Proverbios 26 ~ Proverbs 26

picture

1 C omo no conviene la nieve en el verano, ni la lluvia en la siega, Así no conviene al necio la honra.

He pera i te hukarere i te raumati, i te ua hoki i te kotinga witi, te kore e tau o te honore mo te wairangi.

2 C omo el gorrión en su vagar, y como la golondrina en su vuelo, Así la maldición sin motivo no llega a término.

He pera i te manu e rererere noa ana, i te waroa i ona rerenga te kanga pokanoa; e kore e whakatau.

3 E l látigo para el caballo, el cabestro para el asno, Y la vara para la espalda del necio.

He whiu mo te hoiho, he paraire mo te kaihe, a he rakau mo te tuara o nga wairangi.

4 N unca respondas al necio de acuerdo con su necedad, Para que no seas tú también como él.

Kei rite ki tona whakaarokore tau whakautu ki te wairangi, kei rite hoki a koe na ki a ia.

5 R esponde al necio como merece su necedad, No sea que vaya a creerse que es un sabio.

Kia rite ki tona whakaarokore tau whakautu ki te wairangi, kei mea ia he whakaaro nui ia.

6 C omo el que se corta los pies y bebe su amargura, Así es el que envía recado por mano de un necio.

Ko te tangata e tuku korero ana ma te ringa o te wairangi, e tapahi ana i ona waewae ano, e inumia ana hoki te he.

7 L as piernas del cojo penden inútiles; Así es el proverbio en la boca del necio.

E tautau noa ana nga waewae o te kopa: he pera hoki te whakatauki i te mangai o te wairangi.

8 C omo quien ata la piedra en la honda, Así hace el que da honra al necio.

Ko te takai mea whakapaipai i roto i te puranga kohatu, ko tona rite kei te tangata e whakakororia ano i te wairangi.

9 E spinas hincadas en mano del embriagado, Tal es el proverbio en la boca de los necios.

E rite ana ki te tataramoa e wero nei i te ringa o te haurangi, koia ano te whakatauki i te mangai o nga wairangi.

10 C omo arquero que hiere a todos los transeúntes, Es el que toma a sueldo insensatos y vagabundos.

Ka rite ki te kaikopere i tu ai te katoa, te tangata e utu ana i te wairangi me te tangata hoki e utu ana i nga tira haere.

11 C omo perro que vuelve a su vómito, Así es el necio que repite su necedad.

Ka rite ki te kuri e hoki nei ki tona ruaki, te wairangi e tuarua ana i tona poauau.

12 ¿ Has visto hombre sabio en su propia opinión? Más esperanza hay del necio que de él.

Ka kite koe i te tangata e mea ana ki a ia he whakaaro nui? Ki ta te whakaaro tera e rahi ake ta te wairangi i tana.

13 D ice el perezoso: Hay un león en el camino; Hay un león en la calle.

E ki ana te mangere, He raiona kei te ara; he raiona kei nga waharoa.

14 C omo la puerta gira sobre sus quicios, Así el perezoso da vueltas en su cama.

He pera i te tatau e tahurihuri ra i runga i ona inihi, koia ano te mangere i runga i tona moenga.

15 M ete el perezoso su mano en el plato; Y se cansa de llevársela a la boca.

E kuhua ana e te mangere tona ringa ki te rihi; he mahi ngenge rawa ki a ia te whakahoki mai ki tona mangai.

16 E n su propia opinión el perezoso es más sabio Que siete que sepan aconsejar.

He nui ke ake te whakaaro nui o te mangere, ki tana nei whakaaro, i to nga tangata tokowhitu e whakaatu ana i te tikanga.

17 E l que al pasar se entremete en disputa que no le incumbe, Es como el que toma al perro por las orejas.

Ko te tangata e haere atu ana, e pokanoa ana ki te whawhai ehara nei i a ia, ko tona rite kei te tangata e hopu ana i te kuri ki ona taringa.

18 C omo el que enloquece, y echa llamas Y saetas y muerte,

Rite tonu ki te haurangi e makamaka ana i nga mea mura, i nga pere, i te mate,

19 T al es el hombre que engaña a su amigo, Y dice: Ciertamente lo hice por broma.

Te tangata e tinihanga ana ki tona hoa, e mea ana, He teka ianei he takaro taku?

20 S in leña se apaga el fuego, Y donde no hay chismoso, cesa la contienda.

Ki te kahore he wahie, ka mate te ahi: ki te kore hoki he tangata kawekawe korero, ka mutu te ngangare.

21 E l carbón para brasas, y la leña para el fuego; Y el hombre rencilloso para encender contienda.

He waro ki nga ngarahu wera, he wahie ki te ahi; he pera te tangata totohe ki te tahu i te ngangare.

22 L as palabras del chismoso son como golosinas, Y penetran hasta las entrañas.

He rite nga kupu a te kaikawekawe korero ki te maramara reka, tae tonu iho ki nga wahi o roto rawa o te kopu.

23 C omo escoria de plata que barniza la loza, Son los labios lisonjeros con un corazón malo.

He ngutu puka me te ngakau kino, ko te rite kei te oko oneone i whakakikoruatia ki te para hiriwa.

24 E l que odia disimula con sus labios; Mas en su interior maquina engaño.

Ko te tangata mauahara e whakaware ana ki ona ngutu, otiia e rongoatia ana e ia te tinihanga ki roto ki a ia:

25 A unque hable en tono amable, no le creas; Porque siete abominaciones hay en su corazón.

Ki te pai tona reo, kaua e whakapono ki a ia; e whitu hoki nga mea whakarihariha kei roto i tona ngakau.

26 A unque su odio se cubra con disimulo, Su maldad será descubierta en la congregación.

Ahakoa hipoki tona mauahara i a ia ki te tinihanga, ka whakakitea nuitia tona kino ki te aroaro o te whakaminenga.

27 E l que cava foso caerá en él; Y al que hace rodar una piedra grande, se le vendrá encima.

Ko te tangata e keri ana i te rua, ka taka ano ki roto: a ko te tangata e huri ana i te kohatu, ka hoki mai ano ki runga ki a ia.

28 L a lengua falsa atormenta al que ya es su víctima, Y la boca lisonjera empuja hacia el precipicio.

E kino ana te arero teka ki ana i kuru ai; a, ko ta te mangai whakapati, he mahi kia ngaro.