Maahmaahyadii 24 ~ Proverbs 24

picture

1 D ad shar leh ha ka masayrin, Hana jeclaysan inaad iyaga la joogtid.

Do not be envious of evil men, Nor desire to be with them;

2 W aayo, qalbigoodu wuxuu ka fikiraa kharribaad, Oo bushimahooduna waxay ku hadlaan belaayo.

For their heart devises violence, And their lips talk of troublemaking.

3 G uri wuxuu ku dhismaa xigmad, Wuxuuna ku taagnaadaa waxgarasho,

Through wisdom a house is built, And by understanding it is established;

4 Q awladuhuna aqoontay kaga buuxsamaan Maal kasta oo qaali ah oo qurux badan.

By knowledge the rooms are filled With all precious and pleasant riches.

5 N inkii caqli lahu xoog buu leeyahay, Oo ninkii aqoon lahuna itaal buu sii korodhsadaa.

A wise man is strong, Yes, a man of knowledge increases strength;

6 W aayo, waa inaad talo wanaagsan ku dagaallantaa, Oo waxaa taliyayaal badan la jirta nabadgelyo.

For by wise counsel you will wage your own war, And in a multitude of counselors there is safety.

7 X igmaddu nacaska way ka dheer tahay, Isagu xagga iridda afkiisa kuma kala qaado.

Wisdom is too lofty for a fool; He does not open his mouth in the gate.

8 K ii ku fikira inuu xumaan sameeyo, Waxaa loogu yeedhi doonaa belaayo-sameeye.

He who plots to do evil Will be called a schemer.

9 F ikirka nacasnimadu waa dembi, Kii wax quudhsadaana waa u karaahiyo dadka.

The devising of foolishness is sin, And the scoffer is an abomination to men.

10 M aalinta dhibaatada haddaad liicdid, Itaalkaagu waa yar yahay.

If you faint in the day of adversity, Your strength is small.

11 S amatabbixi kuwa dhimashada loo wadayo, Kuwa ku dhow in la gowracona dib uga qabo.

Deliver those who are drawn toward death, And hold back those stumbling to the slaughter.

12 H addaad tidhaahdid, Bal eeg, waxan ma aannu garanayn, Kan qalbiyada miisaamaa miyaanu ka fiirsanayn? Oo kan naftaada dhawraa miyaanu ogayn? Oo miyaanu isagu nin walba ugu abaalgudayn sida shuqulkiisu yahay?

If you say, “Surely we did not know this,” Does not He who weighs the hearts consider it? He who keeps your soul, does He not know it? And will He not render to each man according to his deeds?

13 W iilkaygiiyow, malab cun, waayo, wuu wanaagsan yahay, Oo waxaad cuntaa awlallada malabka, taas oo kuu dhadhan macaan.

My son, eat honey because it is good, And the honeycomb which is sweet to your taste;

14 O o xigmadda aqoonteeduna sidaasoo kalay naftaada u ahaan doontaa, Oo haddaad iyada heshid waxaa jiri doona abaalgud, Oo rajadaaduna ma go'i doonto.

So shall the knowledge of wisdom be to your soul; If you have found it, there is a prospect, And your hope will not be cut off.

15 S ida nin shar leh, ha u gabban kan xaqa ah gurigiisa, Oo rugtiisa nasashadana ha kharribin.

Do not lie in wait, O wicked man, against the dwelling of the righteous; Do not plunder his resting place;

16 W aayo, nin xaq ahu toddoba goor buu dhacaa, wuuna soo sara kacaa haddana, Laakiinse kuwa sharka leh waxaa lagu afgembiyaa belaayo.

For a righteous man may fall seven times And rise again, But the wicked shall fall by calamity.

