1 N o te jactes del día de mañana; Porque no sabes qué dará de sí el día.

Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

2 A lábete el extraño, y no tu propia boca; El ajeno, y no los labios tuyos.

Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

3 P esada es la piedra, y la arena pesa; Mas la ira del necio es más pesada que ambas.

Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

4 C ruel es la ira, e impetuoso el furor; Mas ¿quién podrá sostenerse delante de la envidia?

Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

5 M ejor es reprensión manifiesta Que amor oculto.

Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

6 F ieles son las heridas del que ama; Pero importunos los besos del que aborrece.

Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

7 E l hombre saciado desprecia el panal de miel; Pero al hambriento todo lo amargo es dulce.

Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

8 C ual ave que se va de su nido, Tal es el hombre que se va de su lugar.

Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

9 E l ung: uento y el perfume alegran el corazón, Y el cordial consejo del amigo, al hombre.

Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

10 N o dejes a tu amigo, ni al amigo de tu padre; Ni vayas a la casa de tu hermano en el día de tu aflicción. Mejor es el vecino cerca que el hermano lejos.

Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

11 S é sabio, hijo mío, y alegra mi corazón, Y tendré qué responder al que me agravie.

Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

12 E l avisado ve el mal y se esconde; Mas los simples pasan y llevan el daño.

Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

13 Q uítale su ropa al que salió fiador por el extraño; Y al que fía a la extraña, tómale prenda.

Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

14 E l que bendice a su amigo en alta voz, madrugando de mañana, Por maldición se le contará.

Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

15 G otera continua en tiempo de lluvia Y la mujer rencillosa, son semejantes;

Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

16 P retender contenerla es como refrenar el viento, O sujetar el aceite en la mano derecha.

Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

17 H ierro con hierro se aguza; Y así el hombre aguza el rostro de su amigo.

Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

18 Q uien cuida la higuera comerá su fruto, Y el que mira por los intereses de su señor, tendrá honra.

Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

19 C omo en el agua el rostro corresponde al rostro, Así el corazón del hombre al del hombre.

Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

20 E l Seol y el Abadón nunca se sacian; Así los ojos del hombre nunca están satisfechos.

Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve.

21 E l crisol prueba la plata, y la hornaza el oro, Y al hombre la boca del que lo alaba.

Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

22 A unque majes al necio en un mortero entre granos de trigo majados con el pisón, No se apartará de él su necedad.

Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

23 S é diligente en conocer el estado de tus ovejas, Y mira con cuidado por tus rebaños;

Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

24 P orque las riquezas no duran para siempre; ¿Y será la corona para perpetuas generaciones?

sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

25 S aldrá la grama, aparecerá la hierba, Y se segarán las hierbas de los montes.

Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

26 L os corderos son para tus vestidos, Y los cabritos para el precio del campo;

qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

27 Y abundancia de leche de las cabras para tu mantenimiento, para mantenimiento de tu casa, Y para sustento de tus criadas.

dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.