1 É shtë më i mirë një i varfër që ecën në ndershmërinë e tij se sa ndonjë që është i çoroditur nga buzët dhe që është budalla.

Es mejor ser pobre y honrado, que ser intrigante y presuntuoso.

2 P ërveç kësaj nuk është mirë që një shpirt të jetë pa dije; kush ecën me hapa të shpejta gabon rrugë.

Donde no hay conocimiento, no hay bondad; donde hay premura, hay locura.

3 B udallallëku i njeriut e bën rrugën e tij të rrëshqitshme dhe zemra e tij pezmatohet kundër Zotit.

La necedad lleva al hombre al extravío, y le hace volcar su enojo contra el Señor.

4 P asuritë sigurojnë një numër të madh miqsh, por i varfëri ndahet nga vet miku i tij.

Las riquezas atraen a muchos amigos, pero del pobre hasta sus amigos se apartan.

5 D ëshmitari i rremë nuk do të mbetet pa u ndëshkuar dhe ai që thotë gënjeshtra nuk do të ketë shpëtim.

El testigo falso no quedará sin castigo; no escapará el que propala mentiras.

6 T ë shumtë janë ata që kërkojnë favorin e princit dhe të gjithë janë miq të atij që bën dhurata.

Muchos buscan el favor del que es generoso; al que es desprendido no le faltan amigos.

7 T ë gjithë vëllezërit e të varfërit e urrejnë atë, aq më tepër largohen prej tij miqtë e vet. Ai mund t’u shkojë pas me fjalë, por ata nuk gjenden më.

Al pobre, sus hermanos lo aborrecen, y hasta sus amigos se apartan de él. Busca palabras, pero no las encuentra.

8 K ush fiton mënçuri do vetë jetën e tij dhe ai që mbetet i matur do të gjejë të mirën.

El que tiene cordura se ama a sí mismo; el que obedece a la inteligencia halla el bien.

9 D ëshmitari i rremë nuk do të mbetet pa u ndëshkuar, dhe ai që thotë gënjeshtra do të humbasë.

El testigo falso no quedará sin castigo, y el mentiroso será destruido.

10 T ë jetuarit në kënaqësi nuk i shkon budallait, dhe aq më pak një shërbëtori të sundojë mbi princat.

Tan mal se ve que un necio viva entre lujos como que un esclavo gobierne entre reyes.

11 M ënçuria e bën njeriun të mos rrëmbehet shpejt nga zemërimi dhe është në lavdinë e tij t’i kapërcejë fyerjet.

La cordura del hombre calma su furor; su honra es pasar por alto la ofensa.

12 Z emërimi i mbretit është si ulërima e një luani, por favori i tij është si vesa mbi bar.

La ira del rey es como el rugido de un león; su bondad es como el rocío sobre la hierba.

13 N jë bir budalla është një fatkeqësi për të atin, dhe grindjet e vazhdueshme të bashkëshortes së tij janë si një e pikuar e vazhdueshme.

El hijo necio es un dolor para su padre; la mujer contenciosa es gotera constante.

14 S htëpia dhe pasuritë janë trashëgimi nga etërit, por një bashkëshorte e mënçur vjen nga Zoti.

Casa y riquezas, herencia paterna; mujer prudente, herencia del Señor.

15 P ërtacia të bën të biesh në një gjumë të thellë dhe njeriu i plogët do të vuajë nga uria.

La pereza te lleva a un sueño profundo; pasarás hambre si eres negligente.

16 K ush respekton urdhërimin ruan jetën e tij, por ai që lë pas dore sjelljen e tij ka për të vdekur.

Respetar el mandamiento es respetarse uno mismo; el que menosprecia sus caminos, morirá.

17 A i që ka mëshirë për të varfërin i jep hua Zotit, i cili do t’ia kthejë ato që i ka dhënë.

Dar algo al pobre es dárselo al Señor; el Señor sabe pagar el bien que se hace.

18 N dëshko birin tënd sa ka shpresë, por mos u shty deri sa të shkaktosh vdekjen e tij.

Castiga a tu hijo mientras haya esperanza; pero tómalo con calma, no vayas a matarlo.

19 N jeriu shumë gjaknxehtë duhet të ndëshkohet si pasojë e kësaj, sepse po nuk u ndëshkua, ai do të bëhet edhe më tepër gjaknxehtë.

Enojarse demasiado lleva al desastre; tratar de evitarlo sólo añade nuevos males.

20 D ëgjo këshillën dhe prano mësimet, që ti të bëhesh i urtë për kusurin e ditëve të tua.

Atiende al consejo, y acepta la corrección; así acabarás siendo sabio.

21 K a shumë plane në zemrën e njeriut, por vetëm plani i Zotit do të mbetet i pandryshuar.

Son muchas las ideas del corazón humano; sólo el consejo del Señor permanece.

22 A jo që dëshiron njeriu është mirësia dhe një i varfër vlen më tepër se një gënjeshtar.

Muy deseable es la bondad en el hombre; es mejor ser pobre que mentiroso.

23 F rika e Zotit të çon në jetë; kush e ka do të mbetet i ngopur dhe nuk do të preket nga asnjë e keqe.

El temor del Señor es fuente de vida, y nos hace vivir tranquilos y libres de temores.

24 P ërtaci e zhyt dorën e tij në pjatë, por nuk arrin as ta çojë në gojë.

El perezoso mete la mano en el plato, pero le pesa llevarse el bocado a la boca.

25 G odite tallësin dhe njeriu i thjeshtë do të bëhet mëndjehollë; qorto atë që ka mend dhe ai do të fitojë dituri.

Golpea al burlón, y el ingenuo aprenderá algo; corrige al entendido, y adquirirá conocimiento.

26 K ush përdor dhunë me të atin dhe dëbon nënen e tij, është një faqenxirë dhe me turp.

El que roba a su padre y ahuyenta a su madre es un hijo que causa vergüenza y oprobio.

27 B iri im, mos dëgjo më mësimet, dhe do të largohesh nga fjalët e diturisë.

Hijo mío, si desoyes la corrección, te alejarás de sabios razonamientos.

28 D ëshmitari i lig tallet me drejtësinë dhe goja e të pabesëve gëlltit padrejtësinë.

El testigo perverso se burla del juicio; la boca de los impíos encubre la iniquidad.

29 N dëshkimet janë përgatitur për tallësit dhe goditjet për kurrizin e budallenjve.

A los burlones les espera la sentencia; a la espalda de los necios, los azotes.