no prato, e nem ao menos quer levá-la de novo ã boca.
Kii caajis ahu wuxuu gacantiisa geliyaa xeedhadiisa, Oo inuu afkiisa ku soo celiyona waa ku dhib isaga.
16 M ais sábio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que sabem responder bem.
Kii caajis ahu waa iskala caqli badan yahay Toddoba nin oo xigmad ku jawaabi karta.
17 O que, passando, se mete em questão alheia é como aquele que toma um cão pelas orelhas.
Kii isagoo jidka iska maraya isku dhex dara dirir aanu waxba ku lahayn, Wuxuu la mid yahay mid eey dhegaha qabta oo kale.
18 C omo o louco que atira tições, flechas, e morte,
Sida nin waalan oo rida dab, Iyo fallaadho, iyo dhimasho,
19 a ssim é o homem que engana o seu próximo, e diz: Fiz isso por brincadeira.
Ayuu yahay kii intuu deriskiisa khiyaaneeyo, Haddana yidhaahda, Miyaanan cayaarayn?
20 F altando lenha, apaga-se o fogo; e não havendo difamador, cessa a contenda.
Xaabola'aanta dabku waa bakhtiyaa, Oo meeshii aan mid xan badanu jooginna muranku waa ka joogsadaa.
21 C omo o carvão para as brasas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para acender rixas.
Sida dhuxuli raran u sii shiddo, qoryona dab u sii belbeliyaan, Ayuu ninkii muran badanuna dirir u sii kiciyaa.
22 A s palavras do difamador são como bocados deliciosos, que descem ao íntimo do ventre.
Kii xan badan erayadiisu waa sida cunto macaan, Oo waxay ku degaan meelaha caloosha ugu hooseeya.
23 C omo o vaso de barro coberto de escória de prata, assim são os lábios ardentes e o coração maligno.
Bushimihii macaan iyo qalbigii shar lehba Waxay la mid yihiin weel dhoobo ah oo lagu dahaadhay lacag wasakhdeed.
24 A quele que odeia dissimula com os seus lábios; mas no seu interior entesoura o engano.
Kii wax necebu bushimihiisuu isku yeelyeelaa, Laakiinse uurkiisuu khiyaano ku kaydsadaa.
25 Q uando te suplicar com voz suave, não o creias; porque sete abominações há no teu coração.
Markuu si wacan u hadlo ha rumaysan, Waayo, waxaa qalbigiisa ku jira toddoba karaahiyo.
26 A inda que o seu ódio se encubra com dissimulação, na congregação será revelada a sua malícia.
In kastoo nacaybkiisu khiyaano isku daboolo, Xumaantiisa ayaa shirka lagu hor muujin doonaa.
27 O que faz uma cova cairá nela; e a pedra voltará sobre aquele que a revolve.
Ku alla kii bohol qodaaba isagaa ku dhex dhici doona, Oo kii dhagax giringiriyana, isaguu ku soo rogman doonaa.
28 A língua falsa odeia aqueles a quem ela tenha ferido; e a boca lisonjeira opera a ruína.
Carrabkii been sheega wuxuu neceb yahay kuwuu dhaawacay, Oo afkii wax faaniyaana wuxuu ka shaqeeyaa baabba'.