1 O n the next Day of Rest Jesus was walking through the grain-fields. His followers picked grain. They rubbed it in their hands and ate it.

Nhằm ngày Sa-bát, Đức Chúa Jêsus đi qua giữa đồng lúa mì, môn đồ bứt bông lúa, lấy tay vò đi và ăn.

2 S ome of the proud religious law-keepers said to them, “Why are you doing what the Law says should not be done on the Day of Rest?”

Có mấy người Pha-ri-si nói rằng: Sao các ngươi làm điều không nên làm trong ngày Sa-bát?

3 J esus answered them, “Have you not read what David did when he and his men were hungry?

Đức Chúa Jêsus phán rằng: Vậy các ngươi chưa đọc chuyện vua Đa-vít làm trong khi vua cùng kẻ đi theo bị đói sao?

4 H e went into the house of God and ate the special bread used in the religious worship. He gave some to those who were with him also. The Law says only the religious leaders may eat that bread.

Thể nào vua vào đền Đức Chúa Trời, lấy bánh bày ra mà ăn, và cho kẻ đi theo ăn nữa, dầu là bánh chỉ các thầy tế lễ mới được phép ăn thôi?

5 T he Son of Man is Lord of the Day of Rest also.” Jesus Heals on the Day of Rest

Ngài lại phán rằng: Con người cũng là Chúa ngày Sa-bát.

6 O n another Day of Rest Jesus went into the Jewish place of worship and taught. A man with a dried-up hand was there.

Một ngày Sa-bát khác, Đức Chúa Jêsus vào nhà hội dạy dỗ. Tại đó, có một người bàn tay hữu bị teo.

7 T he teachers of the Law and the proud religious law-keepers watched to see if He would heal on the Day of Rest. They wanted to have something to say against Him.

Vả, các thầy thông giáo và người Pha-ri-si chăm chỉ xem Ngài, coi thử Ngài có chữa bịnh trong ngày Sa-bát chăng, để tìm dịp mà cáo Ngài.

8 J esus knew what they were thinking. He said to the man with the dried-up hand, “Stand up and come here.” The man stood up and went to Jesus.

Nhưng Ngài biết ý tưởng họ, nên phán cùng người teo tay rằng: Hãy chờ dậy, đứng giữa chúng ta. Người ấy chờ dậy, và đứng lên.

9 T hen Jesus said to them, “I will ask you one thing. Does the Law say to do good on the Day of Rest or to do bad? To save life or to kill?”

Đức Chúa Trời liền phán cùng họ rằng: Ta hỏi các ngươi: Trong ngày Sa-bát, nên làm điều lành hay là làm điều dữ, nên cứu người hay là giết người?

10 J esus looked around at them all and said to the man, “Put out your hand.” He put it out and his hand was healed. It was as good as his other hand.

Đoạn, Ngài lấy mắt liếc khắp mọi người xung quanh mình, rồi phán cùng người bịnh rằng: Hãy giơ tay ra. Người giơ ra, thì được lành.

11 T he teachers of the Law and the proud religious law-keepers were filled with anger. They talked with each other about what they might do to Jesus. Jesus Calls His Twelve Followers

Nhưng họ giận lắm, bèn bàn cùng nhau về việc mình có thể xử với Đức Chúa Jêsus cách nào.

12 O ne day Jesus went up on a mountain to pray. He prayed all night to God.

Trong lúc đó, Đức Chúa Jêsus đi lên núi để cầu nguyện; và thức thâu đêm cầu nguyện Đức Chúa Trời.

13 I n the morning He called His followers to Him. He chose twelve of them and called them.

Đến sáng ngày, Ngài đòi môn đồ đến, chọn mười hai người, gọi là sứ đồ:

14 T here were Simon, whom He also named Peter, and his brother Andrew. There were James and John, Philip and Bartholomew,

Si-môn, Ngài đặt tên là Phi -e-rơ, Anh-rê em ruột của Phi -e-rơ, Gia-cơ và Giăng, Phi-líp và Ba-thê-lê-my,

15 M atthew and Thomas. There were James the son of Alphaeus, and Simon the Canaanite.

Ma-thi -ơ và Thô-ma, Gia-cơ con của A-phê, Si-môn gọi là Xê-lốt,

16 T here were Judas, who was the brother of James, and Judas Iscariot who would hand Jesus over to be killed. Jesus Heals Many People

Giu-đê con của Gia-cơ và Giu-đa Ích-ca-ri-ốt là kẻ phản Ngài.

17 T hen Jesus came down and stood on a plain with many of His followers. Many people came from the country of Judea and from Jerusalem and from the cities of Tyre and Sidon. They came to hear Him and to be healed of their diseases.

