1 С лед това Исус ходеше по Галилея; защото не искаше да ходи по Юдея, понеже юдеите искаха да Го убият.
Darnach zog Jesus umher in Galiläa; denn er wollte nicht in Judäa umherziehen, darum daß ihm die Juden nach dem Leben stellten.
2 А наближаваше юдейският празник шатроразпъване.
Es war aber nahe der Juden Fest, die Laubhütten.
3 З атова Неговите братя Му рекоха: Замини оттука и иди в Юдея, така че и Твоите ученици да видят делата, които вършиш;
Da sprachen seine Brüder zu ihm: Mache dich auf von dannen und gehe nach Judäa, auf daß auch deine Jünger sehen, die Werke die du tust.
4 з ащото никой, <като> иска сам да бъде известен, не върши нещо скришно. Щом вършиш тия дела, яви Себе Си на света.
Niemand tut etwas im Verborgenen und will doch frei offenbar sein. Tust du solches, so offenbare dich vor der Welt.
5 ( Защото нито братята Му вярваха в Него).
Denn auch seine Brüder glaubten nicht an ihn.
6 А Исус им каза: Моето време още не е дошло; а вашето време винаги е готово.
Da spricht Jesus zu ihnen: Meine Zeit ist noch nicht hier; eure Zeit aber ist allewege.
7 В ас светът не може да мрази; а Мене мрази, защото Аз заявявам за него, че делата му са нечестиви.
Die Welt kann euch nicht hassen; mich aber haßt sie, denn ich zeuge von ihr, daß ihre Werke böse sind.
8 В ъзлезте вие на празника; Аз няма още да възляза на тоя празник, защото времето Ми още не се е навършило.
Gehet ihr hinauf auf dieses Fest; ich will noch nicht hinaufgehen auf dieses Fest, den meine Zeit ist noch nicht erfüllt.
9 И като им рече това, остана си в Галилея.
Da er aber das zu ihnen gesagt, blieb er in Galiläa.
10 А когато братята Му бяха възлезли на празника, тогава и Той възлезе, не явно, а тайно някак си.
Als aber seine Brüder waren hinaufgegangen, da ging er auch hinauf zu dem Fest, nicht offenbar, sondern wie heimlich.
11 Ю деите, прочее, Го търсеха на празника, и казваха: Къде е Онзи?
Da suchten ihn die Juden am Fest und sprachen: Wo ist der?
12 И имаше за Него много глъчка между народа; едни казваха: Добър човек е; други казваха: Не е, но заблуждава народа.
Und es war ein großes Gemurmel unter dem Volk. Etliche sprachen: Er ist fromm; die andern aber sprachen: Nein, er verführt das Volk.
13 О баче никой не говореше положително за Него поради страха от юдеите.
Niemand aber redete frei von ihm um der Furcht willen vor den Juden.
14 Н о като се преполовяваше вече празникът, Исус възлезе в храма и почна да поучава.
Aber mitten im Fest ging Jesus hinauf in den Tempel und lehrte.
15 З атова юдеите се чудеха и казваха: Как знае Този книга, като не се е учил?
Und die Juden verwunderten sich und sprachen: Wie kann dieser die Schrift, so er sie doch nicht gelernt hat?
16 И сус, прочее, в отговор им каза: Моето учение не е Мое, а на Онзи, Който Ме е пратил.
Jesus antwortete ihnen und sprach: Meine Lehre ist nicht mein, sondern des, der mich gesandt hat.
17 А ко иска някой да върши Неговата воля, ще познае дали учението е от Бога, или Аз от Себе Си говоря.
So jemand will des Willen tun, der wird innewerden, ob diese Lehre von Gott sei, oder ob ich von mir selbst rede.
18 К ойто говори от себе си търси своята си слава; а който търси славата на Онзи, Който Го е пратил, Той е истински, и в Него няма неправда.
Wer von sich selbst redet, der sucht seine eigene Ehre; wer aber sucht die Ehre des, der ihn gesandt hat, der ist wahrhaftig, und ist keine Ungerechtigkeit an ihm.
19 Н е даде ли ви Моисей закона? но <пак> никой от вас не изпълнява закона. Защо искате да Ме убиете?
