1 S au các việc này và sự thành tín này, thì San-chê-ríp loán đến trong xứ Giu-đa, vây các thành bền vững, có ý hãm lấy nó.

¶ After these things and after this faithfulness, Sennacherib king of Assyria came, and entered into Judah, and encamped against the fenced cities and thought to break them up.

2 K hi Ê-xê-chia thấy San-chê-ríp đã đến, toan hãm đánh Giê-ru-sa-lem,

And when Hezekiah saw that Sennacherib was come and that he was purposed to fight against Jerusalem,

3 t hì người hội nghị với các quan trưởng và những người mạnh dạn đặng ngăn nước suối ở ngoài thành; họ bèn giúp đỡ người.

he took counsel with his princes and his mighty men to stop the waters of the fountains which were outside the city, and they helped him.

4 D ân sự nhóm lại đông, chận các suối và các khe chảy giữ xứ, mà rằng: Làm gì để cho vua A-si-ri đến, thấy có nước nhiều?

So many people gathered together, and they stopped up all the fountains and the brook that ran through the midst of the land, saying, Why should the kings of Assyria come and find much water?

5 N gười tự can đảm, xây đắp vách thành đã bị hư lủng, xây nó lên đến tận tháp; rồi lại xây một cái vách khác ở phía ngoài; người làm cho vững chắc Mi-lô ở trong thành Đa-vít và chế nhiều cây lao cùng khiên.

Also he strengthened himself and built up all the wall that was broken and caused the towers to be raised up, and another wall outside, and repaired Millo in the city of David, and made swords and shields in abundance.

6 N gười lập những quan tướng trên dân sự, rồi hiệp lập chúng lại gần mình tại phố bên cửa thành, nói động lòng chúng, mà rằng:

And he set captains of war over the people and gathered them together to him in the plaza of the gate of the city and spoke unto their heart, saying,

7 K há vững lòng bền chí, chớ sợ, chớ kinh hãi trước mặt vua A-si-ri và đám quân đông đảo theo người; vì có một Đấng ở cùng chúng ta thắng hơn kẻ ở với họ:

Be strong and courageous; do not be afraid nor dismayed for the king of Assyria nor for all the multitude that is with him, for there are more with us than with him.

8 v ới người chỉ một cánh tay xác thịt; còn với chúng ta có Giê-hô-va Đức Chúa Trời của chúng ta đặng giúp đỡ và chiến tranh thế cho chúng ta. Dân sự bèn nương cậy nơi lời của Ê-xê-chia, vua Giu-đa.

With him is an arm of flesh, but with us is the LORD our God to help us and to fight our battles. And the people were upheld by the words of Hezekiah, king of Judah.

9 S au việc ấy, San-chê-ríp, vua A-si-ri, với cả đạo binh của người hãy còn vây La-ki, có sai các đầy tớ người đến Ê-xê-chia và dân Giu-đa ở tại Giê-ru-sa-lem, mà nói rằng:

¶ After this Sennacherib, king of Assyria, sent his slaves to Jerusalem (but he himself laid siege against Lachish, and all his power with him) unto Hezekiah king of Judah, and unto all Judah that were at Jerusalem, saying,

10 S an-chê-ríp, vua A-si-ri, nói như vầy: Các ngươi nương cậy điều gì, mà chịu ở vậy trong thành Giê-ru-sa-lem như thế?

Thus hath said Sennacherib, king of Assyria, In whom do ye trust that ye abide in the siege in Jerusalem?

11 Ê -xê-chia nói rằng: Giê-hô-va Đức Chúa Trời chúng ta sẽ giải cứu chúng ta khỏi tay vua A-si-ri, ấy há chẳng phải người dỗ dành các ngươi đặng phó các ngươi đói khát cho chết hay sao?

Does not Hezekiah deceive you to give yourselves over to die by famine and by thirst, saying, The LORD our God shall deliver us out of the hand of the king of Assyria?

12 C hớ thì chẳng phải chính Ê-xê-chia này đã cất những nơi cao và bàn thờ của Ngài, rồi biểu dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem rằng: Các ngươi khá thờ lạy trước một bàn thờ, và chỉ xông hương tại trên đó mà thôi?

