1 P este două zile era Paştele şi Sărbătoarea Azimelor. Conducătorii preoţilor şi cărturarii căutau o modalitate prin care să-L aresteze pe Isus prin vicleşug şi să-L omoare.
Faltaban dos días para la Pascua y para la Fiesta de los Panes sin Levadura; y con engaño, los principales sacerdotes y los escribas buscaban cómo prender y matar a Jesús;
2 Î nsă ei ziceau: „Nu în timpul sărbătorii, ca nu cumva să se facă tulburare în popor.“ Ungerea lui Isus la Betania
pero decían: “No durante la fiesta, no sea que haya un tumulto del pueblo.” Jesús Ungido en Betania
3 Î n timp ce se afla în Betania, luând masa în casa lui Simon, leprosul, a venit o femeie care avea un vas de alabastru, plin cu parfum de nard pur, foarte scump. Ea a spart vasul de alabastru şi a turnat parfumul pe capul lui Isus.
Estando El en Betania, sentado a la mesa en casa de Simón el leproso, vino una mujer con un frasco de alabastro de perfume muy costoso de nardo puro; y rompió el frasco y lo derramó sobre la cabeza de Jesús.
4 U nii au fost indignaţi şi au zis între ei: „Pentru ce s-a făcut risipa aceasta de parfum?
Pero algunos estaban indignados y se decían unos a otros: “¿Para qué se ha hecho este desperdicio de perfume?
5 C ăci parfumul acesta s-ar fi putut vinde cu peste trei sute de denari, iar banii să fie daţi săracilor!“ Şi o mustrau pe femeie cu asprime.
Porque este perfume podía haberse vendido por más de 300 denarios (salario de 300 días), y el dinero dado a los pobres.” Y la reprendían.
6 Î nsă Isus a zis: „Lăsaţi-o în pace! De ce-i cauzaţi supărare? Ea a făcut un lucru frumos faţă de Mine!
Pero Jesús dijo: “Déjenla; ¿por qué la molestan? Buena obra ha hecho para Mí.
7 C ăci pe săraci îi aveţi întotdeauna cu voi şi puteţi să le faceţi bine oricând vreţi, dar pe Mine nu Mă aveţi întotdeauna!
Porque a los pobres siempre los tendrán con ustedes; y cuando quieran les podrán hacer bien; pero a Mí no siempre Me tendrán.
8 E a a făcut ce a putut: Mi-a uns trupul mai dinainte, în vederea pregătirii Mele pentru îngropare.
Ella ha hecho lo que ha podido; se ha anticipado a ungir Mi cuerpo para la sepultura.
9 A devărat vă spun că oriunde va fi vestită Evanghelia, în toată lumea, se va spune şi ce a făcut această femeie, în amintirea ei.“ Trădarea lui Iuda
Y en verdad les digo, que dondequiera que el evangelio se predique en el mundo entero, también se hablará de lo que ésta ha hecho, para memoria suya.” Traición de Judas
10 A tunci Iuda Iscarioteanul, unul din cei doisprezece, s-a dus la conducătorii preoţilor ca să-L dea pe mâna lor.
Entonces Judas Iscariote, que era uno de los doce discípulos, fue a los principales sacerdotes para entregarles a Jesús.
11 E i s-au bucurat când au auzit aceasta şi i-au promis că-i vor da bani. Şi el a început să caute un prilej ca să-L dea pe mâna lor. Masa pascală
Cuando ellos lo oyeron, se alegraron y prometieron darle dinero. Y él buscaba cómo entregar a Jesús en un momento oportuno. Preparación de la Pascua
12 Î n prima zi a Sărbătorii Azimelor, când se jertfeşte mielul de Paşte, ucenicii Lui L-au întrebat: – Unde vrei să ne ducem să-Ţi pregătim să mănânci mielul de Paşte?
El primer día de la fiesta de los panes sin levadura, cuando se sacrificaba el cordero de la Pascua, los discípulos Le preguntaron a Jesús: “¿Dónde quieres que vayamos y hagamos los preparativos para que comas la Pascua?”