Hat euch nicht Mose das Gesetz gegeben? und niemand unter euch tut das Gesetz. Warum sucht ihr mich zu töten?
20 Н ародът отговори: Бяс имаш. Кой иска да Те убие?
Das Volk antwortete und sprach: Du hast den Teufel; wer versucht dich zu töten?
21 И сус в отговор им рече: Едно дело извърших и всички се чудите <на Мене> поради него.
Jesus antwortete und sprach: Ein einziges Werk habe ich getan, und es wundert euch alle.
22 М оисей ви даде обрязването, (не че е от Моисея, но от бащите); и в събота обрязвате човека.
Mose hat euch darum gegeben die Beschneidung, nicht daß sie von Mose kommt, sondern von den Vätern, und ihr beschneidet den Menschen am Sabbat.
23 А ко се обрязва човек в събота, за да се не наруши Моисеевия закон, на Мене ли се гневите за гдето изцяло оздравих човек в събота.
So ein Mensch die Beschneidung annimmt am Sabbat, auf daß nicht das Gesetz Mose's gebrochen werde, zürnet ihr denn über mich, daß ich den ganzen Menschen habe am Sabbat gesund gemacht?
24 Н е съдете по изглед, но съдете справедливо.
Richtet nicht nach dem Ansehen, sondern richtet ein rechtes Gericht.
25 Т огава някои от ерусалимляните казаха: Не е ли Този човекът, Когото искат да убият?
Da sprachen etliche aus Jerusalem: Ist das nicht der, den sie suchten zu töten?
26 Е то Той явно говори, и нищо не Му казват. Да не би първенците положително да знаят, че Този е Христос?
Und siehe zu, er redet frei, und sie sagen nichts. Erkennen unsere Obersten nun gewiß, daß er gewiß Christus sei?
27 О баче Този знаем от къде е; а когато дойде Христос, никой няма да знае от къде е.
Doch wir wissen, woher dieser ist; wenn aber Christus kommen wird, so wird niemand wissen, woher er ist.
28 З атова Исус, като поучаваше в храма, извика казвайки: И Мене познавате, и от къде съм знаете; и Аз от само Себе Си не съм дошъл, но истинен е Този, Който Ме е пратил, Когото вие не познавате.
Da rief Jesus im Tempel und sprach: Ja, ihr kennet mich und wisset, woher ich bin; und von mir selbst bin ich nicht gekommen, sondern es ist ein Wahrhaftiger, der mich gesandt hat, welchen ihr nicht kennet.
29 А з Го познавам, защото съм от Него, и Той Ме е пратил.
Ich kenne ihn aber; denn ich bin von ihm, und er hat mich gesandt.
30 И тъй, искаха да Го хванат; но никой не тури ръка на Него, защото часът Му още не беше дошъл.
Da suchten sie ihn zu greifen; aber niemand legte die Hand an ihn, denn seine Stunde war noch nicht gekommen.
31 О баче, мнозина от народа повярваха в Него, като казваха: Когато дойде Христос, нима ще извърши повече знамения от тия, които Този е извършил?
Aber viele vom Volk glaubten an ihn und sprachen: Wenn Christus kommen wird, wird er auch mehr Zeichen tun, denn dieser tut?
32 Ф арисеите чуха, че тъй шушукал народът за Него; и главните свещеници и фарисеите пратиха служители да Го хванат.
Und es kam vor die Pharisäer, daß das Volk solches von ihm murmelte. Da sandten die Pharisäer und Hohenpriester Knechte aus, das sie ihn griffen.
33 И сус, прочее, рече: Още малко време съм с вас, и <тогава> ще отида при Онзи, Който Ме е пратил.
Da sprach Jesus zu ihnen: Ich bin noch eine kleine Zeit bei euch, und dann gehe ich hin zu dem, der mich gesandt hat.
34 Щ е Ме търсите и няма да Ме намерите; и гдето съм Аз, вие не можете да дойдете.
Ihr werdet mich suchen, und nicht finden; und wo ich bin, könnet ihr nicht hin kommen.