Has not the same Hezekiah taken away his high places and his altars and commanded Judah and Jerusalem, saying, Ye shall worship before one altar and burn incense upon it?

13 C ác ngươi há chẳng biết điều ta và tổ phụ ta đã làm cho các dân thiên hạ sao? Các thần của những dân tộc thiên hạ, há giải cứu xứ chúng nó được khỏi tay ta ư?

Have ye not known what I and my fathers have done unto all the people of other lands? Could peradventure the gods of the Gentiles of those lands deliver their lands out of my hand?

14 N ội trong các thần của những dân tộc mà tổ phụ ta đã diệt hết đi, há có thần nào giải cứu dân mình cho khỏi tay ta chăng? Dễ có một mình Thần các ngươi giải cứu các ngươi được khỏi tay ta chớ!

Who was there among all the gods of those Gentiles that my fathers utterly destroyed that could deliver his people out of my hands? Why should your God be able to deliver you out of my hand?

15 V ậy bây giờ, chớ để Ê-xê-chia phỉnh gạt, khuyên dụ các ngươi như thế, và các ngươi chớ tin người; vì chẳng có thần của dân nào nước nào giải cứu dân mình được khỏi tay ta hay là khỏi tay tổ phụ ta; huống chi Đức Chúa Trời các ngươi giải cứu các ngươi khỏi tay ta!

Now, therefore, do not let Hezekiah deceive you nor persuade you in this matter neither believe him, for no god of any nation or kingdom was able to deliver his people out of my hands and out of the hands of my fathers; how much less shall your God deliver you out of my hand?

16 C ác đầy tớ người lại còn nói nghịch cùng Giê-hô-va là Đức Chúa Trời thật, và nghịch cùng Ê-xê-chia, là tôi tớ Ngài.

And his slaves spoke yet more against the LORD God and against his slave Hezekiah.

17 N gười cũng viết thơ sỉ nhục Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, và nói phạm đến Ngài mà rằng: Hễ thần của các dân tộc thiên hạ chẳng giải cứu dân mình khỏi tay ta thế nào, thì thần của Ê-xê-chia cũng chẳng giải cứu được dân sự người khỏi tay ta thế ấy.

In addition to this, he wrote letters that blasphemed the LORD God of Israel and spoke against him, saying, As the gods of the Gentiles of other lands could not deliver their people out of my hand, neither shall the God of Hezekiah deliver his people out of my hand.

18 C húng la lớn lên, nói bằng tiếng Giu-đa cho dân Giê-ru-sa-lam ở trên vách thành, đặng làm cho chúng sợ hoảng, để hãm lấy thành.

Then they cried with a loud voice in the Jews’ speech unto the people of Jerusalem that were on the wall, to make them afraid and to trouble them, that they might take the city.

19 C húng lại nói về Đức Chúa Trời của Giê-ru-sa-lem, như thể các thần của dân thiên hạ đều là công việc của tay người ta làm ra.

And they spoke against the God of Jerusalem as against the gods of the peoples of the earth, which were the work of the hands of man.

20 V ua Ê-xê-chia, và tiên tri Ê-sai, con trai A-mốt, cầu nguyện về việc này, và kêu la thấu đến trời.

And for this cause Hezekiah, the king, and the prophet Isaiah, the son of Amoz, prayed and cried to heaven.

21 Đ ức Giê-hô-va bèn sai một thiên sứ diệt những người mạnh dạn, các quan trưởng và các quan tướng ở trong trại quân của vua A-si-ri. người trở về trong xứ mình, mặt hổ thẹn; và khi người vào trong miễu thần mình, có những kẻ bởi lòng người sanh ra đều lấy gươm giết người tại đó.

And the LORD sent an angel who cut off all the mighty men of valour and the captains and the princes in the camp of the king of Assyria. So he returned with shame of face to his own land. And as he entered into the house of his god, those that had come forth of his own bowels slew him there with the sword.

22 N hư vậy Đức Giê-hô-va cứu Ê-xê-chia và dân cư thành Giê-ru-sa-lem khỏi tay San-chê-ríp, vua A-si-ri, và khỏi tay mọi người khác, cùng phù hộ cho chúng bốn bên.

Thus, the LORD saved Hezekiah and the inhabitants of Jerusalem from the hands of Sennacherib, the king of Assyria, and from the hands of all others and guided them concerning everything.

