1 W hen the people saw that Moses was staying a long time before coming down from the mountain, they gathered around Aaron, and said, “Come, make a god for us who will go in front of us. For we do not know what has become of Moses, the man who brought us out of the land of Egypt.”

Dân sự thấy Môi-se ở trên núi chậm xuống, bèn nhóm lại chung quanh A-rôn mà nói rằng: Nào! hãy làm các thần để đi trước chúng tôi đi, vì về phần Môi-se nầy, là người đã dẫn chúng tôi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, chúng tôi chẳng biết điều chi đã xảy đến cho người rồi.

2 A aron said to them, “Take the objects of gold from the ears of your wives, your sons and your daughters, and bring them to me.”

A-rôn đáp rằng: Hãy một những vòng vàng đeo nơi tai vợ, con trai và con gái các ngươi đi, rồi đem lại cho ta.

3 S o all the people took the gold objects from their ears and brought them to Aaron.

Hết thảy đều lột vòng vàng nơi tai mình mà đem lại cho A-rôn;

4 H e took the gold from their hands, worked on it with a sharp tool, and by melting it, made it into a calf. Then they said, “This is your god, O Israel, who brought you out of the land of Egypt.”

người nhận lấy nơi tay họ, và dùng đục làm thành một bò con đúc. Dân chúng nói rằng: Hỡi Y-sơ-ra-ên! nầy là các thần của ngươi đã đem ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô.

5 W hen Aaron saw this, he built an altar in front of it. Aaron said to all the people, “Tomorrow will be a special supper to the Lord.”

A-rôn thấy vậy, bèn lập một bàn thờ trước mặt tượng bò đó; đoạn, người la lên rằng: Sáng mai sẽ có lễ tôn trọng Đức Giê-hô-va!

6 S o the next day they got up early and gave burnt gifts and peace gifts. The people sat down to eat and drink, and got up to play.

Sáng mai dân chúng bèn thức dậy sớm, dâng các của lễ thiêu và lễ thù ân; ngồi mà ăn uống, đoạn đứng dậy mà vui chơi.

7 T hen the Lord said to Moses, “Go down. For your people, whom you brought out of the land of Egypt, have turned to sin.

Đức Giê-hô-va bèn phán cùng Môi-se rằng: Hãy xuống đi, vì dân mà ngươi đưa ra khỏi xứ Ê-díp-tô đã bại hoại rồi,

8 T hey have been quick to turn aside from the way I have told them. They have melted gold and made a calf for themselves. They have worshiped it, have given gifts to it, and have said, ‘This is your god, O Israel, who brought you out of the land of Egypt!’”

vội bỏ đạo ta truyền dạy, đúc một con bò tơ, mọp trước tượng bò đó và dâng của lễ cho nó mà nói rằng: Hỡi Y-sơ-ra-ên! đây là các thần đã dẫn ngươi lên khỏi xứ Ê-díp-tô!

9 T he Lord said to Moses, “I have seen this people, and see, they are a strong-willed people.

Đức Giê-hô-va cũng phán cùng Môi-se rằng: Ta đã xem thấy dân nầy, kìa là một dân cứng cổ.

10 N ow let Me alone, so My anger may be against them and I may destroy them. But I will make you into a great nation.”

Vả, bây giờ hãy để mặc ta làm, hầu cho cơn thạnh nộ ta nổi lên cùng chúng nó, diệt chúng nó đi; nhưng ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn.

11 T hen Moses begged the Lord his God, saying, “O Lord, why are you very angry against Your people whom You brought out of the land of Egypt with great power and a strong hand?

Môi-se bèn nài xin Giê-hô-va Đức Chúa Trời người rằng: Lạy Đức Giê-hô-va, sao nổi thạnh nộ cùng dân Ngài? là dân mà Ngài đã dùng quyền lớn lao mạnh mẽ đưa ra khỏi xứ Ê-díp-tô.

12 W hy should the Egyptians say, ‘He brought them out to kill them in the mountains and destroy them from the earth’? Turn from Your anger and change Your mind about destroying Your people.

Sao để cho người Ê-díp-tô nói rằng: Ngài đưa chúng nó ra khỏi xứ đặng làm hại cho, giết đi tại trong núi, cùng diệt chúng nó khỏi mặt đất? Cầu xin Chúa hãy nguôi cơn giận và bỏ qua điều tai họa mà Ngài muốn giáng cho dân Ngài.

13 R emember Abraham, Isaac and Israel, who were your servants. You promised them by Yourself, saying, ‘I will make your children become as many as the stars of the heavens. And I will give all this land I have spoken about to your children. It will be theirs forever.’”

Xin Chúa hãy nhớ lại A

14 S o the Lord changed His mind about the things He said He would do to His people.

Đức Giê-hô-va bèn bỏ qua điều tai họa mà Ngài nói rằng sẽ giáng cho dân mình.

15 T hen Moses turned and went down from the mountain with the two stone writings of the Law in his hand. The stones were written on both sides, on one side and the other.

Đoạn, Môi-se ở trên núi trở xuống, tay cầm hai bảng chứng; hai bảng chứng có viết hai bên, mặt nầy và mặt kia.

16 T he stone writings were God’s work. The writing was God’s writing cut into the stones.

Hai bảng đó là việc của Đức Chúa Trời làm ra; chữ cũng là chữ của Đức Chúa Trời khắc trên bảng.

17 W hen Joshua heard the sound of the people as they made noise, he said to Moses, “There is a sound of war at the tents.”

Vả, Giô-suê nghe dân chúng la lên, bèn nói cùng Môi-se rằng: Trong trại quân có tiếng chiến đấu.