13 E l i-a trimis pe doi dintre ucenicii Lui în cetate şi le-a zis: – Duceţi-vă în cetate şi acolo vă va întâlni un om care duce un vas cu apă. Urmaţi-l,
El envió a dos de Sus discípulos, diciéndoles: “Vayan a la ciudad, y allí les saldrá al encuentro un hombre que lleva un cántaro de agua; síganlo;
14 ş i acolo unde va intra el, spuneţi stăpânului casei astfel: „Învăţătorul întreabă: «Unde este camera Mea de oaspeţi în care urmează să mănânc mielul de Paşte împreună cu ucenicii Mei?»“
y donde él entre, digan al dueño de la casa: ‘El Maestro dice: “¿Dónde está Mi habitación en la que pueda comer la Pascua con Mis discípulos ?”’
15 E l vă va arăta sus o cameră mare şi gata aranjată. Acolo să faceţi pregătirile pentru noi!
Y él les mostrará un gran aposento alto, amueblado y preparado; hagan los preparativos para nosotros allí.”
16 U cenicii au plecat, au ajuns în cetate şi au găsit totul aşa cum le spusese Isus; şi au pregătit mielul de Paşte. Descoperirea trădătorului
Salieron, pues, los discípulos y llegaron a la ciudad, y encontraron todo tal como El les había dicho; y prepararon la Pascua. Jesús Identifica al Traidor
17 C ând s-a înserat, Isus a venit împreună cu cei doisprezece.
Al atardecer llegó Jesús con los doce discípulos.
18 Î n timp ce erau la masă şi mâncau, Isus a zis: – Adevărat vă spun că unul dintre voi, care mănâncă împreună cu Mine, Mă va trăda.
Y estando sentados a la mesa comiendo, Jesús dijo: “En verdad les digo que uno de ustedes Me entregará; el que come conmigo.”
19 E i s-au întristat foarte tare şi au început să-L întrebe, unul câte unul: – Nu cumva sunt eu?
Ellos comenzaron a entristecerse y a decir uno por uno: “¿Acaso soy yo?”
20 E l le-a răspuns: – Este unul din cei doisprezece, care pune mâna în castron împreună cu Mine.
“ Es uno de los doce,” les respondió, “el que moja el pan en el mismo plato que Yo.
21 D a, Fiul Omului Se duce după cum este scris cu privire la El, dar vai de omul acela prin care este trădat Fiul Omului! Era mai bine pentru acel om dacă nu s-ar fi născut! Cina Domnului
Porque el Hijo del Hombre se va tal y como está escrito de El; pero ¡ay de aquel hombre por quien el Hijo del Hombre es entregado! Mejor le fuera a ese hombre no haber nacido.” Institución de la Cena del Señor
22 Î n timp ce mâncau, Isus a luat o pâine şi, după ce a binecuvântat -o, a frânt-o şi le-a dat-o ucenicilor, zicând: „Luaţi! Acesta este trupul Meu.“
Mientras comían, tomó pan, y habiéndo lo bendecido lo partió, se lo dio a ellos, y dijo: “Tomen, esto es Mi cuerpo.”
23 A poi a luat un pahar şi, după ce a adus mulţumiri, l-a dat ucenicilor şi toţi au băut din el.
Y tomando una copa, después de dar gracias, se la dio a ellos, y todos bebieron de ella.
24 I sus le-a zis: „Acesta este sângele Meu, sângele legământului, care este vărsat pentru mulţi.
Y les dijo: “Esto es Mi sangre del nuevo pacto, que es derramada por muchos.
25 A devărat vă spun că nu voi mai bea din rodul viţei până în ziua aceea când îl voi bea nou în Împărăţia lui Dumnezeu.“
En verdad les digo, que ya no beberé más del fruto de la vid hasta aquel día cuando lo beba nuevo en el reino de Dios.”
26 D upă ce au cântat psalmii, s-au dus spre Muntele Măslinilor.
Después de cantar un himno, salieron para el Monte de los Olivos. Jesús Predice la Negación de Pedro
27 I sus le-a zis: – Toţi vă veţi poticni, pentru că este scris: „Voi lovi păstorul, şi oile vor fi risipite!“
Jesús les dijo: “Todos ustedes se apartarán, porque escrito está: ‘ Herire al pastor, y las ovejas se dispersaran.’
