Proverbs 27 ~ Proverbios 27

picture

1 K ei whakamanamana koe ki te ra apopo; kahore hoki koe e mohio ko te aha e puta mai i roto i te ra.

No te gloríes del día de mañana, Porque no sabes qué traerá el día.

2 M a tetahi atu tangata te whakamoemiti mou, kaua ma tou mangai ake; ma te tangata ke, kaua ma ou ngutu ake.

Que te alabe el extraño, y no tu boca; El extranjero, y no tus labios.

3 H e taimaha te kohatu, he taimaha ano te kirikiri; he taimaha atu ia i a raua tahi te pukuriri o te wairangi.

Pesada es la piedra y pesada la arena, Pero la provocación del necio es más pesada que ambas.

4 H e mea nanakia te riri, he rutaki te aritarita; ko wai ia e tu i mua i te hae?

Cruel es el furor e inundación la ira; Pero ¿quién se mantendrá ante los celos ?

5 H e pai ke te riri matanui i te aroha huna.

Mejor es la reprensión franca Que el amor encubierto.

6 K o nga patu a te hoa aroha he mea na te pono: ko nga kihi ia a te hoariri auau rawa.

Fieles son las heridas del amigo, Pero engañosos los besos del enemigo.

7 E ngaruru ana te wairua makona ki te honikoma: engari ki te wairua hiakai, reka kau nga mea kawa katoa.

El hombre saciado aborrece la miel, Pero para el hombre hambriento todo lo amargo le es dulce.

8 R ite tonu ki te manu e atiutiu noa atu ana i tona kohanga te tangata e atiutiu noa atu ana i tona wahi.

Como pájaro que vaga lejos de su nido, Así es el hombre que vaga lejos de su hogar.

9 H e whakahari ngakau te hinu me te whakakakara; he pera ano nga ahuareka o to te tangata hoa aroha i ahu mai i nga tikanga mateoha i whakatakotoria e tona ngakau.

El ungüento y el perfume alegran el corazón, Y dulce para su amigo es el consejo del hombre.

10 K o tou hoa aroha ake, a ko te hoa hoki o tou papa, kaua e whakarerea; kaua hoki e haere ki te whare o tou tuakana i te ra e mate ai koe: he pai ke hoki te hoa e tata ana i te tuakana i tawhiti.

No abandones a tu amigo ni al amigo de tu padre, Ni vayas a la casa de tu hermano el día de tu infortunio. Mejor es un vecino cerca que un hermano lejos.

11 E taku tama, kia whakaaro nui, kia koa ai toku ngakau, kia whakahoki kupu ai hoki ahau ki te hunga e tawai ana ki ahau.

Sé sabio, hijo mío, y alegra mi corazón, Para que yo responda al que me afrenta.

12 E kite atu ana te tangata tupato i te he, a ka huna i a ia: tena ko te kuware, haere tonu atu, mamae tonu atu.

El hombre prudente ve el mal y se esconde, Los simples siguen adelante y pagan las consecuencias.

13 T angohia te kakahu o te kaiwhakakapi mo te tangata ke; tona taunaha ano hoki mo ta te wahine ke.

Tómale la ropa al que sale fiador del extraño; Y tómale prenda por la mujer desconocida.

14 K o te tangata e maranga ana i te atatu, he nui hoki tona reo ki te manaaki i tona hoa ka kiia tana he kanga.

Al que muy de mañana bendice a su amigo en alta voz, Le será contado como una maldición.

15 H e maturuturu e puputu tonu ana i te ra nui te ua, he wahine ngangare, rite tonu raua:

Gotera constante en día de lluvia Y mujer rencillosa, son semejantes;

16 K o te tangata e mea ana ki te pehi i a ia, e mea ana ki te pehi i te hau, a ka tutaki tona ringa matau ki te hinu.

El que trata de contenerla, es como refrenar al viento Y recoger aceite con su mano derecha.

17 K o te rino hei whakakoi mo te rino; waihoki ko te tangata ano hei whakakoi i te mata o tona hoa.

El hierro con hierro se afila, Y un hombre aguza a otro.

18 K o te kaitiaki o te piki, ka kai i ona hua: ka whakahonoretia te tangata e whakaaro ana ki tona rangatira.

El que cuida la higuera comerá su fruto, Y el que atiende a su señor será honrado.

19 H e pera i te wai, tiro atu, tiro mai he kanohi, ka pena ano to te tangata ngakau ki te tangata.

Como el agua refleja el rostro, Así el corazón del hombre refleja al hombre.

20 K o te reinga, ko te whakangaromanga, e kore e makona; e kore ano hoki e makona nga kanohi o te tangata.

El Seol y el Abadón nunca se sacian; Tampoco se sacian los ojos del hombre.

21 K o te oko tahu para mo te hiriwa, ko te oumu mo te koura; a, ko te whakanui i a ia, hei whakamatautau mo te tangata.

El crisol es para la plata y el horno para el oro, Y al hombre se le prueba por la alabanza que recibe.

22 A hakoa i tukua e koe te wairangi ki te tuki i roto i te kumete i waenga i nga witi pepe, e kore tona whakaarokore e riro.

Aunque machaques con el mazo al necio en un mortero entre el grano molido, No se apartará de él su necedad.

23 K ia anga nui koa kia mohio ki te ahua o au hipi, a kia pai te tiaki i au kahui kau:

Conoce bien la condición de tus rebaños, Y presta atención a tu ganado;

24 E kore hoki te taonga e mau tonu; e mau ianei te karauna ki nga whakatupuranga katoa?

Porque las riquezas no son eternas, Ni perdurará la corona por todas las generaciones.

25 K ua whaiti te hei, e kitea ana te tupu hou, a e kohikohia ana nga otaota o nga maunga.

Cuando la hierba desaparece se ve el retoño, Y se recogen las hierbas de los montes;

26 H ei mea kakahu mou nga reme, a koe nga koati hei utu mo te mara.

Los corderos darán para tu vestido, Y las cabras para el precio de un campo,

27 A tera te waiu koati, he nui noa atu hei kai mau, hei kai hoki ma tou whare, hei oranga ano hoki mo au kotiro.

Y habrá suficiente leche de cabra para tu alimento, Para el alimento de tu casa, Y sustento para tus doncellas.