18 B ut Moses said, “It is not the sound of winning, or the sound of losing. It is the sound of singing I hear.”

Môi-se đáp rằng: Chẳng phải tiếng kêu về thắng trận, cũng chẳng phải tiếng kêu về thua trận; nhưng ta nghe tiếng kẻ hát.

19 A s soon as Moses came near the tents, he saw the calf and the dancing. Moses became very angry. He threw the stone writings from his hands and broke them at the base of the mountain.

Khi đến gần trại quân, Môi-se thấy bò con và sự nhảy múa, bèn nổi giận, liệng hai bảng chứng khỏi tay mịnh, bể ra nơi chân núi;

20 A nd he took the calf they had made and burned it with fire, ground it to dust, spread it over the top of the water, and made the people of Israel drink it.

đoạn lấy bò con của chúng đã đúc đem đốt trong lửa, rồi nghiền cho đến thành ra bụi, rải trên mặt nước, và cho dân Y-sơ-ra-ên uống.

21 T hen Moses said to Aaron, “What did this people do to you to make you bring such great sin upon them?”

Môi-se bèn nói cùng A-rôn rằng: Dân nầy làm chi anh, mà anh xui cho chúng phạm tội nặng dường ấy?

22 A aron said, “Do not let my lord be angry. You know the people yourself and how sinful they are.

A-rôn đáp rằng: Xin chúa tôi đừng nổi giận, chúa biết rằng dân nầy chuyên làm điều ác!

23 T hey said to me, ‘Make a god for us who will go in front of us. For we do not know what has become of Moses, the man who brought us out of the land of Egypt.’

Họ có nói cùng tôi rằng: Hãy làm các thần đi trước chúng tôi; vì về phần Môi-se nầy, là người đã dẫn chúng tôi ra khỏi xứ Ê-díp-tô, chúng tôi chẳng biết có điều chi xảy đến cho người rồi.

24 A nd I said to them, ‘Whoever has any gold, let them take it off.’ So they gave it to me. I threw it into the fire and out came this calf.”

Tôi bèn nói cùng chúng rằng: Ai có vàng hãy lột ra! Họ bèn đưa cho tôi, tôi bỏ vào lửa, và bởi đó thành ra bò con nầy.

25 M oses saw that Aaron had let the people go wild and become a shame to those who hated them.

Vả, Môi-se thấy dân sự buông lung, vì A-rôn để họ buông lung, đến đỗi bị sỉ nhục trong vòng các thù nghịch,

26 S o Moses stood in the gate of the place where they had set up their tents and said, “Whoever is for the Lord, come to me!” And all the sons of Levi came together around him.

thì người đứng nơi cửa trại quân mà nói rằng: Ai thuộc về Đức Giê-hô-va, hãy đến cùng ta đây! Hết thảy người Lê-vi đều nhóm lại gần bên người.

27 H e said to them, “This is what the Lord, the God of Israel, says: ‘Every man put his sword on his thigh. And go from one end of the tents to the other, and each one kill his brother, his friend, and his neighbor.’”

Người truyền cho họ rằng: Giê-hô-va, là Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, có phán như vầy: Mỗi người trong các ngươi hãy đeo gươm bên mình, đi qua đi lại trong trại quân, từ cửa nầy đến cửa kia, và mỗi người hãy giết anh em, bạn hữu, và kẻ lân cận mình.

28 S o the sons of Levi did as Moses said. About 3, 000 men fell that day.

Dân Lê-vi bèn làm y như lời Môi-se; trong ngày đó có chừng ba ngàn người bị chết.

29 T hen Moses said, “Today you have set yourselves apart for the Lord. For each man has been against his son and against his brother, so the Lord may bring good to you today.”

Vả, Môi-se đã truyền rằng: Ngày nay mỗi người trong vòng các ngươi hãy dâng tay mình cho Đức Giê-hô-va, chẳng sá chi đến con trai hay là anh em mình, hầu cho các ngươi được ơn phước vậy.

30 T he next day Moses said to the people, “You have sinned. Now I am going up to the Lord. It might be that I can have your sin forgiven.”

Ngày mai, Môi-se nói cùng dân sự rằng: Các ngươi đã phạm một tội rất trọng; song bây giờ ta lên đến Đức Giê-hô-va, có lẽ ta sẽ được chuộc tội các ngươi chăng.

31 T hen Moses returned to the Lord and said, “O, this people have sinned. They have made a god of gold for themselves.

Vậy, Môi-se trở lên đến Đức Giê-hô-va mà thưa rằng: O

32 B ut now, if You will, forgive their sin. If not, then take my name out of Your book which You have written.”

nhưng bây giờ xin Chúa tha tội cho họ! Bằng không, hãy xóa tên tôi khỏi sách Ngài đã chép đi.

33 T he Lord said to Moses, “I will put out of My book whoever has sinned against Me.

Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Kẻ nào phạm tội cùng ta, ta sẽ xóa nó khỏi sách ta.

34 B ut go now. Lead the people where I told you. See, My angel will go before you. But in the day when I punish, I will punish them for their sin.”

Bây giờ, hãy đi, dẫn dân sự đến nơi ta đã chỉ phán. Nầy thiên sứ ta sẽ đi trước ngươi; nhưng ngày nào ta hình phạt thì sẽ phạt tội chúng nó.

35 T hen the Lord sent trouble upon the people, because of what they did with the calf Aaron had made.

Đức Giê-hô-va hành phạt dân sự là vậy, vì dân sự là gốc phạm về tượng bò vàng mà A-rôn đã làm ra.