28 D ar după învierea Mea voi merge înaintea voastră în Galileea. Isus prezice lepădarea lui Petru
Pero después de que Yo haya resucitado, iré delante de ustedes a Galilea.”
29 P etru I-a răspuns: – Chiar dacă toţi se vor poticni, eu nu mă voi poticni!
“Aunque todos se aparten, yo, sin embargo, no lo haré,” Le dijo Pedro.
30 I sus i-a zis: – Adevărat îţi spun că astăzi, în noaptea aceasta, înainte de al doilea cântat al cocoşului, te vei lepăda de Mine de trei ori!
Jesús le contestó: “En verdad te digo que hoy, esta misma noche, antes que el gallo cante dos veces, Me negarás tres veces.”
31 D ar Petru a răspuns şi mai convins: – Chiar dacă ar trebui să mor împreună cu Tine, eu tot nu mă voi lepăda de Tine! Şi toţi au spus la fel. Ghetsimani
Pero Pedro con insistencia repetía: “Aunque tenga que morir junto a Ti, no Te negaré.” Y todos decían también lo mismo. Jesús en Getsemaní
32 A poi au venit într-un loc numit Ghetsimani şi Isus le-a zis ucenicilor Săi: „Staţi jos aici, în timp ce Eu mă rog!“
Llegaron a un lugar que se llama Getsemaní, y Jesús dijo a Sus discípulos: “Siéntense aquí hasta que Yo haya orado.”
33 I -a luat cu El pe Petru, pe Iacov şi pe Ioan şi a început să fie neliniştit şi să se mâhnească.
Tomó con El a Pedro, a Jacobo (Santiago) y a Juan, y comenzó a afligirse y a angustiarse mucho.
34 E l le-a zis: „Sufletul Meu este cuprins de o întristare de moarte. Rămâneţi aici şi vegheaţi!“
“Mi alma está muy afligida, hasta el punto de la muerte,” les dijo; “quédense aquí y velen.”
35 S -a depărtat puţin, a căzut cu faţa la pământ şi s-a rugat ca, dacă este posibil, să treacă de la El ceasul acela.
Adelantándose un poco, se postró en tierra y oraba que si fuera posible, pasara de El aquella hora.
36 E l zicea: „ Abba, Tată, la Tine toate lucrurile sunt posibile! Îndepărtează de la Mine paharul acesta! Totuşi, nu cum vreau Eu, ci cum vrei Tu!“
Y decía: “¡Abba, Padre! Para Ti todas las cosas son posibles; aparta de Mí esta copa, pero no sea lo que Yo quiero, sino lo que Tú quieras.”
37 A poi a venit la ucenici, dar i-a găsit dormind. El i-a zis lui Petru: „Simone, dormi?! N-ai putut veghea nici măcar o oră?
Entonces Jesús vino y los halló durmiendo, y dijo a Pedro: “Simón, ¿duermes? ¿No pudiste velar ni por una hora?
38 V egheaţi şi rugaţi-vă, ca să nu cădeţi în ispită! Duhul într-adevăr este doritor, dar carnea este neputincioasă.“
Velen y oren para que no entren en tentación; el espíritu está dispuesto, pero la carne es débil.”
39 S -a îndepărtat şi s-a rugat din nou, spunând aceleaşi cuvinte.
El se fue otra vez y oró, diciendo las mismas palabras.
40 A venit iarăşi la ucenici şi i-a găsit dormind, pentru că li se îngreunaseră ochii de somn. Ei nu ştiau ce să-I răspundă.
Y vino Jesús de nuevo y los halló durmiendo, porque sus ojos estaban muy cargados de sueño; y no sabían qué responder.
41 C ând a venit a treia oară, le-a zis: „Încă mai dormiţi şi vă odihniţi? Destul! A sosit ceasul! Iată că Fiul Omului este trădat în mâinile păcătoşilor.
Vino por tercera vez, y les dijo: “¿Todavía están durmiendo y descansando? Basta ya; ha llegado la hora; miren, el Hijo del Hombre es entregado en manos de los pecadores.
42 S culaţi-vă! Să mergem! Iată că se apropie cel ce Mă trădează!“ Arestarea lui Isus
Levántense, vámonos; ya está cerca el que Me entrega.” Arresto de Jesús
43 Ş i imediat, în timp ce El încă vorbea, a venit Iuda, unul din cei doisprezece, împreună cu o mulţime de oameni cu săbii şi ciomege, trimişi de conducătorii preoţilor, de către cărturari şi de către bătrâni.
