1 T hen Joseph threw himself upon his father, and cried over him and kissed him.
Giô-sép bèn cúi đầu xuống mặt cha mình, hôn người và khóc.
2 J oseph told his servants the doctors to make his father ready to be buried. So the doctors made Israel ready.
Đoạn, Giô-sép biểu mấy thầy thuốc hầu việc mình, dùng thuốc thơm xông cho xác cha; thầy thuốc bèn xông cho Y-sơ-ra-ên.
3 F orty days were needed for this. For this is how much time it took for making the body ready to be buried. And the Egyptians cried for him seventy days.
Bốn mươi ngày xông thuốc hầu qua, vì ấy là hạn ngày dùng xông thuốc; dân Ê-díp-tô khóc người trong bảy mươi ngày.
4 W hen the days of sorrow for him were past, Joseph said to those of Pharaoh’s house, “If now I have found favor in your eyes, speak to Pharaoh, saying,
Khi mãn tang rồi, Giô-sép bèn nói cùng quần thần Pha-ra-ôn rằng: Nếu tôi được ơn trước mặt các ngươi, xin hãy thuật lại lời nầy cho Pha-ra-ôn nghe:
5 ‘ My father had me make a promise to him. He said, “See, I am about to die. Bury me in my grave which I dug for myself in the land of Canaan.” So let me go and bury my father. Then I will return.’”
Cha tôi có biểu tôi thề mà rằng: Nầy, cha sẽ chết, con hãy chôn cha nơi mộ địa ta đã mua sẵn rồi trong xứ Ca-na-an. Vậy bây giờ, tôi phải lên đó chôn cha tôi, rồi sẽ trở xuống.
6 P haraoh answered, “Go and bury your father as he made you promise.”
Pha-ra-ôn bèn phán rằng: Hãy trở lên chôn cha ngươi, y như lời người đã bắt thề đó.
7 S o Joseph went to bury his father. With him went all the servants of Pharaoh, the leaders of his house and all the important men of the land of Egypt,
Giô-sép dời xác cha mình trở lên chôn; quần thần Pha-ra-ôn, các bực trưởng lão trong đền, các bực trưởng lão trong xứ Ê-díp-tô,
8 a nd all those of the house of Joseph, and his brothers, and those of his father’s house. They left only their little ones and their flocks and cattle in the land of Goshen.
hết thảy nội nhà Giô-sép, các anh em và nội nhà cha mình đều đi lên theo đưa với người; trong Gô-sen chỉ còn những đứa trẻ và chiên, cùng bò của họ mà thôi.
9 W agons and men on horses went with him also. It was a very large group of people.
Lại cũng có đem ngựa và xe theo lên nữa: thật là một đám xác rất đông thay!
10 T hey came to the grain-floor of Atad on the other side of the Jordan. There they cried with much sorrow. Joseph cried in sorrow for his father for seven days.
Khi đến sân đạp lúa của A-tát, ở bên kia sông Giô-đanh, thì họ làm lễ khóc than rất nên trọng thể tại đó; đoạn, Giô-sép để tang cha trong bảy ngày.
11 W hen those who lived in the land, the Canaanites, saw the people crying in sorrow at the grain-floor of Atad, they said, “This is a great sorrow for the Egyptians.” So the place was given the name Abel-mizraim. It is on the other side of the Jordan.
Dân Ca-na-an, tức là dân xứ ấy, thấy khóc than nơi sân đạp lúa A-tát, thì nói rằng: Aáy là một đám khóc than trọng thể của dân Ê-díp-tô đó! Bởi cớ ấy người ta gọi cái sân nầy tên là A-bên-Mích-ra-im ở bên kia sông Giô-đanh.
12 J acob’s sons did as he had told them.
Vậy, các con trai Gia-cốp làm theo lời cha trối lại,
13 T hey carried him to the land of Canaan. They buried him in the grave of the field of Machpelah, east of Mamre, which Abraham had bought with the field from Ephron the Hittite for a burying place.
dời xác người về xứ Ca-na-an, chôn trong hang đá của đồng Mặc-bê-la ngang Mam-rê, mà Áp-ra-ham đã mua luôn với đồng ruộng Ép-rôn, người Hê-tít, để dùng làm mộ địa.
