1 M izat e ngordhura e qelbin vajin e parfumierit; kështu pak marrëzi prish vlerën e diturisë dhe të lavdisë.

Assim como a mosca morta produz mau cheiro e estraga o perfume, também um pouco de insensatez pesa mais que a sabedoria e a honra.

2 Z emra e të urtit është në të djathtë të tij, por zemra e budallait është në të majtë të tij.

O coração do sábio se inclina para o bem, mas o coração do tolo, para o mal.

3 E dhe kur budallai ecën rrugës, arsyeja i mungon dhe u tregon të gjithëve se është budalla.

Mesmo quando anda pelo caminho, o tolo age sem o mínimo bom senso e mostra a todos que não passa de tolo.

4 N ë qoftë se zemërimi i një mbreti ndizet kundër teje, mos e lër vendin tënd, sepse gjakftohtësia i fashit fyerjet edhe kur janë të rënda;

Se a ira de uma autoridade se levantar contra você, não abandone o seu posto; a tranqüilidade evita grandes erros.

5 É shtë një e keqe që kam parë nën diell, një gabim që vjen nga ai që qeveris;

Há outro mal que vi debaixo do sol, um erro cometido pelos que governam:

6 m arrëzia është vënë në detyra të larta, ndërsa të pasurit ulen në vënde të ulëta.

tolos são postos em cargos elevados, enquanto ricos ocupam cargos inferiores.

7 K am parë shërbëtorë mbi kuaj dhe princa të ecin më këmbë si shërbëtorë.

Tenho visto servos andando a cavalo, e príncipes andando a pé, como servos.

8 K ush çel një gropë mund të bjerë brënda dhe kush rrëzon një mur mund të kafshohet nga një gjarpër.

Quem cava um poço cairá nele; quem derruba um muro será picado por uma cobra.

9 K ush zhvendos gurë mund të plagoset dhe kush çan drutë vihet në rrezik.

Quem arranca pedras, com elas se ferirá; quem racha lenha se arrisca.

10 N ë qoftë se sëpata topitet dhe nuk mprehet, duhet të përdoret me më tepër forcë; por dituria ka epërsinë t’ia dalë gjithnjë mbarë.

Se o machado está cego e sua lâmina não foi afiada, é preciso golpear com mais força; agir com sabedoria assegura o sucesso.

11 N ë qoftë se gjarpëri kafshon sepse nuk është magjepsur, magjistari bëhet i kotë.

Se a cobra morder antes de ser encantada, para que servirá o encantador?

12 F jalët e gojës të të urtit janë plot hir, por buzët e budallait e shkatërrojnë.

As palavras do sábio lhe trazem benefícios, mas os lábios do insensato o destroem.

13 F illimi i ligjëratës së tij është budallallëk dhe fundi është marrëzi e dëmshme.

No início as suas palavras são mera tolice, mas no final são loucura perversa.

14 E dhe sikur budallai t’i shumojë fjalët e tij, njeriu nuk di se çfarë do të ndodhë; kush mund t’i thotë çfarë do të ndodhë pas tij?

Embora o tolo fale sem parar, ninguém sabe o que está para vir; quem poderá dizer a outrem o que lhe acontecerá depois?

15 L odhja e budallait e rraskapit, sepse ai nuk di as si të shkojë në qytet.

O trabalho do tolo o deixa tão exausto que ele nem consegue achar o caminho de casa.

16 M jerë ti, o vend, mbreti i të cilit është një fëmijë dhe princat e tij ia shtrojnë që në mëngjes!

Pobre da terra cujo rei é jovem demais e cujos líderes fazem banquetes logo de manhã.

17 L um ti, o vend, që ke mbret nga një soj fisnik, dhe princa që hanë në kohën e duhur për të vënë në vend forcat e tyre dhe jo për t’u dehur!

Feliz é a terra cujo rei é de origem nobre, e cujos líderes comem no devido tempo para recuperar as forças, e não para embriagar-se.

18 P ër shkak të përtacisë trarët e shtëpisë rrëzohen dhe gjerbon për shkak të plogështisë së duarve.

Por causa da preguiça, o telhado se enverga; por causa das mãos indolentes, a casa tem goteiras.

19 N jë banket shtrohet për t’u dëfryer dhe vera i jep gaz jetës, por paraja i përgjigjet çdo nevojtari.

O banquete é feito para divertir, e o vinho torna a vida alegre, mas isso tudo se paga com dinheiro.

20 M os mallko mbretin as me mend dhe mos mallko të pasurin në dhomën tënde të fjetjes, sepse një zog i qiellit mund ta çojë larg zërin tënd, dhe një zog që fluturon mund ta bëjë të ditur këtë gjë.

Nem em pensamento insulte o rei! Nem mesmo em seu quarto amaldiçoe o rico! Porque uma ave do céu poderá levar as suas palavras, e seres alados poderão divulgar o que você disser.