17 H a rayrayn markuu cadowgaagu dhaco, Oo qalbigaaguna yaanu farxin markuu turunturoodo,

Do not rejoice when your enemy falls, And do not let your heart be glad when he stumbles;

18 W aayo, waaba intaas oo Rabbigu taas arkaa, oo ay shar la ahaato indhihiisa, Oo uu dabadeedna cadhadiisa ka soo celiyaa isaga.

Lest the Lord see it, and it displease Him, And He turn away His wrath from him.

19 X umaanfalayaasha aawadood ha isku dhibin, Kuwa sharka lehna ha ka masayrin,

Do not fret because of evildoers, Nor be envious of the wicked;

20 W aayo, kii shar leh abaalgud ma heli doono, Oo laambadda xumaanfalayaashana waa la bakhtiin doonaa.

For there will be no prospect for the evil man; The lamp of the wicked will be put out.

21 W iilkaygiiyow, Rabbiga iyo boqorkaba ka cabso, Oo ha ku darsamin kuwa isrogrog badan,

My son, fear the Lord and the king; Do not associate with those given to change;

22 W aayo, belaayadoodu si degdeg ah ayay u soo kici doontaa, Oo bal yaa yaqaan baabbi'inta labadoodaba? Erayada Kale Oo Kuwa Caqliga Leh

For their calamity will rise suddenly, And who knows the ruin those two can bring? Further Sayings of the Wise

23 O o weliba waxyaalahanuna waa wixii ay kuwa caqliga lahaa yidhaahdeen. In dadka garsooridda loogu kala eexdaa ma wanaagsana.

These things also belong to the wise: It is not good to show partiality in judgment.

24 K ii kan shar leh ku yidhaahda, Xaq baad tahay, Dadyowga ayaa habaari doona, oo quruumuhuna way karhi doonaan isaga,

He who says to the wicked, “You are righteous,” Him the people will curse; Nations will abhor him.

25 L aakiinse kuwii isaga canaantaa farxad bay yeelan doonaan, Oo dushoodana waxaa ku soo degi doonta barako wanaagsan.

But those who rebuke the wicked will have delight, And a good blessing will come upon them.

26 K ii jawaab qumman ku jawaabaa Bushimuhuu dhunkadaa.

He who gives a right answer kisses the lips.

27 S huqulkaaga dibadda ku hagaajiso, Oo beerta ku diyaarso, Oo dabadeedna gurigaaga dhiso.

Prepare your outside work, Make it fit for yourself in the field; And afterward build your house.

28 D eriskaaga sababla'aan markhaati ha ku furin, Oo bushimahaagana ha ku khiyaanayn.

Do not be a witness against your neighbor without cause, For would you deceive with your lips?

29 H ana odhan, Wixii uu igu sameeyey oo kale ayaan ku samayn doonaa, Oo ninkii sidii shuqulkiisu ahaa ayaan u abaalmarin doonaa.

Do not say, “I will do to him just as he has done to me; I will render to the man according to his work.”

30 W axaan ag maray ninka caajiska ah beertiisa, Iyo ninka garaadka daran beercanabkiisa,

I went by the field of the lazy man, And by the vineyard of the man devoid of understanding;

31 O o bal eeg, kulligood waxaa ka baxay qodxan, Oo dhammaantoodna waxaa qariyey maraboob, Oo derbigoodii dhagaxa ahaana waa dumay.

And there it was, all overgrown with thorns; Its surface was covered with nettles; Its stone wall was broken down.

32 M arkaasaan eegay oo aad uga fiirsaday, Waan fiiriyey oo wax ka bartay.

When I saw it, I considered it well; I looked on it and received instruction:

33 W eliba in yar baad seexanaysaa, oo in yar baad gam'aysaa, Oo in yar baad gacmaha hurdo u laabaysaa,

A little sleep, a little slumber, A little folding of the hands to rest;

34 H addaba caydhnimo waa kuu iman doontaa sida tuug oo kale, Oo baahina sida nin hub sita oo kale.

So shall your poverty come like a prowler, And your need like an armed man.