1 ¶ No te jactes del día de mañana; porque no sabes qué dará de sí el día.

Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

2 ¶ Alábete el extraño, y no tu boca; el ajeno, y no tus labios.

Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

3 ¶ Pesada es la piedra, y la arena pesa; mas la ira del loco es más pesada que ambas cosas.

Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

4 C ruel es la ira, e impetuoso el furor; mas ¿quién parará delante de la envidia?

Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

5 ¶ Mejor es la reprensión manifiesta que el amor oculto.

Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

6 F ieles son las heridas del que ama; pero importunos los besos del que aborrece.

Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

7 ¶ El alma saciada desprecia el panal de miel; mas al alma hambrienta todo lo amargo es dulce.

Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

8 ¶ Como el ave se va de su nido, así es el hombre que se va de su lugar.

Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

9 ¶ El ungüento y el incienso alegran el corazón; así la dulzura del amigo con el consejo del alma.

Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

10 N o dejes a tu amigo, ni al amigo de tu padre; ni entres en casa de tu hermano el día de tu aflicción. Mejor es el vecino cerca que el hermano lejano.

Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

11 ¶ Sé sabio, hijo mío, y alegra mi corazón, y tendré qué responder al que me deshonrare.

Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

12 ¶ El avisado ve el mal, y se esconde, mas los simples pasan, y llevan el daño.

Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

13 ¶ Quítale su ropa al que fio al extraño; y al que fio a la extraña, tómale prenda.

Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

14 ¶ El que bendice a su amigo en alta voz, madrugando de mañana, por maldición se le contará.

Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

15 ¶ Gotera continua en tiempo de lluvia, y la mujer rencillosa, son semejantes;

Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

16 e l que la escondió, escondió el viento; porque el aceite en su mano derecha clama.

Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

17 ¶ Hierro con hierro se aguza; y el hombre le da ánimo a su amigo.

Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

18 ¶ El que guarda la higuera, comerá su fruto; y el que guarda a su señor, será honrado.

Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

19 ¶ Como en agua el rostro corresponde al rostro, así el corazón del hombre al hombre.

Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

20 ¶ El Seol y el infierno nunca se sacian; así los ojos del hombre nunca están satisfechos.

Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve.

21 ¶ El crisol prueba la plata, y la hornaza el oro; y al hombre la boca del que lo alaba.

Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

22 ¶ Aunque majes al loco en un mortero entre granos de trigo a pisón majados, no se quitará de él su locura.

Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

23 ¶ Considera atentamente el rostro de tus ovejas; pon tu corazón al ganado;

Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

24 p orque las riquezas no son para siempre; ¿Y será la corona para perpetuas generaciones?

sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

25 S aldrá la grama, aparecerá la hierba, y se segarán las hierbas de los montes.

Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

26 L os corderos son para tus vestidos, y los cabritos son para el precio del campo;

qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

27 y abundancia de leche de las cabras para tu mantenimiento, y para mantenimiento de tu casa, y para sustento de tus criadas.

dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.