1 N ão se gabe do dia de amanhã, pois você não sabe o que este ou aquele dia poderá trazer.
Berrito ha ku faanin, Waayo, ma ogid waxay maalinu keeni doonto.
2 Q ue outros façam elogios a você, não a sua própria boca; outras pessoas, não os seus próprios lábios.
Mid kale ha ku faaniyo oo yaanu afkaagu ku faanin, Shisheeye ha ku ammaano, oo yaanay bushimahaagu ku ammaanin.
3 A pedra é pesada e a areia é um fardo, mas a irritação causada pelo insensato é mais pesada do que as duas juntas.
Dhagax waa culus yahay, oo cammuuduna way miisaan weyn tahay, Laakiinse waxaa labadoodaba ka sii culus nacas cadhadiis.
4 O rancor é cruel e a fúria é destruidora, mas quem consegue suportar a inveja?
Cadho waa naxariisdarro, xanaaqna waa daad, Laakiinse bal yaa hinaaso is-hor taagi kara?
5 M elhor é a repreensão feita abertamente do que o amor oculto.
Canaantii bayaan ahu Waa ka wanaagsan tahay jacaylkii qarsoon.
6 Q uem fere por amor mostra lealdade, mas o inimigo multiplica beijos.
Saaxiib nabrihiisu waa daacadnimo, Laakiinse cadow dhunkashooyinkiisu waa khiyaano miidhan.
7 Q uem está satisfeito despreza o mel, mas para quem tem fome até o amargo é doce.
Naftii dheregsanu xataa awlallada malabka waa ka yaqyaqsataa, Laakiinse naftii gaajaysan wax kasta oo qadhaadhuba way u macaan yihiin.
8 C omo a ave que vagueia longe do ninho, assim é o homem que vagueia longe do lar.
Ninkii hoygiisa ka warwareegaa Waa sida shimbir buulkeeda ka warwareegta oo kale.
9 P erfume e incenso trazem alegria ao coração; do conselho sincero do homem nasce uma bela amizade.
Saliidda iyo cadarku qalbigay ka farxiyaan, Sidaas oo kalena waxaa nin ka farxiya macaanka saaxiibkiis oo ka yimaada talada qalbiga.
10 N ão abandone o seu amigo nem o amigo de seu pai; quando for atingido pela adversidade não vá para a casa de seu irmão; melhor é o vizinho próximo do que o irmão distante.
Ha ka tegin saaxiibkaa iyo aabbahaa saaxiibkiis toona, Oo maalintii masiibadaadana guriga walaalkaa ha tegin, Deris kuu dhowu waa ka wanaagsan yahay walaal kaa fog.
11 S eja sábio, meu filho, e traga alegria ao meu coração; poderei então responder a quem me desprezar.
Wiilkaygiiyow, caqli yeelo, oo qalbigayga ka farxi, Si aan ugu jawaabo kii i caayaba.
12 O prudente percebe o perigo e busca refúgio; o inexperiente segue adiante e sofre as conseqüências.
Ninkii miyir lahu sharkuu arkaa, wuuna dhuuntaa, Laakiinse garaadlaawayaashu way iska sii maraan, oo waana la taqsiiraa.
13 T ome-se a veste de quem serve de fiador ao estranho; sirva ela de penhor de quem dá garantia a uma mulher leviana.
Kii qof qalaad dammiinta dharkiisa ka qaad, Oo kii naag qalaad dammiintana isaga rahmad ahaan u hay.
14 A bênção dada aos gritos cedo de manhã, como maldição é recebida.
Kii intuu aroor hore kaco saaxiibkiis cod dheer ugu duceeya, Waxaa loo qaadan doonaa habaar.
15 A esposa briguenta é como o gotejar constante num dia chuvoso;
Maalin roobaabeed dhibicyadeeda aan kala go'in Iyo naag muran badanu waa isku mid.
16 d etê-la é como deter o vento, como apanhar óleo com a mão.
Ku alla kii iyada celiyaa, dabayshuu celiyaa. Gacantiisa midigna saliid bay qabataa.
17 A ssim como o ferro afia o ferro, o homem afia o seu companheiro.
Bir baa bir afaysa, Oo sidaas oo kale nin baa saaxiibkiis afeeya.
18 Q uem cuida de uma figueira comerá de seu fruto, e quem trata bem o seu senhor receberá tratamento de honra.
Ku alla kii berde xannaanaystaa midhihiisuu cuni doonaa. Oo kii sayidkiisa dhawrana waa la murwayn doonaa.
19 A ssim como a água reflete o rosto, o coração reflete quem somos nós.
Sida fool biyaha dhexdooda fool uga muuqdo, Ayaa nin qalbigiisu nin kale ugu muuqdaa.
20 O Sheol e a Destruição são insaciáveis, como insaciáveis são os olhos do homem.
She'ool iyo halligaadu weligood ma dhergaan, Dadka indhihiisu weligood ma dhergaan.
21 O crisol é para a prata e o forno é para o ouro, mas o que prova o homem são os elogios que recebe.
Weelka lacagta lagu safeeyo lacagtaa iska leh, oo foornadana dahabkaa iska leh, Sidaas oo kalena nin waxaa lagu tijaabiyaa ammaantiisa.
22 A inda que você moa o insensato, como trigo no pilão, a insensatez não se afastará dele.
In kastoo aad nacas tib iyo mooye hadhuudh kula tuntid, Weliba nacasnimadiisu ka tegi mayso isaga.
23 E sforce-se para saber bem como suas ovelhas estão, dê cuidadosa atenção aos seus rebanhos,
Aad ugu dadaal inaad ogaatid xaalka adhigaaga, Oo lo'daadana si wanaagsan u ilaali.
24 p ois as riquezas não duram para sempre, e nada garante que a coroa passe de uma geração a outra.
Waayo, maalku weligiis siima raago, Taajkuna ab ka ab miyuu waaraa?
25 Q uando o feno for retirado, surgirem novos brotos e o capim das colinas for colhido,
Cawska qallalan markii la gooyo mid cagaar ah oo jilicsan baa soo muuqda, Oo dhalatada buurahana waa la soo urursadaa.
26 o s cordeiros lhe fornecerão roupa, e os bodes lhe renderão o preço de um campo.
Baraarku waa kuu dhar, Oo adhiguna waa kuu qiimihii beerta.
27 H averá fartura de leite de cabra para alimentar você e sua família, e para sustentar as suas servas.
Waxaa jiri doona caano riyaad oo cunto ugu filan adiga iyo reerkaagaba, Iyo weliba masruufka gabdhaha kuu shaqeeya.