Proverbi 30 ~ Maahmaahyadii 30

picture

1 P arole di Agur, figlio di Iaché. Massime pronunciate da quest’uomo per Itiel, per Itiel e Ucal.

Kuwanu waa erayadii Aaguur ina Yaaqeh, oo ahaa reer Masaa. Ninku wuxuu la hadlay Iitii'eel, iyo xataa Iitii'eel iyo Ukaal, oo ku yidhi,

2 C erto, io sono più ignorante di ogni altro e non ho l’intelligenza di un uomo.

Hubaal anigu waan ka doqonnimo weynahay nin kastaba, Oo dad waxgarashadiisana ma lihi.

3 N on ho imparato la saggezza e non ho la conoscenza del Santo.

Xigmad ma aan baran, Aqoonta Kan quduuska ahna ma aqaan.

4 C hi è salito in cielo e ne è disceso? Chi ha raccolto il vento nel suo pugno? Chi ha racchiuso le acque nella sua veste? Chi ha stabilito tutti i confini della terra? Qual è il suo nome e il nome di suo figlio? Lo sai tu?

Yaa samada u baxay, oo ka soo degay? Yaa dabaysha gacmihiisa ku soo ururshay? Yaa biyaha dharkiisa ku guntay? Yaa dhulka darafyadiisa oo dhan dhisay? Magicii, wiilkiisana magicii, haddaad taqaan?

5 O gni parola di Dio è affinata con il fuoco. Egli è uno scudo per chi confida in lui.

Eray kasta oo Ilaah waa daahir; Oo isagu wuxuu gaashaan u yahay kuwa isaga aaminsan.

6 N on aggiungere nulla alle sue parole, perché egli non ti rimproveri e tu sia trovato bugiardo.

Erayadiisa waxba ha ku darin, Waaba intaas oo uu ku canaantaa, oo lagu ogaadaa inaad beenaaleh tahay.

7 I o ti ho chiesto due cose; non me le rifiutare, prima che io muoia:

Laba waxyaalood ayaan ku weyddiistay, Iyaga ha ii diidin intaanan dhiman.

8 a llontana da me vanità e parola bugiarda; non darmi né povertà né ricchezze, cibami del pane che mi è necessario,

Wax aan waxtar lahayn iyo been iga fogee, Oo caydhnimo iyo taajirnimo midna ha i siin. Igu quudi cunto aanan ka maarmin,

9 p erché io, una volta sazio, non ti rinneghi e dica: «Chi è il Signore ?» oppure, diventato povero, non rubi e profani il nome del mio Dio.

Waaba intaasoo intaan dhergo, aan adiga ku inkiraaye, oo aan idhaahdaa, Waa ayo Rabbigu? Amase waaba intaasoo aan miskiin noqdaa, oo intaan wax xado, Aan magaca Ilaahayga si been ah ugu hadal qaadaaye.

10 N on calunniare il servo presso il suo padrone, perché egli non ti maledica e tu non abbia a subirne la pena.

Addoon sayidkiisa xan ha uga sheegin, Waaba intaas oo uu ku habaaraa, oo eed lagugu helaaye.

11 C ’è una razza di gente che maledice suo padre e non benedice sua madre.

Waxaa jira farcan aabbahood inkaara, Oo aan hooyadoodna u ducayn.

12 C ’è una razza di gente che si crede pura e non è lavata della sua sozzura.

Waxaa jira farcan isla daahirsan, Oo weliba aan nijaastoodii ka maydhmin.

13 C ’è una razza di gente che ha gli occhi molto alteri e le palpebre superbe.

Waxaa jira farcan indhahoodu aad u sarreeyaan! Oo daboolka indhahoodana kor bay u qaadaan.

14 C ’è una razza di gente i cui denti sono spade e i mascellari sono coltelli, per divorare del tutto i miseri sulla terra e i bisognosi in mezzo agli uomini.

Waxaa jira farcan ilkahoodu sida seefo oo kale yihiin, oo gowsahooduna sida mindiyo oo kale yihiin, Si ay masaakiinta dhulka uga baabbi'iyaan, oo ay kuwa baahanna dadka dhexdiisa uga dhammeeyaan.

15 L a sanguisuga ha due figlie che dicono: «Dammi, dammi!» Ci sono tre cose che non si saziano mai, anzi quattro, che non dicono mai: «Basta!»

