1 N o te jactes del día de mañana porque no sabes lo que el día dará de sí.

Mos u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

2 A lábete el extraño y no tu propia boca; el ajeno, y no los labios tuyos.

Le të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

3 P esada es la piedra y la arena pesa, pero más pesada que ambas es la ira del necio.

Guri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

4 C ruel es la ira e impetuoso el furor, pero ¿quién podrá sostenerse delante de la envidia?

Tërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

5 M ejor es reprensión manifiesta que amor oculto.

Më mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

6 L eales son las heridas que causa el que ama, pero falsos los besos del que aborrece.

Besnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

7 E l hombre saciado desprecia el panal de miel, pero al hambriento, aun lo amargo le resulta dulce.

Kush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

8 C ual ave errante lejos de su nido es el hombre errante lejos de su hogar.

Si zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

9 L os aceites y perfumes alegran el corazón, y el cordial consejo del amigo, al hombre.

Vaji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

10 N o dejes a tu amigo ni al amigo de tu padre, ni vayas a la casa de tu hermano en el día de tu aflicción: mejor es un vecino cerca que un hermano lejos.

Mos e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

11 S é sabio, hijo mío, y alegra mi corazón; así podré responder al que me agravie.

Biri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

12 E l prudente ve el mal y se esconde, pero los incautos pasan y se llevan el daño.

Njeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

13 Q uítale su ropa al que salió fiador por el extraño y al que fía a la mujer ajena tómale prenda.

Merr rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

14 A quien de madrugada bendice en alta voz a su amigo, por maldición se le contará.

Ai që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

15 G otera continua en tiempo de lluvia y mujer pendenciera, son semejantes:

Pikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

16 p retender contenerla es como querer refrenar el viento o retener el aceite en la mano derecha.

Kush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

17 E l hierro con hierro se afila, y el hombre con el rostro de su amigo.

Hekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

18 Q uien cuida la higuera comerá su fruto, y el que mira por los intereses de su señor recibirá honores.

Kush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

19 C omo el rostro en el agua es reflejo del rostro, así el hombre se refleja en el corazón del hombre.

Ashtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

20 C omo el seol y el Abadón nunca se sacian, así los ojos del hombre nunca están satisfechos.

Sheoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve.

21 E n el crisol se prueba la plata, en el horno el oro, y al hombre la boca del que le alaba.

Poçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

22 A unque majes al necio en un mortero, entre granos de trigo majados con el pisón, no se apartará de él su necedad.

Edhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

23 S é diligente en conocer el estado de tus ovejas y mira con cuidado por tus rebaños,

Përpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

24 p orque las riquezas no duran para siempre, ni una corona es para generaciones perpetuas.

sepse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

25 S aldrá la grama, brotará la hierba y será segada la hierba de los montes;

Kur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

26 t endrás corderos para vestirte, cabritos para el precio del campo

qengjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

27 y abundancia de leche de las cabras para tu mantenimiento, para mantenimiento de tu casa y para sustento de tus criadas.

dhe dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.