Esther 1 ~ Ê-xơ-tê 1

picture

1 T his is what happened in the days of Ahasuerus, the Ahasuerus who ruled over 127 parts of the nation from India to Ethiopia.

Xảy trong đời vua A-suê-ru, tức A-suê-ru kia mà cai trị trên một trăm hai mươi bảy tỉnh, từ A

2 I n those days King Ahasuerus sat on the king’s throne in the city of Susa.

khi vua ngự ngôi vương quốc tại Su-sơ, kinh đô người,

3 I n the third year of his rule, he gave a special supper for all his princes and leaders. The army captains of Persia and Media, the important men and princes of the many parts of the country were there with him.

nhằm năm thứ ba đời trị vì mình, người bày ra một bữa tiệc yến cho hết thảy quan trưởng và thần bộc mình. Đạo binh nước Phe-rơ-sơ và Mê-đi, các bực sang trọng cùng các quan cai của hàng tỉnh đều ở trước mặt người.

4 F or 180 days he showed the great riches and honor and power that were his as king of the nation.

Trong nhiều ngày, tức trong một trăm tám mươi ngày, người bày tỏ sự giàu có sang trọng của nước và sự oai nghi rực rỡ của người.

5 W hen all the days were over, the king gave a supper lasting seven days for all the people from the greatest to the least who were in the city of Susa where he ruled. The supper was given in the open space of the garden of the king’s special house.

Khi các ngày đó đã qua rồi, vua bày đãi hết dân sự đương có ở tại kinh đô Su-sơ, hoặc lớn hay nhỏ, một cuộc yến tiệc bảy ngày, tại nơi hành lang của thượng uyển.

6 T here were curtains of fine white and blue linen held by ropes of fine purple linen on silver rings and marble pillars. There were seats of gold and silver on a floor made of small glass-like pieces, marble, mother-of-pearl, and stones of much worth.

Tư bề có treo màn trướng sắc trắng, xanh lá cây, và xanh da trời, dùng dây gai màu trắng và màu tím cột vào vòng bạc và trụ cẩm thạch; các giường sập bằng vàng và bạc, đặt trên nền lót cẩm thạch đỏ và trắng, ngọc phụng và cẩm thạch đen.

7 D rinks were served in different kinds of gold cups, and there was much wine, because the king was very able and willing to give it.

Người ta đãi uống bằng chén vàng, những chén nhiều thứ khác nhau, và có ngự tửu rất nhiều, cho xứng đáng theo bực giàu sang của vua.

8 D rinking was done by the law. No one was made to drink. The king had told all the workmen of his house that they should give each person what he wanted.

Người ta uống rượu tùy theo lịnh truyền chẳng ai ép phải uống; vì vua đã truyền các thần tể cung điện hãy làm tùy ý của mỗi người muốn.

9 Q ueen Vashti also gave a special supper for the women in the beautiful house that belonged to King Ahasuerus.

Hoàng hậu Vả-thi cũng đãi một bữa tiệc cho các người nữ tại cung vua A-suê-ru.

10 O n the seventh day the heart of the king was happy with wine. And he told Mehuman, Biztha, Harbona, Bigtha, Abagtha, Zethar, and Carkas, the seven servants who served King Ahasuerus,

Qua ngày thứ bảy, vua uống rượu, hứng lòng rồi, bèn truyền cho Mê-hu-man, Bít-tha, Hạt-bô-na, Biếc-tha, A-bác-tha, Xê-thạt và Cạt-cách, tức bảy hoạn quan hầu-chực vua A-suê-ru,

11 t o bring Queen Vashti to the king with her crown. He wanted to show her beauty to the people and the princes, for she was beautiful.

dẫn hoàng hậu Vả-thi đến trước mặt vua, đội mão triều hoàng hậu, đặng tỏ ra phết lịch sự của bà cho dân sự và cho các quan trưởng xem thấy; vì tướng mạo bà rất tốt đẹp.