35 Н а това юдеите рекоха помежду си: Къде ще отиде Тоя та няма да можем да Го намерим? Да не би да отиде при разпръснатите между гърците и да поучава гърците?
Da sprachen die Juden untereinander: Wo soll dieser hin gehen, daß wir ihn nicht finden sollen? Will er zu den Zerstreuten unter den Griechen gehen und die Griechen lehren?
36 К акво <значи> тази дума, която рече: Ще Ме търсите, и няма да Ме намерите; и, гдето съм Аз вие не можете да дойдете?
Was ist das für eine Rede, daß er sagte: "Ihr werdet mich suchen, und nicht finden; und wo ich bin, da könnet ihr nicht hin kommen"?
37 А в последния ден, великия ден на празника, Исус застана и извика казвайки: Ако е някой жаден, нека дойде при Мене и да пие.
Aber am letzten Tage des Festes, der am herrlichsten war, trat Jesus auf, rief und sprach: Wen da dürstet, der komme zu mir und trinke!
38 А ко някой вярва в Мене, реки от жива вода ще потекат от утробата му, както рече писанието.
Wer an mich glaubt, wie die Schrift sagt, von des Leibe werden Ströme des lebendigen Wassers fließen.
39 А това каза за Духа, който вярващите в Него щяха да приемат; защото Дух още не бе <даден>, понеже Исус още не бе се прославил.
Das sagte er aber von dem Geist, welchen empfangen sollten, die an ihn glaubten; denn der Heilige Geist war noch nicht da, denn Jesus war noch nicht verklärt.
40 З а туй, <някои> от народа, които чуха тия думи казваха: Наистина Тоя е пророкът.
Viele nun vom Volk, die diese Rede hörten, sprachen: Dieser ist wahrlich der Prophet.
41 Д руги казваха: Тоя е Христос. Някои пък казваха: Нима от Галилея ще дойде Христос?
Andere sprachen: Er ist Christus. Etliche aber sprachen: Soll Christus aus Galiläa kommen?
42 Н е рече ли писанието, че Христос ще дойде от Давидовото потомство, и от градеца Витлеем, гдето беше Давид?
Spricht nicht die Schrift: von dem Samen Davids und aus dem Flecken Bethlehem, da David war, soll Christus kommen?
43 И така възникна раздор между народа за Него.
Also ward eine Zwietracht unter dem Volk über ihn.
44 И някои от тях искаха да Го хванат; но никой не тури ръце на Него.
Es wollten aber etliche ihn greifen; aber niemand legte die Hand an ihn.
45 Т огава служителите си дойдоха при главните свещеници и фарисеите; и те им рекоха: Защо Го не доведохте?
Die Knechte kamen zu den Hohenpriestern und Pharisäern; und sie sprachen zu ihnen: Warum habt ihr ihn nicht gebracht?
46 С лужителите отговориха: Никога човек не е говорил така.
Die Knechte antworteten: Es hat nie ein Mensch also geredet wie dieser Mensch.
47 А фарисеите им отговориха: И вие ли сте заблудени?
Da antworteten ihnen die Pharisäer: Seid ihr auch verführt?
48 П овярвал ли е в Него някой от първенците или от фарисеите?
Glaubt auch irgendein Oberster oder Pharisäer an ihn?
49 Н о това простолюдие, което не знае закона проклето е.
sondern das Volk, das nichts vom Gesetz weiß, ist verflucht.
50 Н икодим, който беше един от тях, (същият, който бе ходил при Него нощем по-рано), им казва:
Spricht zu ihnen Nikodemus, der bei der Nacht zu ihm kam, welcher einer unter ihnen war:
51 Н ашият закон осъжда ли човека, ако първо не го изслуша и не разбере що върши?
Richtet unser Gesetz auch einen Menschen, ehe man ihn verhört und erkennt, was er tut?
52 Т е в отговор му рекоха: Да не си и ти от Галилея? Изследвай и виж, че от Галилея пророк не се издига.
Sie antworteten und sprachen zu ihm: Bist du auch ein Galiläer? Forsche und siehe, aus Galiläa steht kein Prophet auf.
53 И всеки отиде у дома си.
Und ein jeglicher ging also heim.