14 A fter he had buried his father, Joseph returned to Egypt with his brothers and all who had gone with him to bury his father. Joseph Tells His Brothers Not to Be Afraid
Chôn cha xong rồi, Giô-sép cùng các anh em và các người đi lên theo đưa xác cha, đều trở xuống xứ Ê-díp-tô.
15 W hen Joseph’s brothers saw that their father was dead, they said, “It may be now that Joseph will hate us, and pay us in return for all the wrong that we did to him!”
Các anh Giô-sép thấy cha mình chết rồi, thì nói với nhau rằng: Có lẽ Giô-sép sẽ ganh ghét chúng ta, và trả thù việc ác chúng ta đã làm cho người chăng.
16 S o they sent word to Joseph, saying, “Before he died, our father told us,
Các anh bèn sai người đến nói cùng Giô-sép rằng: Trước khi qua đời, cha em có trối rằng:
17 ‘ You say to Joseph, “Forgive the wrong-doing of your brothers and their sin. For they did a bad thing to you.”’ Now we beg you, forgive the wrong-doing of the servants of the God of your father.” Joseph cried when they spoke to him.
Hãy nói lại cho Giô-sép như vầy: Ôi! xin hãy tha điều ác, tội phạm của các anh con đi, vì chúng nó đã lỗi cùng con đó; nhưng bây giờ cha xin con hãy tha tội kẻ tôi tớ của Đức Chúa Trời cha. Nghe qua mấy lời nầy, Giô-sép bèn khóc.
18 T hen his brothers came and fell down in front of him and said, “See, we are your servants.”
Chánh các anh người đến sắp mình xuống dưới chơn mà nói rằng: Các anh đây thật là kẻ tôi tớ của em đó.
19 B ut Joseph said to them, “Do not be afraid. Am I in the place of God?
Giô-sép đáp rằng: Các anh đừng sợ chi, vì tôi há thay mặt Đức Chúa Trời sao?
20 Y ou planned to do a bad thing to me. But God planned it for good, to make it happen that many people should be kept alive, as they are today.
Các anh toan hại tôi, nhưng Đức Chúa Trời lại toan làm điều ích cho tôi, hầu cho cứu sự sống cho nhiều người, y như đã xảy đến ngày nay, và giữ gìn sự sống của dân sự đông đảo.
21 S o do not be afraid. I will take care of you and your little ones.” He gave them comfort and words of kindness. The Death of Joseph
Vậy, đừng sợ, tôi sẽ cấp dưỡng các anh và con cái các anh. Đoạn, Giô-sép an ủy các anh, và lấy lời êm dịu mà nói cùng họ.
22 J oseph and his father’s family stayed in Egypt. And Joseph lived 110 years.
Giô-sép cùng nhà cha mình kiều ngụ tại xứ Ê-díp-tô; người hưởng thọ được một trăm mười tuổi.
23 H e lived long enough to see Ephraim’s grandchildren. And the sons of Manasseh’s son Machir were held on Joseph’s knees.
Người thấy được các con cháu Ép-ra-im đến đời thứ ba, và cũng có được nâng niu trên gối mình các con của Ma-ki, tức con trai của Ma-na-se, nữa.
24 J oseph said to his brothers, “I am about to die. But God will take care of you. He will bring you from this land to the land that He promised to Abraham, to Isaac and to Jacob.”
Kế, Giô-sép nói cùng các anh em rằng: Em sẽ chết, nhưng Đức Chúa Trời sẽ đến viếng các anh em thật; đem các anh em về xứ mà Ngài đã thề hứa cùng Áp-ra-ham, Y-sác, và Gia-cốp.
25 T hen Joseph made the sons of Israel promise. He said, “God will take care of you. And you will carry my bones from here.”
Giô-sép biểu các con trai của Y-sơ-ra-ên thề mà rằng: Quả thật, Đức Chúa Trời sẽ đến viếng các anh em; xin anh em hãy dời hài cốt tôi khỏi xứ nầy.
26 S o Joseph died after living 110 years. They made his body ready, and he was put in a grave in Egypt.
Đoạn, Giô-sép qua đời, hưởng thọ được một trăm mười tuổi. Người ta xông thuốc thơm cho xác Giô-sép, và liệm trong một quan tài tại xứ Ê-díp-tô.