En ese momento, mientras Jesús estaba todavía hablando, llegó Judas, uno de los doce discípulos, acompañado de una multitud con espadas y palos, de parte de los principales sacerdotes, de los escribas y de los ancianos.
44 T rădătorul le dăduse următorul semn: „Cel pe Care-L voi săruta, Acela este! Să-L arestaţi şi să-L luaţi sub pază!“
Y el que Lo entregaba les había dado una señal, diciendo: “Al que yo bese, Ese es; Lo prenden y se Lo llevan con seguridad.”
45 C ând a venit, s-a îndreptat imediat spre Isus şi I-a zis: „ Rabbi!“ Şi L-a sărutat.
Cuando llegó Judas, inmediatamente se acercó a Jesús y le dijo: “¡Rabí (Maestro)!” Y Lo besó.
46 A tunci ei au pus mâna pe Isus şi L-au arestat.
Entonces ellos echaron mano a Jesús y Lo prendieron.
47 U nul dintre cei ce stăteau acolo a scos sabia şi l-a lovit pe sclavul marelui preot, tăindu-i o ureche.
Pero uno de los que estaban allí, sacando la espada, hirió al siervo del sumo sacerdote y le cortó la oreja.
48 I sus le-a zis: „Aţi ieşit să Mă prindeţi cu săbii şi ciomege, ca pe un tâlhar ?
Y dirigiéndose Jesús a ellos, les dijo: “¿Como contra un ladrón han salido con espadas y palos para asegurarse que Me arrestaban?
49 Î n fiecare zi eram cu voi în Templu şi dădeam învăţătură, dar nu M-aţi arestat! Însă fie ca Scripturile să fie împlinite!“
Cada día estaba con ustedes en el templo enseñando, y no Me prendieron; pero esto ha sucedido para que se cumplan las Escrituras.”
50 T oţi L-au părăsit şi au fugit.
Y abandonando a Jesús, todos huyeron. Un Joven Sigue a Jesús
51 U n anumit tânăr, care purta peste trupul gol doar o pânză de in, Îl urma pe Isus. L-au prins şi pe el,
Cierto joven seguía a Jesús, vestido sólo con una sábana sobre su cuerpo desnudo; y lo prendieron;
52 d ar el şi-a lăsat pânza de in şi a fugit dezbrăcat. Isus înaintea Sinedriului
pero él, dejando la sábana, escapó desnudo. Jesús ante el Concilio (Sanedrín)
53 P e Isus L-au dus la marele preot, iar acolo s-au adunat toţi conducătorii preoţilor, bătrânii şi cărturarii.
Llevaron a Jesús al sumo sacerdote, y se reunieron todos los principales sacerdotes, los ancianos y los escribas.
54 P etru L-a urmat de la distanţă până în curtea marelui preot. S-a aşezat împreună cu gărzile şi se încălzea la foc.
Pedro Lo siguió de lejos hasta dentro del patio del sumo sacerdote y se sentó con los guardias, calentándose al fuego.
55 C onducătorii preoţilor şi întregul Sinedriu căutau vreo mărturie împotriva lui Isus, ca să-L condamne la moarte, dar n-au găsit,
Y los principales sacerdotes y todo el Concilio (Sanedrín) procuraban obtener algún testimonio para dar muerte a Jesús, pero no lo hallaban.
56 p entru că, deşi mulţi dădeau mărturii false împotriva Lui, mărturiile lor nu se potriveau.
Porque muchos daban falso testimonio contra El, pero sus testimonios se contradecían.
57 U nii s-au ridicat şi au depus împotriva Lui o mărturie falsă, spunând:
Algunos, levantándose, daban falso testimonio contra El, diciendo:
58 „ Noi L-am auzit zicând: «Eu voi dărâma acest Templu, făcut de mâna omului, şi în trei zile voi construi un altul, care nu va fi făcut de mâna omului.»“
“Nosotros Le oímos decir: ‘Yo destruiré este templo hecho por manos, y en tres días edificaré otro no hecho por manos.’”