23 C ó nhiều người đem những lễ vật đến dâng cho Đức Giê-hô-va tại Giê-ru-sa-lem, và những vật quí báu cho Ê-xê-chia, vua Giu-đa; nên từ khi ấy về sau, người được tôn cao trước mặt các nước.

And many brought a present unto the LORD to Jerusalem and precious gifts unto Hezekiah, king of Judah, so that he was magnified in the sight of all the Gentiles from then on.

24 T rong lúc ấy, Ê-xê-chia bị đau hòng chết; người cầu nguyện Đức Giê-hô-va, Đức Giê-hô-va phán cùng người, và ban cho người một dấu lạ.

¶ In those days Hezekiah was sick unto the death and prayed to the LORD, who responded to him and gave him a sign.

25 N hưng Ê-xê-chia chẳng báo đáp lại ơn Chúa mà người đã lãnh, vì lòng người tự cao; bèn có cơn thạnh nộ của Chúa nổi lên cùng người, cùng Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.

But Hezekiah did not render again according to the benefit done unto him, for his heart lifted itself up; therefore there was wrath against him and against Judah and Jerusalem.

26 S ong Ê-xê-chia hạ sự tự cao trong lòng mình xuống, người và dân cư Giê-ru-sa-lem cũng vậy, nên trong đời Ê-xê-chia, cơn thạnh nộ của Đức Giê-hô-va không giáng trên chúng.

Notwithstanding, Hezekiah humbled himself for the pride of his heart, both he and the inhabitants of Jerusalem, so that the wrath of the LORD did not come upon them in the days of Hezekiah.

27 Ê -xê-chia được rất giàu rất sang; người cất những kho để trử bạc, vàng, đá quí, thuốc thơm, khiên, và các thứ khí giới tốt đẹp;

And Hezekiah had exceedingly great riches and honour, and he made himself treasures of silver and of gold and of precious stones and of spices and of shields and of all manner of pleasant vessels,

28 n hững lẫm đặng chứa ngũ cốc, rượu, và dầu; những chuồng để nhốt các thứ thú vật, bầy chiên, và bầy bò.

storehouses also for the increase of grain and wine and oil and stalls for all manner of beasts and places for cattle.

29 N gười cũng xây những thành, có nhiều bầy chiên và bò; vì Đức Chúa Trời ban cho người rất nhiều của cải.

Moreover, he made himself cities and possessions of sheep and cows in abundance, for God had given him great substance.

30 A áy là Ê-xê-chia này lấp nguồn trên của nước Ghi-hôn, và dẫn nó chảy ngầm dưới đất qua phía tây của thành Đa-vít. Trong mọi việc Ê-xê-chia được hanh thông.

This same Hezekiah also stopped the upper watercourse of Gihon and brought it straight down to the west side of the city of David. And Hezekiah was prospered in all that he did.

31 S ong khi sứ giả mà vua Ba-by-lôn sai đến người đặng hỏi thăm dấu lạ đã xảy ra trong xứ, thì Đức Chúa Trời tạm lìa bỏ người đặng thử người, để cho biết mọi điều ở trong lòng người.

However, because of the ambassadors of the princes of Babylon, who sent unto him to enquire of the wonder that had happened in the land, God left him, to try him, that he might know all that was in his heart.

32 C ác công việc khác của Ê-xê-chia, và những việc thiện của người, đều chép trong sách dị tượng của Ê-sai, đấng tiên tri, con trai của A-mốt, và trong sách các vua Giu-đa và Y-sơ-ra-ên.

Now the rest of the acts of Hezekiah and his mercy, behold, they are written in the vision of Isaiah the prophet, the son of Amoz, and in the book of the kings of Judah and Israel.

33 Ê -xê-chia an giấc cùng tổ phụ mình, người ta chôn người trong lăng tẩm cao của con cháu Đa-vít; cả Giu-đa và Giê-ru-sa-lem đều tôn kính người lúc người thác; Ma-na-se, con trai người, cai trị thế cho người.

And Hezekiah slept with his fathers, and they buried him in the chiefest of the sepulchres of the sons of David; and all Judah and the inhabitants of Jerusalem did him honour at his death. And Manasseh, his son, reigned in his stead.