12 B ut Queen Vashti would not come when the king sent his servants to bring her. So the king became very angry and his anger burned within him.

Nhưng hoàng hậu Vả-thi không khứng đến theo mạng của vua truyền bởi các hoạn quan. Vua bèn nổi giận dữ, phát nóng nả trong lòng.

13 T hen the king spoke to the wise men who understood the times. For it was the king’s way to speak with all who knew law and what was right and fair.

Vả, thường khi vua có sự gì, bèn hỏi bàn các người rõ luật thông pháp.

14 T hese men next to him were Carshena, Shethar, Admatha, Tarshish, Meres, Marsena, and Memucan, the seven princes of Persia and Media. They were allowed to visit with the king and were next to the king in the nation.

Những quan kế cận vua hơn hết là Cạt-sê-na, Sê-thạt, A

15 H e asked them, “By the law, what is to be done with Queen Vashti, because she did not obey what King Ahasuerus sent the servants to tell her?”

Bấy giờ vua hỏi chúng rằng: Hoàng hậu Vả-thi chẳng có vâng theo mạng lịnh của vua A-suê-ru cậy các hoạn quan truyền cho; vậy thì theo luật pháp chúng ta phải xử bà thể nào?

16 T hen Memucan said in front of the king and the princes, “Queen Vashti has done wrong not only to the king, but to all the princes and all the people in the lands of King Ahasuerus.

Mê-mu-can thưa trước mặt vua và các quan trưởng rằng: Vả-thi chẳng những làm mất lòng vua mà thôi, nhưng lại hết thảy những quan trưởng, và dân sự ở trong các tỉnh của vua A-suê-ru;

17 F or what the queen has done will become known to all the women, and will make them hate their husbands. They will say, ‘King Ahasuerus told Queen Vashti to be brought to him, but she would not come.’

vì việc nầy đồn ra trong các người nữ, khiến họ khinh bỉ chồng mình, nói rằng vua A-suê-ru có biểu dẫn hoàng hậu Vả-thi đến trước mặt vua, mà nàng không có đến.

18 T his very day the ladies of Persia and Media who have heard what the queen has done will speak in the same way to all the king’s princes. And there will be much hate and anger.

Ngày nay, các vợ quan trưởng Phe-rơ-sơ và Mê-đi mà đã hay việc hoàng hậu đã làm, cũng sẽ nói một cách với chồng mình, rồi sẽ có lắm điều khinh bỉ và cơn giận.

19 I f it pleases the king, let word be sent by him, and let it be written in the laws of Persia and Media which cannot be changed, that Vashti should not come again to King Ahasuerus. Let the king give the place of queen to another who is better than she.

Nếu đẹp ý vua, khá giáng chiếu chỉ, chép vào trong sách luật pháp của nước Phe-rơ-sơ và Mê-đi, chẳng hề hay đổi đặng, rằng Vả-thi sẽ chẳng còn vào đến trước mặt vua A-suê-ru nữa; vua khá ban vị hoàng hậu của Vả-thi cho một người khác tốt hơn nàng.

20 T hen the king’s word will be heard through all his great nation, and all women will give honor to their husbands, from the greatest to the least.”

Khi chiếu chỉ của vua đã làm được truyền khắp trong nước, vì nước thật rộng lớn, thì các người vợ tất phải tôn kính chồng mình, từ người sang trọng cho đến kẻ nhỏ hèn.

21 W hat was said pleased the king and the princes, and the king did as Memucan said.

Lời nầy đẹp ý vua và các quan trưởng; vua bèn làm theo lời của Mê-mu-can đã luận,

22 S o he sent letters to all parts of the king’s nation, to each land in its own writing and to every people in their own language. The letters said that every man should rule in his own house and speak there in the language of his own people.

hạ chiếu cho các tỉnh của vua, theo chữ và tiếng của mỗi tỉnh mỗi dân, mà bảo rằng mỗi người đờn ông phải làm chủ nhà mình, và lấy tiếng bổn xứ mình mà dạy biểu.