1 N o te jactes del día de mañana, porque no sabes qué traerá el día.

Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

2 Q ue te alabe el extraño, y no tu boca; el forastero, y no tus labios.

Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

3 P esada es la piedra y pesada la arena, pero la provocación del necio es más pesada que ambas.

Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

4 C ruel es el furor e inundación la ira; pero ¿quién se mantendrá ante los celos ?

Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

5 M ejor es la reprensión franca que el amor encubierto.

Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

6 F ieles son las heridas del amigo, pero engañosos los besos del enemigo.

Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

7 E l hombre saciado aborrece la miel, pero para el hombre hambriento todo lo amargo es dulce.

Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

8 C omo pájaro que vaga lejos de su nido, así es el hombre que vaga lejos de su hogar.

Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

9 E l ungüento y el perfume alegran el corazón, y dulce para su amigo es el consejo del hombre.

Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

10 N o abandones a tu amigo ni al amigo de tu padre, ni vayas a la casa de tu hermano el día de tu infortunio. Mejor es un vecino cerca que un hermano lejos.

Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

11 S é sabio, hijo mío, y alegra mi corazón, para que yo responda al que me afrenta.

Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

12 E l hombre prudente ve el mal y se esconde, los simples siguen adelante y pagan las consecuencias.

Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

13 T ómale la ropa al que sale fiador del extraño; y tómale prenda por la mujer desconocida.

Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

14 A l que muy de mañana bendice a su amigo en alta voz, le será contado como una maldición.

Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

15 G otera continua en día de lluvia y mujer rencillosa, son semejantes;

Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

16 e l que trata de contenerla refrena al viento, y recoge aceite con su mano derecha.

Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

17 E l hierro con hierro se afila, y un hombre aguza a otro.

Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

18 E l que cuida la higuera comerá su fruto, y el que atiende a su señor será honrado.

Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

19 C omo el agua refleja el rostro, así el corazón del hombre refleja al hombre.

Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

20 E l Seol y el Abadón nunca se sacian; tampoco se sacian los ojos del hombre.

Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve.

21 E l crisol es para la plata y el horno para el oro, y al hombre se le prueba por la alabanza que recibe.

Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

22 A unque machaques con el mazo al necio en un mortero entre el grano molido, no se apartará de él su necedad.

Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

23 C onoce bien la condición de tus rebaños, y presta atención a tu ganado;

Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

24 p orque las riquezas no son eternas, ni perdurará la corona por todas las generaciones.

sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

25 C uando la hierba desaparece se ve el retoño, y se recogen las hierbas de los montes;

Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

26 l os corderos darán para tu vestido, y las cabras para el precio de un campo;

qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

27 y habrá suficiente leche de cabra para tu alimento, para el alimento de tu casa, y sustento para tus doncellas.

dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.