1 S ự vinh hiển không xứng cho kẻ ngu muội, Như tuyết trong mùa hạ, như mưa trong mùa gặt.

¶ As snow in summer and as rain in harvest, so honour is not suited for a fool.

2 N hư chim sẻ bay đi đây đó, như con én liệng đi, Lời rủa sả vô cớ cũng vậy, nó chẳng hề xảy đến.

¶ As the sparrow in its wandering, as the swallow in its flight, so the curse causeless shall never come.

3 R oi nẹt dùng cho ngựa, hàm thiết để cho lừa, Còn roi vọt dành cho lưng kẻ ngu muội.

¶ A whip for the horse, a bridle for the ass, and a rod for the fool’s back.

4 C hớ đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, E con giống như nó chăng.

¶ Never answer a fool according to his folly lest thou also be like unto him.

5 H ãy đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, Kẻo nó khôn ngoan theo mắt nó chăng.

Answer the fool showing him his folly lest he be wise in his own conceit.

6 K ẻ nào cậy kẻ ngu muội đem báo tin, Chặt chơn mình, và uống lấy sự tổn hại.

¶ He that gives responsibility to one who is not able to carry it out is like him that sends a message by the hand of a fool, and he shall drink the damage.

7 O

Like unto the way that the one who is lame walks, so is a proverb in the mouth of the fool.

8 T ôn trọng kẻ ngu muội, Giống như bỏ cục ngọc vào trong đống đá.

As he that binds the stone in the sling, so is he that gives honour to a fool.

9 C âu châm ngôn ở nơi miệng kẻ ngu muội, Khác nào một cái gai đâm vào tay người say rượu.

As thorns sunk into the hand of one who is drunk, so is a proverb in the mouth of fools.

10 A i mướn người ngu muội và kẻ khách đi qua đường, Giống như một lính xạ tên làm thương mọi người.

¶ The great God that formed all things rewards both the fool and transgressors.

11 K ẻ ngu muội làm lại việc ngu dại mình, Khác nào con chó đã mửa ra, rồi liếm lại.

¶ As a dog returns to his vomit, so the fool returns to his folly.

12 C on có thấy người nào khôn ngoan theo mắt nó chăng? Còn có sự trông cậy cho kẻ ngu muội hơn là cho nó.

¶ Seest thou a man wise in his own conceit? there is more hope of a fool than of him.

13 K ẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ngoài đường; Một con sư tử ở trong đường phố.

¶ The slothful man saith, There is a lion in the way; a lion is in the streets.

14 K ẻ biếng nhác lăn trở trên giường mình, Khác nào cửa xây trên bản lề nó.

¶ As the door turns upon his hinges, so does the slothful upon his bed.

15 K ẻ biếng nhác thò tay mình vào trong dĩa, Lấy làm mệt nhọc mà đem nó lên miệng.

¶ The slothful hides his hand in his bosom; it grieves him to bring it again to his mouth.

16 K ẻ biếng nhác tự nghĩ mình khôn ngoan Hơn bảy người đáp lại cách có lý.

¶ The sluggard is wiser in his own conceit than seven men that can give him counsel.

17 K ẻ nào đi qua đường mà nổi giận về cuộc cãi lẫy không can đến mình, Khác nào kẻ nắm con chó nơi vành tai.

¶ He that passes by and meddles with strife not belonging to him is like one that takes a dog by the ears.

18 N gười nào phỉnh gạt kẻ lân cận mình, Rồi nói rằng: Tôi chơi mà!

¶ As a mad man who casts firebrands, arrows, and death,

19 K hác nào kẻ điên cuồng ném than lửa, Cây tên, và sự chết.

so is the man that destroys his friend and says, Am I not in sport?

20 L ửa tắt tại thiếu củi; Khi chẳng có ai thèo lẻo cuộc tranh cạnh bèn nguôi.

¶ Where there is no wood, the fire goes out, so where there is no talebearer, the strife ceases.

21 T han chụm cho than đỏ, và củi để chụm lửa; Người hay tranh cạnh xui nóng cãi cọ cũng vậy.

Charcoal for burning coals and wood for fire, and a contentious man to kindle strife.

22 L ời kẻ thèo lẻo giống như vật thực ngon, Vào thấu đến tận gan ruột.

The words of a talebearer seem smooth, but they go down into the innermost parts of the belly.

23 M ôi miệng sốt sắng và lòng độc ác, Khác nào bình gốm bọc vàng bạc pha.

¶ Burning lips and a wicked heart are like a potsherd covered with silver dross.

24 K ẻ nào ghen ghét, dùng môi miệng nói giả đò, Nhưng trong lòng nó nuôi sự gian lận;

¶ He that hates dissembles with his lips and lays up deceit within him;

25 K hi nó nói ngọt nhạt, thì chớ tin; Vì trong lòng nó có bảy sự gớm ghiếc.

when he speaks fair, do not believe him, for there are seven abominations in his heart.

26 D ầu sự ghen ghét ẩn giấu trong tuồng giả bộ, Sự gian ác nó sẽ bị lộ ra nơi hội chúng.

Even though his hatred is covered up in the desert, his wickedness shall be showed before the whole congregation.

27 A i đào hầm sẽ té xuống đó; Kẻ nào lăn đá, đá sẽ trở đè lại nó.

¶ Whosoever digs a pit shall fall therein, and he that rolls a stone, it will return upon him.

28 L ưỡi giả dối ghét những kẻ nó đã chà nát; Và miệng dua nịnh gây điều bại hoại.

¶ A lying tongue hates those that are afflicted by it, and a flattering mouth works ruin.