Proverbs 15 ~ Приповісті 15

picture

1 M a te kupu ngawari e kaupare te riri; ma te kupu taimaha ia e whakaoho te riri.

Лагідна відповідь гнів відвертає, а слово вразливе гнів підіймає.

2 K o te arero o te tangata whakaaro nui e whakahua tika ana i te matauranga: e whakapuaki ana ia te mangai o nga kuware i te wairangi.

Язик мудрих то добре знання, а уста нерозумних глупоту висловлюють.

3 K ei nga wahi katoa nga kanohi o Ihowa, e titiro ana ki te hunga kino, ki te hunga pai.

Очі Господні на кожному місці, позирають на злих та на добрих.

4 K o te arero reka he rakau no te ora; tena ki te wanoke a roto he wawahi wairua.

Язик лагідний то дерево життя, а лукавство його заламання на дусі.

5 E whakahawea ana te wairangi ki te papaki a tona papa; ko te tangata ia e mahara ana ki te ako ka mohio ki te tupato.

Зневажає безумний напучення батькове, а хто береже осторогу, стає розумніший.

6 H e nui te taonga kei te whare o te tangata tika; he raruraru ia kei roto i nga mea hua ki te tangata kino.

Дім праведного скарб великий, а в плоді безбожного безлад.

7 E ruia ana te matauranga e nga ngutu o nga whakaaro nui: kahore ia he pena a te ngakau o nga kuware.

Уста мудрих знання розсівають, а серце безглуздих не так.

8 H e mea whakarihariha ki a Ihowa te whakahere a te hunga kino: engari e manako ana ia ki te inoi a te hunga tika.

Жертва безбожних огида для Господа, а молитва невинних Його уподоба.

9 H e mea whakarihariha ki a Ihowa te huarahi o te tangata kino: ko te tangata ia e whai ana i te tika tana e aroha ai.

Господеві огида дорога безбожного, а того, хто женеться за праведністю, Він кохає.

10 H e kino te papaki ki te tangata e whakarere ana i te ara; a, ko te tangata e kino ana ki te ako, ka mate.

Люта кара на того, хто путь оставляє, а хто осторогу ненавидить, той умирає.

11 K ei te aroaro o Ihowa te reinga me te whakangaromanga; engari rawa hoki nga ngakau o nga tama a te tangata.

Шеол й Аваддон перед Господом, тим більше серця синів людських!

12 E kore te tangata whakahi e aroha ki te kaipapaki; e kore hoki e haere ki te hunga whakaaro nui.

Насмішник не любить картання собі, він до мудрих не піде.

13 M a te koa o te ngakau ka pai ai te mata: ma te pouri ia o te ngakau ka maru ai te wairua.

Радісне серце лице веселить, а при смутку сердечному дух приголомшений.

14 E rapu ana te ngakau mohio i te matauranga; ko te kuware ia ta te mangai o nga wairangi e kai ai.

Серце розумне шукає знання, а уста безумних глупоту пасуть.

15 H e kino nga ra katoa o te hunga pouri; he hakari tonu ta te tangata i te ngakau marama.

Нужденному всі дні лихі, кому ж добре на серці, у того гостина постійно.

16 H e pai ke te iti i kinakitia ki te wehi ki a Ihowa, i te nui taonga i kinakitia ki te raruraru.

Ліпше мале у Господньому страху, ані ж скарб великий, та тривога при тому.

17 H e pai ake te tina puwha ko te aroha hei kinaki, i te kau whangai e kinakitia ana ki te mauahara.

Ліпша пожива яринна, і при тому любов, аніж тучний віл, та ненависть при тому.

18 H e whakaoho tautohe ta te tangata pukuriri: he pehi pakanga ia ta te tangata manawanui.

Гнівлива людина роздражнює сварку, терпелива ж у гніві вспокоює заколот.

19 K o te ara o te tangata mangere, ano he taiepa tataramoa; he ara nui ia to te tangata tika.

Дорога лінивого то терновиння, а путь щирих дорога гладка.

20 H e tama whakaaro nui, ka koa te papa: tena ko te tama kuware, he whakahawea ki tona whaea.

Мудрий син тішить батька свого, а людина безумна погорджує матір'ю своєю.

21 K i te tangata maharakore he mea whakahari te wairangi; he tika ia te haere a te tangata matau.

Глупота то радість для нерозумного, а людина розумна дорогою простою ходить.

22 K i te kahore he runanga, ka pororaru nga tikanga: ma te tokomaha ia o nga kaiwhakatakoto whakaaro ka mau ai.

Ламаються задуми з браку поради, при численності ж радників сповняться.

23 K ei ta tona mangai i whakahoki ai he koa mo te tangata: ko te kupu i te wa i tika ai, ano te pai!

Радість людині у відповіді його уст, а слово на часі своєму яке воно добре!

24 K i te tangata whakaaro nui e ahu whakarunga ana te ara ki te ora, he mea kia mahue ai i a ia te reinga o raro.

Путь життя для премудрого угору, щоб віддалюватись від шеолу внизу.

25 K a hutia ake e Ihowa te whare o te tangata whakakake: engari ka whakapumautia e ia te rohe o te pouaru.

Дім пишних руйнує Господь, але ставить межу для вдови.

26 H e mea whakarihariha ki a Ihowa nga whakaaro nanakia; he mea kohakore ia nga kupu ahuareka.

Думки злого огида для Господа, але чисті для Нього приємні слова.

27 K o te tangata apo taonga, raruraru ana i a ia tona whare; ka ora ia te tangata e kino ana ki nga mea homai noa.

Зажерливий робить нещасним свій дім, хто ж дарунки ненавидить, той буде жити.

28 K o te ngakau o te tangata tika e ata whakaaro ana ki te kupu hei whakahokinga; ko te mangai ia o te tangata kino e tahoro ana i nga mea kikino.

Серце праведного розмірковує про відповідь, а уста безбожних вибризкують зло.

29 E matara ana a Ihowa i te hunga kino: otiia e rongo ana ia ki te inoi a te hunga tika.

Далекий Господь від безбожних, але справедливих молитву Він чує.

30 M a te marama o nga kanohi ka koa ai te ngakau: a ma te rongo pai ka momona ai nga wheua.

Світло очей тішить серце, добра звістка підкріплює кості.

31 K o te taringa e whakarongo ana ki te whakatupato e ora ai, ka noho i waenga i te hunga whakaaro nui.

Ухо, що навчання життя вислуховує, буде перебувати між мудрими.

32 K o te tangata e whakakahore ana ki te papaki, e whakahawea ana ki tona wairua; engari ko te tangata e rongo ana ki te ako, ka whiwhi ki te ngakau mahara.

Хто напучування не приймає, той не дбає про душу свою, а хто слухається остороги, здобуде той розум.

33 K o te wehi ki a Ihowa te ako o te whakaaro nui; ko te ngakau whakaiti hoki e haere ana i mua i te honore.

Страх Господній навчання премудрости, а перед славою скромність іде.