Kế đó, Ngài cùng môn đồ xuống, dừng lại nơi đồng bằng. Ở đó, có nhiều môn đồ Ngài cùng đoàn dân rất đông từ khắp xứ Giu-đê, thành Giê-ru-sa-lem, và miền biển Ty-rơ, Si-đôn mà đến, để nghe Ngài dạy và cho được chữa lành bịnh mình.

18 T hose who were troubled with demons came and were healed.

Những kẻ mắc tà ma khuấy hại cũng đều được lành.

19 A ll the people tried to put their hands on Jesus. Power came from Him and He healed them all. Jesus Teaches on the Mountain

Cả đoàn dân đến kiếm cách rờ Ngài, vì từ Ngài có quyền phép ra, chữa lành hết mọi người.

20 H e looked at His followers and said, “Those of you who are poor are happy, because the holy nation of God is yours.

Đức Chúa Jêsus bèn ngước mắt ngó môn đồ, mà phán rằng: Phước cho các ngươi nghèo khó, vì nước Đức Chúa Trời thuộc về các ngươi!

21 T hose of you who are hungry now are happy, because you will be filled. Those of you who have sorrow now are happy, because you will laugh.

Phước cho các ngươi hiện đương đói, vì sẽ được no đủ! Phước cho các ngươi hiện đương khóc lóc, vì sẽ được vui mừng!

22 Y ou are happy when men hate you and do not want you around and put shame on you because you trust in Me.

Phước cho các ngươi khi vì cớ Con người, thiên hạ sẽ ghét, đuổi, mắng nhiếc các ngươi, bỏ tên các ngươi như đồ ô uế!

23 B e glad in that day. Be full of joy for your reward is much in heaven. Their fathers did these things to the early preachers.

Ngày đó, hãy vui vẻ, nhảy nhót và mừng rỡ, vì phần thưởng các ngươi trên trời sẽ lớn lắm; bởi tổ phụ họ cũng đối đãi các đấng tiên tri dường ấy.

24 “ It is bad for you who are rich. You are receiving all that you will get.

Song, khốn cho các ngươi và người giàu có, vì đã được sự yên ủi của mình rồi!

25 I t is bad for you who are full. You will be hungry. It is bad for you who laugh now. You will have sorrow and you will cry.

Khốn cho các ngươi là kẻ hiện đương no, vì sẽ đói! Khốn cho các ngươi là kẻ hiện đương cười, vì sẽ để tang và khóc lóc!

26 I t is bad for you when everyone speaks well of you. In the same way, their fathers spoke well of the false teachers. Jesus Teaches What the Law Says about Love

Khốn cho các ngươi, khi mọi người sẽ khen các ngươi, vì tổ phụ họ cũng xử với các tiên tri giả như vậy!

27 “ I say to you who hear Me, love those who work against you. Do good to those who hate you.

Nhưng ta phán cùng các ngươi, là người nghe ta: Hãy yêu kẻ thù mình, làm ơn cho kẻ ghét mình,

28 R espect and give thanks for those who try to bring bad to you. Pray for those who make it very hard for you.

chúc phước cho kẻ rủa mình, và cầu nguyện cho kẻ sỉ nhục mình.

29 W hoever hits you on one side of the face, turn so he can hit the other side also. Whoever takes your coat, give him your shirt also.

Ai vả ngươi má bên nầy, hãy đưa luôn má bên kia cho họ; còn nếu ai dựt áo ngoài của ngươi, thì cũng đừng ngăn họ lấy luôn áo trong.

30 G ive to any person who asks you for something. If a person takes something from you, do not ask for it back.

Hễ ai xin, hãy cho, và nếu có ai đoạt lấy của các ngươi, thì đừng đòi lại.

31 D o for other people what you would like to have them do for you.

Các ngươi muốn người ta làm cho mình thể nào, hãy làm cho người ta thể ấy.

32 “ If you love those who love you, what pay can you expect from that? Sinners also love those who love them.

Nếu các ngươi yêu kẻ yêu mình, thì có ơn chi? Người có tội cũng yêu kẻ yêu mình.

33 I f you do good to those who do good to you, what pay can you expect from that? Sinners also do good to those who do good to them.

Nếu các ngươi làm ơn cho kẻ làm ơn mình, thì có ơn chi? Người có tội cũng làm như vậy.

34 I f you let people use your things and expect to get something back, what pay can you expect from that? Even sinners let sinners use things and they expect to get something back.

Nếu các ngươi cho ai mượn mà mong họ trả, thì có ơn chi? Người có tội cũng cho người có tội mượn, để được thâu lại y số.