59 D ar nici măcar în privinţa aceasta nu se potrivea mărturia lor.
Y ni siquiera en esto coincidía el testimonio de ellos.
60 M arele preot s-a ridicat, în mijloc, şi L-a întrebat pe Isus: – Nu răspunzi nimic la ce mărturisesc aceştia împotriva Ta?
Entonces el sumo sacerdote levantándose, se puso en medio y preguntó a Jesús: “¿No respondes nada? ¿Qué testifican éstos contra Ti?”
61 D ar El tăcea şi nu răspundea nimic. Marele preot L-a întrebat din nou: – Eşti Tu Cristosul, Fiul Celui Binecuvântat?
Pero El se quedó callado y nada respondía. Le volvió a preguntar el sumo sacerdote: “¿Eres Tú el Cristo (el Mesías), el Hijo del Bendito?”
62 I sus a răspuns: – Sunt. Şi Îl veţi vedea pe Fiul Omului şezând la dreapta Puterii şi venind cu norii cerului!
Jesús le contestó: “Yo soy; y verán al Hijo del Hombre sentado a la diestra del Poder y viniendo con las nubes del cielo.”
63 A tunci marele preot şi-a sfâşiat hainele şi a zis: – Ce nevoie mai avem de martori?!
Entonces el sumo sacerdote, rasgando sus ropas, dijo: “¿Qué necesidad tenemos de más testigos?
64 A ţi auzit blasfemia! Ce părere aveţi? Toţi L-au condamnat considerând că este vinovat şi vrednic de moarte.
Han oído la blasfemia; ¿qué les parece?” Y todos Lo condenaron, diciendo que era digno de muerte.
65 U nii au început să-L scuipe, să-I acopere faţa, să-L lovească şi să-I zică: „Profeţeşte!“, iar gărzile L-au luat la palme. Lepădarea lui Petru
Y algunos comenzaron a escupir a Jesús, Le cubrían el rostro y Le daban puñetazos, y Le decían: “¡Profetiza!” También los guardias Lo recibieron a bofetadas. La Negación de Pedro
66 Î n timp ce Petru se afla jos, în curte, a venit una dintre slujnicele marelui preot
Estando Pedro abajo en el patio, llegó una de las sirvientas del sumo sacerdote,
67 ş i când l-a văzut pe Petru încălzindu-se la foc, s-a uitat la el şi a zis: – Şi tu erai cu Isus nazarineanul!
y al ver a Pedro calentándose, lo miró y dijo: “Tú también estabas con Jesús el Nazareno.”
68 Î nsă el s-a lepădat zicând: – Nu ştiu, nici nu înţeleg despre ce vorbeşti! A ieşit afară, în faţa porţii, (şi atunci a cântat cocoşul).
Pero él lo negó, diciendo: “Ni sé, ni entiendo de qué hablas.” Entonces Pedro salió al portal, y un gallo cantó.
69 S lujnica l-a văzut şi a început din nou să le spună celor ce stăteau acolo: „Acesta este unul dintre ei!“
Cuando la sirvienta lo vio, de nuevo comenzó a decir a los que estaban allí: “Este es uno de ellos.”
70 Î nsă el s-a lepădat din nou. După puţin timp, cei ce stăteau acolo i-au zis din nou lui Petru: – Cu siguranţă eşti unul dintre ei, căci eşti galileean!
Pero Pedro lo negó otra vez. Poco después los que estaban allí volvieron a decirle: “Seguro que tú eres uno de ellos, pues también eres Galileo.”
71 D ar el a început să se blesteme şi să jure zicând: – Nu-L cunosc pe acest om despre care vorbiţi!
Pero él comenzó a maldecir y a jurar: “¡Yo no conozco a este hombre de quien hablan!”
72 Ş i imediat a cântat cocoşul a doua oară. Atunci Petru şi-a adus aminte cuvântul pe care i-l spusese Isus: „Înainte de al doilea cântat al cocoşului te vei lepăda de Mine de trei ori!“ Şi a început să plângă.
Al instante un gallo cantó por segunda vez. Entonces Pedro recordó lo que Jesús le había dicho: “Antes que el gallo cante dos veces, Me negarás tres veces.” Y se echó a llorar.