1 C omo no le sienta la nieve al verano ni la lluvia a la siega, tampoco le sientan los honores al necio.

Ashtu si bora nuk i shkon verës as shiu të korrave, kështu nuk i shkon lavdia budallait.

2 C omo gorrión que vaga, o como golondrina en vuelo, así la maldición nunca viene sin causa.

Ashtu si harabeli fluturon andej e këtej dhe dallëndyshja fluturon, kështu mallkimi pa arsye nuk ka efekt.

3 E l látigo para el caballo, el cabestro para el asno y la vara para la espalda del necio.

Kamxhiku për kalin, kapistra për gomarin dhe shkopi për kurrizin e budallenjve.

4 N unca respondas al necio de acuerdo con su necedad, para que no seas tú también como él;

Mos iu përgjegj budallait simbas budallallëkut të tij, që të mos bëhesh edhe ti si ai.

5 r esponde al necio como merece su necedad, para que no se tenga por sabio en su propia opinión.

Përgjigjju budallait simbas budallallëkut të tij, që ai të mos mendojë se është i urtë.

6 C omo cortarse los pies, o como beber algo en daño propio es el enviar recado por mano de un necio.

Kush dërgon një mesazh me anë të një budallai pret këmbët e tij dhe pi dhunë.

7 C omo las piernas del cojo, que cuelgan inútiles, es el proverbio en la boca del necio.

Ashtu si këmbët e çalamanit janë pak të qëndrueshme, kështu është një fjalë e urtë në gojën e budallenjve.

8 C omo atar la piedra a la honda es rendir honores al necio.

Kush i jep lavdi një budallai është si ai që lidh një gur te hobeja.

9 C omo espina clavada en la mano de un borracho es el proverbio en la boca de los necios.

Një fjalë e urtë në gojën e budallenjve është si një gjemb që hyn në dorën e një të dehuri.

10 C omo arquero que a todos hiere es el que contrata a insensatos y a vagabundos.

Perëndia i madh që ka krijuar të gjitha gjërat është ai që i jep shpërblimin budallait dhe shkelësve.

11 C omo perro que vuelve a su vómito es el necio que repite su necedad.

Ashtu si një qen kthehet në të vjellat e tij, kështu budallai e përsërit budallallëkun e tij.

12 ¿ Has visto a un hombre que se tiene por sabio? ¡Pues más puede esperarse de un necio que de él!

A ke parë një njeri që e pandeh veten të urtë? Ka më tepër shpresë për një budalla se sa për të.

13 D ice el perezoso: «¡Hay un león en el camino! ¡Un león está en las calles!»

Përtaci thotë: "Ka një luan në rrugë, ka një luan nëpër rrugë!".

14 C omo la puerta gira sobre sus quicios, así el perezoso se vuelve en su cama.

Ashtu si lëviz porta në menteshat e saj, kështu sillet përtaci në shtrat të tij.

15 M ete el perezoso su mano en el plato, pero le cansa llevársela a la boca.

Përtaci e fut dorën në pjatën e tij, por lodhet edhe ta çojë te goja.

16 E n su propia opinión, el perezoso es más sabio que siete que sepan aconsejar.

Përtaci pandeh se është më i urtë se shtatë persona që japin përgjigje me mend.

17 C omo tomar por las orejas a un perro que pasa es entrometerse en pleito ajeno.

Kalimtari që përzihet në një grindje që nuk i përket, është si ai që kap nga veshët një qen.

18 C omo el que enloquecido arroja llamas, saetas y muerte,

Ashtu si një i marrë që gjuan me ura zjarri, me shigjeta dhe me vdekje,

19 t al es el hombre que engaña a su amigo y luego dice: «¡Solo ha sido una broma!»

kështu është ai që mashtron të afërmin dhe thotë: "E bëra për shaka!".

20 S in leña se apaga el fuego, y donde no hay chismoso cesa la contienda.

Kur mungojnë drutë, zjarri shuhet; dhe kur nuk ka një gojë të keqe, grindja merr fund.

21 C omo el carbón para las brasas y la leña para el fuego es el hombre pendenciero para encender contienda.

Ashtu si qymyri jep shpuzën dhe drutë zjarrin, kështu njeriu grindavec i nxit grindjet.

22 L as palabras del chismoso son como bocados suaves que penetran hasta las entrañas.

Fjalët e gojëkeqit janë si ushqime shumë të shijshme dhe depërtojnë deri në thellësi të zorrëve.

23 C omo baño de plata sobre un tiesto son los labios lisonjeros y el mal corazón.

Buzët e zjarrta dhe zemra e keqe janë si zgjyra të argjendit të vendosura mbi një enë balte.

24 E l que odia, lo disimula con los labios, pero en su interior maquina engaño;

Ai që urren shtiret me buzët e tij, por në zemër të vet përgatit mashtrimin.

25 p or más que hable amigablemente, no le creas, porque siete abominaciones hay en su corazón.

Kur ai flet në mënyrë të sjellshme mos i ki besim, sepse ka shtatë gjëra të neveritshme në zemër.

26 A unque con disimulo encubra su odio, su maldad será descubierta en la congregación.

Edhe sikur urrejtja e tij të jetë fshehur me tinëzi; ligësia e tij do të dalë hapur në kuvend.

27 E l que cava una fosa caerá en ella; al que rueda una piedra, se le vendrá encima.

Kush hap një gropë do të bjerë brenda dhe kush rrokullis një gur do të bjerë përsëri mbi të.

28 L a lengua falsa atormenta al que ha lastimado; la boca lisonjera conduce a la ruina.

Gjuha gënjeshtare urren ata që ka plagosur, dhe goja lajkatare sjell shkatërrimin.