35 B ut love those who hate you. Do good to them. Let them use your things and do not expect something back. Your reward will be much. You will be the children of the Most High. He is kind to those who are not thankful and to those who are full of sin. Jesus Teaches about Finding Bad in Others

Song các ngươi hãy yêu kẻ thù mình; hãy làm ơn, hãy cho mượn, mà đừng ngã lòng. Vậy, phần thưởng của các ngươi sẽ lớn, và các ngươi sẽ làm con của Đấng Rất Cao, vì Ngài lấy nhơn từ đối đãi kẻ bạc và kẻ dữ.

36 “ You must have loving-kindness just as your Father has loving-kindness.

Hãy thương xót như Cha các ngươi hay thương xót.

37 D o not say what is wrong in other people’s lives. Then other people will not say what is wrong in your life. Do not say someone is guilty. Then other people will not say you are guilty. Forgive other people and other people will forgive you.

Đừng đoán xét ai, thì các ngươi khỏi bị đoán xét; đừng lên án ai, thì các ngươi khỏi bị lên án; hãy tha thứ, người sẽ tha thứ mình.

38 “ Give, and it will be given to you. You will have more than enough. It can be pushed down and shaken together and it will still run over as it is given to you. The way you give to others is the way you will receive in return.”

Hãy cho, người sẽ cho mình; họ sẽ lấy đấu lớn, nhận, lắc cho đầy tràn, mà nộp trong lòng các ngươi; vì các ngươi lường mực nào, thì họ cũng lường lại cho các ngươi mực ấy.

39 J esus used a picture-story as He spoke to them. He said, “Can one blind man lead another blind man? Will they not fall into the ditch together?

Ngài cũng phán cùng họ một thí dụ rằng: Kẻ mù có thể dắt kẻ mù được chăng? Cả hai há chẳng cùng té xuống hố sao?

40 T he follower is not more important than his teacher. But everyone who learns well will be like his teacher. Jesus Teaches about Saying What Is Wrong in Others

Môn đồ không hơn thầy; nhưng hễ môn đồ được trọn vẹn thì sẽ bằng thầy mình.

41 “ Why do you look at the small piece of wood in your brother’s eye and do not see the big piece of wood in your own eye?

Sao ngươi nhìn thấy cái rác trong mắt anh em mình, mà không thấy cây đà trong mắt ngươi?

42 H ow can you say to your brother, ‘Let me take that small piece of wood out of your eye,’ when you do not see the big piece of wood in your own eye? You pretend to be someone you are not. First, take the big piece of wood out of your own eye. Then you can see better to take the small piece of wood out of your brother’s eye. Jesus Teaches about False Teachers

Sao ngươi nói được với anh em rằng: Anh ơi, để tôi lấy cái rác trong mắt anh ra, còn ngươi, thì không thấy cây đà trong mắt mình? Hỡi kẻ giả hình, hãy lấy cây đà ra khỏi mắt mình trước đã, rồi mới thấy rõ mà lấy cái rác ra khỏi mắt anh em.

43 “ A good tree cannot have bad fruit. A bad tree cannot have good fruit.

Cây sanh trái xấu không phải là cây tốt, cây sanh trái tốt không phải là cây xấu;

44 F or every tree is known by its own fruit. Men do not gather figs from thorns. They do not gather grapes from thistles.

vì hễ xem trái thì biết cây. Người ta không hái được trái vả nơi bụi gai, hay là trái nho nơi chòm kinh cước.

45 G ood comes from a good man because of the riches he has in his heart. Sin comes from a sinful man because of the sin he has in his heart. The mouth speaks of what the heart is full of. Jesus Teaches about Houses Built on Rock and Sand

Người lành bởi lòng chứa điều thiện mà phát ra điều thiện, kẻ dữ bởi lòng chứa điều ác mà phát ra điều ác; vì do sự đầy dẫy trong lòng mà miệng nói ra.

46 “ And why do you call Me, ‘Lord, Lord,’ but do not do what I say?

Sao các ngươi gọi ta: Chúa, Chúa, mà không làm theo lời ta phán?

47 W hoever comes to Me and hears and does what I say, I will show you who he is like.

Ta sẽ chỉ cho các ngươi biết kẻ nào đến cùng ta, nghe lời ta, và làm theo, thì giống ai.

48 H e is like a man who built a house. He dug deep to put the building on rock. When the water came up and the river beat against the house, the building could not be shaken because it was built on rock.

Kẻ ấy giống như một người kia cất nhà, đào đất cho sâu, xây nền trên vầng đá: nước tràn lan, dòng nước chảy mạnh xô vào nhà đó, nhưng không xô động được, vì đã cất chắc chắn.

49 B ut he who hears and does not do what I say, is like a man who built a house on nothing but earth. The water beat against the house. At once it fell and was destroyed.”

Song kẻ nào nghe lời ta mà không làm theo, thì giống như một người kia cất nhà trên đất không xây nền: dòng nước chảy mạnh xô vào nhà đó, tức thì nhà sụp xuống, và sự hư hại lớn lao.