Culaacushu waxay leedahay laba gabdhood, oo leh, Na sii, Na sii. Waxaa jira saddex waxyaalood oo aan weligood dhergin, Haah, oo afar aan odhan, Bes, nagu filan;

16 I l soggiorno dei morti, il grembo sterile, la terra che non si sazia d’acqua e il fuoco che non dice mai: «Basta!»

Waxaana weeye qabriga, iyo maxalka aan wax dhalayn, Iyo dhulka aan biyo ka dhergayn, Iyo dabka aan odhan, Bes, igu filan.

17 L ’occhio di chi si beffa del padre e non si degna di ubbidire alla madre lo caveranno i corvi del torrente, lo divoreranno gli aquilotti.

Isha aabbaheed ku majaajiloota, Oo quudhsata inay hooyadeed addeecdo, Waxaa la soo bixi doona tukayaasha dooxada, Oo waxaa cuni doona gorgorrada.

18 C i sono tre cose per me troppo meravigliose; anzi quattro, che io non capisco:

Waxaa jira saddex waxyaalood oo anigu aan aad ula yaabo, Haah, afar baan garan waayay,

19 l a traccia dell’aquila nell’aria, la traccia del serpente sulla roccia, la traccia della nave in mezzo al mare, la traccia dell’uomo nella giovane.

Oo iyana waxaa weeye siduu gorgor hawada u duulo, Siduu masna dhagax ugu socdo, Siday doonnina badda u maaxdo, Iyo siduu nin gabadh ula macaamiloodo.

20 T ale è la condotta della donna adultera: essa mangia, si pulisce la bocca e dice: «Non ho fatto nulla di male!»

Sidaas oo kale waxaa ah naag dhillo ah sideeda, Taasoo intay wax cunto afka tirtirta, Oo haddana tidhaahda, Anigu waxba xumaan ma aan samayn.

21 P er tre cose la terra trema, anzi per quattro, che non può sopportare:

Saddex waxyaalood ayaa dhulku la gariiraa, Oo afar baanu qaadan karin,

22 p er un servo quando diventa re, per un uomo da nulla quando ha pane a sazietà,

Waxaana weeye addoon markuu boqor noqdo, Iyo nacas markuu cunto ka dhergo,

23 p er una donna, mai chiesta, quando giunge a maritarsi e per una serva quando diventa erede della padrona.

Iyo naag la nacay markay guursato, Iyo gabadh addoon ahu markay sayidaddeedii meesheeda gasho.

24 C i sono quattro animali fra i più piccoli della terra, e tuttavia pieni di saggezza:

Waxaa jira afar waxyaalood oo dhulka ku yaryar, Laakiinse aad iyo aad u caqli badan.

25 l e formiche, popolo senza forza, che si preparano il cibo durante l’estate;

Qudhaanjadu waa sida dad aan xoog badnayn, Laakiinse waxay cuntadooda soo diyaarsadaan guga.

26 g li iraci, popolo non potente, che fissano la loro abitazione nelle rocce;

Walooyinku waa qoon taagdaran, Oo haddana waxay guryahooda ka samaystaan dhagaxyada dhexdooda;

27 l e locuste, che non hanno re e procedono tutte divise per schiere;

Ayaxu boqor ma leh, Weliba dhammaantood guuto guuto ayay u socdaan.

28 l a lucertola, che puoi prendere con le mani, eppure si trova nei palazzi dei re.

Qorratadu waa wax gacanta lagu qaban karo, Weliba waxay joogtaa guryaha boqorrada.

29 Q ueste tre creature hanno una bella andatura, anche queste quattro hanno un passo magnifico:

Waxaa jira saddex waxyaalood oo si fiican u socda, Haah, oo afar waa socod wanaagsan yihiin.

30 i l leone, che è il più forte degli animali e non indietreggia davanti a nessuno;

Aar libaax oo ah kan xayawaanka ugu xoogga badan, Oo aan weliba midna dib uga noqon,

31 i l cavallo dai fianchi serrati, il capro e il re alla testa dei suoi eserciti.

Diiqa xarragoonaya, iyo orgiga; Iyo boqorka aanay dadku gees ka ahayn.

32 S e hai agito da folle cercando di innalzarti, o se hai pensato del male, mettiti la mano sulla bocca;

Haddaad nacasnimo samaysay adoo isa sarraysiinaya, Ama aad wax shar ah ka fikirtay, Gacanta afka saar.

33 p erché, come chi agita la panna ne fa uscire il burro, chi sbatte il naso ne fa uscire il sangue, così chi spreme l’ira ne fa uscire contese.

Waayo, caanihii la lulaa subag bay soo saaraan, Sankii la maroojiyaana dhiig buu keenaa, Sidaas oo kalena cadhadii la qasbaa dirir bay keentaa.