1 K o te tangata he maha nei nga riringa i tona he, a ka whakapakeke i tona kaki, ka whatiia ohoreretia ia; te taea te rongoa.
El hombre que después de mucha reprensión endurece la cerviz, de repente será quebrantado sin remedio.
2 K a whakanuia te hunga tika, ka koa te iwi; ka kingi te tangata kino, ka aue te iwi.
Cuando los justos aumentan, el pueblo se alegra; pero cuando el impío gobierna, el pueblo gime.
3 K o te tangata e matenui ana ki te whakaaro nui e whakahari ana i tona papa; ko te tangata ia e piri ana ki nga wahine kairau, he maumau taonga tana.
El que ama la sabiduría alegra a su padre, pero el que anda con rameras malgasta su fortuna.
4 M a te whakawa a te kingi e mau ai te whenua; ka whakataka ia e te tangata e tango ana i nga mea homai noa.
El rey con la justicia afianza la tierra, pero el hombre que acepta soborno la destruye.
5 K o te tangata e whakapati ana ki tona hoa, e whakatakoto kupenga ana mo ona waewae.
El hombre que adula a su prójimo tiende una red ante sus pasos.
6 H e rore kei roto i te he o te tangata kino; ko te tangata tika ia he waiata tana, he koa.
El hombre malo es atrapado en la transgresión, pero el justo canta y se regocija.
7 E mahara ana te tangata tika ki te take a te rawakore: kahore o te tangata kino whakaaro kia mohiotia e ia.
El justo se preocupa por la causa de los pobres, pero el impío no entiende tal preocupación.
8 M a nga tangata whakahi e tahu te pa kia mura: ko ta te hunga whakaaro nui ia he whakatahuri atu i te riri.
Los escarnecedores agitan la ciudad, pero los sabios alejan la ira.
9 K i te totohe te tangata whakaaro nui ki te tangata wairangi, ahakoa riri ia, kata ranei, kahore he tanga.
Cuando un sabio tiene controversia con un necio, éste se enoja o se ríe, y no hay sosiego.
10 E mauahara ana te tangata whakaheke toto ki te tangata i te ngakau tapatahi: tena ko te hunga tika, ka whai ratou kia whakaorangia ia.
Los hombres sanguinarios odian al intachable, pero los rectos se preocupan por su alma.
11 E tuakina ana e te wairangi tona riri katoa ki waho: e puritia mai ana ia e te tangata whakaaro nui, e pehia ana.
El necio da rienda suelta a su ira, pero el sabio la reprime.
12 K i te whakarongo te rangatira ki te teka, he kino katoa ana tangata.
Si un gobernante presta atención a palabras mentirosas, todos sus servidores se vuelven impíos.
13 E tutaki ana te rawakore raua ko te kaitukino ki a raua; ko Ihowa te kaiwhakamarama o nga kanohi o raua tokorua.
El pobre y el opresor tienen esto en común: el Señor da la luz a los ojos de ambos.
14 K o te kingi e pono ana tana whakawa mo nga rawakore, ka whakapumautia tona torona ake ake.
El rey que juzga con verdad a los pobres afianzará su trono para siempre.
15 K o te whiu, ko te riri i te he, he mea homai era i te whakaaro nui: tena ko te tamaiti mahue noa, ka whakama i a ia tona whaea.
La vara y la reprensión dan sabiduría, pero el niño consentido avergüenza a su madre.
16 K a tokomaha te hunga kino, ka nui te he: ka kite ia te hunga tika i to ratou hinganga.
Cuando aumentan los impíos, aumenta la transgresión, pero los justos verán su caída.
17 P akia tau tama, a ka whai okiokinga koe i a ia; ae ra, he ahuareka tana e homai ai ki tou wairua.
Corrige a tu hijo y te dará descanso, y dará alegría a tu alma.
18 K i te kahore he whakakitenga, ka kore te iwi e tupato: ko te kaipupuri ia i te ture, ka hari ia.
Donde no hay visión, el pueblo se desenfrena, pero bienaventurado es el que guarda la ley.
19 E hara te kupu i te papaki mo te pononga: ahakoa hoki ia matau, e kore ia e rongo.
Un siervo no se corrige sólo con palabras; aunque entienda, no responderá.
20 K a kite ranei koe i te tangata kaika ki te korero? engari te wairangi ka totika ake i a ia.
¿Ves a un hombre precipitado en sus palabras ? Más esperanza hay para el necio que para él.
21 K o te tangata e penapena ana i tana pononga mai o te tamarikitanga, ka waiho ia e ia i te mutunga hei tama tupu.
El que mima a su siervo desde la niñez, al final lo tendrá por hijo.
22 H e whakaoho whawhai ta te tangata pukuriri: he nui rawa hoki te he o te tangata aritarite.
El hombre airado suscita rencillas, y el hombre violento abunda en transgresiones.
23 K a whakaititia iho te tangata e tona whakapehapeha: ka whai honore ia te tangata ngakau papaku.
El orgullo del hombre lo humillará, pero el de espíritu humilde obtendrá honores.
24 K o te tangata e whakauru ana ki ta te tahae, e kino ana ki tona ake wairua: e rongo ana ia i te kanga, kahore e kiki.
El que se asocia con un ladrón aborrece su propia vida; oye el juramento, pero no dice nada.
25 H e rore e homai ana e te wehi ki te tangata: ko te tangata ia e whakawhirinaki ana ki a Ihowa ka mawhiti.
El temor al hombre es un lazo, pero el que confía en el Señor estará seguro.
26 H e tokomaha e whai ana kia paingia e te rangatira: otiia i ahu mai i a Ihowa te whakawa mo te tangata.
Muchos buscan el favor del gobernante, pero del Señor viene la justicia para el hombre.
27 H e mea whakarihariha ki te hunga tika te tangata whakahaere he; a he mea whakarihariha hoki ki te tangata kino te tangata he tika tona ara.
Abominación para los justos es el inicuo, y abominación para el impío el recto en su camino.