1 E l que ama la instrucción ama la sabiduría; el que aborrece la reprensión es un ignorante.
Ko te tangata e aroha ana ki te kupu ako e aroha ana ki te matauranga; na, ko te tangata e kore e pai kia riria tona he, he poauau tera.
2 E l bueno alcanza el favor de Jehová, pero Jehová condena al hombre de malos pensamientos.
Ko te tangata pai ka whiwhi ki ta Ihowa whakapai; otiia ka whakahengia e ia te tangata ngarahu kino.
3 E l hombre no se afirma por medio de la maldad, pero la raíz de los justos no será removida.
E kore ta te tangata e u i te kino: na, ko te pakiaka o te hunga tika, e kore tera e whakakorikoria.
4 L a mujer virtuosa es corona de su marido, pero la mala es como carcoma en sus huesos.
He wahine e u ana tona pai, hei karauna tera ki tana tane; tena ko te wahine i whakama ai ia, hei pirau tera i roto i ona wheua.
5 L os pensamientos de los justos son rectitud; los consejos de los malvados, engaño.
Ko nga whakaaro o te hunga tika he tika: ko nga whakaaro ia o te hunga kino he tinihanga.
6 L as palabras de los malvados son como emboscadas para derramar sangre, pero a los rectos los libra su propia boca.
Ko nga kupu a te hunga kino e mea ana kia tauwhanga i te toto: ma te mangai ia o te hunga tika ratou ka ora ai.
7 D ios trastorna a los malvados y dejan de existir, pero la casa de los justos permanece firme.
Ka hurihia iho te hunga kino, a kore iho; ko te whare ia o te hunga tika ka tu tonu.
8 P or su sabiduría es alabado el hombre, pero el perverso de corazón es menospreciado.
Ka rite ki tona ngarahu te whakamoemiti mo te tangata; ko te ngakau parori ki ia ka whakahaweatia.
9 M ás vale el despreciado que tiene quien lo sirva, que el jactancioso que carece de pan.
Ko te tangata e whakahaweatia ana, he pononga nei tana, pai ake ia i te tangata e whakanui ana i a ia ano, a kahore ana kai.
10 E l justo cuida de la vida de su ganado, pero el corazón de los malvados es cruel.
Ko te tangata tika e whakaaro ana ia ki te ora o tana kararehe; he nanakia ia nga mahi atawhai a te hunga kino.
11 E l que labra sus tierras se saciará de pan, pero el que se une a vagabundos carece de entendimiento.
Ko te tangata e mahi ana i tona oneone ka makona ia i te taro; tena ko te tangata e whai ana i te hunga tekateka noa, kahore ona ngakau mahara.
12 C odicia el malvado la red de los malvados, pero la raíz de los justos da fruto.
Ko ta te tangata kino e minamina ai ko te kupenga a te hunga kino; e whai hua ana ia te pakiaka o te hunga tika.
13 E l malvado se enreda en la prevaricación de sus labios, pero el justo sale con bien de la tribulación.
Ka mau te tangata kino i te pokanga ketanga o ona ngutu; ka puta mai ia te tangata tika i roto i te raru.
14 E l hombre se sacia con el bien del fruto de su boca, y recibe el pago que merece la obra de sus manos.
Ma nga hua o tona mangai ka makona ai te tangata i te pai; ka riro mai ano i te tangata nga utu o ta ona ringa.
15 O pina el necio que su camino es derecho, pero el sabio obedece el consejo.
He tika tonu ki ona kanohi ake te ara o te kuware: e whakarongo ana ia te tangata whakaaro nui ki te kupu whakatupato.
16 E l necio, al punto da a conocer su ira, pero el prudente no hace caso de la injuria.
Ko te kuware, e mohiotia wawetia ana tona riri: e hipokina ana ia te whakama e te tangata ngarahu tupato.
17 E l que dice la verdad proclama justicia, pero el testigo falso, engaño.
Ko ta te tangata korero pono he whakapuaki i te tika; ko ta te kaiwhakaatu teka ia he tinihanga.
18 H ay hombres cuyas palabras son como golpes de espada, pero la lengua de los sabios es medicina.
He tangata ano ko ana korero maka noa, me te mea ko nga werohanga a te hoari; he rongoa ia te arero o te hunga whakaaro nui.
19 E l labio veraz permanece para siempre; la lengua mentirosa, sólo por un momento.
Ka u tonu te ngutu pono a ake ake; mo naianei kau ia te arero teka.
20 E ngaño hay en el corazón de los que maquinan el mal, pero alegría en el de quienes aconsejan el bien.
He tinihanga kei roto i te ngakau o nga kaitito i te kino; he koa ia to nga kaiwhakatakoto korero e mau ai te rongo.
21 N inguna adversidad le acontecerá al justo, pero los malvados serán colmados de males.
E kore tetahi kino e pa ki te tangata tika; engari te hunga kino ka ki i te kino.
22 L os labios mentirosos son abominables para Jehová, pero le complacen quienes actúan con verdad.
He mea whakarihariha ki a Ihowa nga ngutu teka; ko tana e ahuareka ai ko nga kaimahi i te pono.
23 E l hombre cuerdo encubre su saber, pero el corazón de los necios pregona su necedad.
Hipoki ai te tangata tupato i te matauranga: e karanga nui ana ia te ngakau o nga kuware i te kuwaretanga.
24 L a mano de los diligentes dominará, pero la negligencia será tributaria.
Mo te ringa o nga uaua te kingitanga; hei homai takoha ia te mangere.
25 L a congoja abate el corazón del hombre; la buena palabra lo alegra.
Ma te pouri i roto i te ngakau o te tangata e piko ai ia: ma te kupu pai ia ka marama ai.
26 E l justo es guía para su prójimo, pero el camino de los malvados los hace errar.
Hira ake te tangata tika i tona hoa; te hunga kino ia ka whakapohehetia e to ratou ara ano.
27 E l indolente ni aun asará lo que ha cazado; ¡precioso bien del hombre es la diligencia!
Kahore te tangata mangere e tunu i tana mea i hopu ai: ma te tangata uaua ia te taonga utu nui a nga tangata.
28 E n el camino de la justicia está la vida; en sus sendas no hay muerte.
He ora kei te ara o te tika; kahore hoki he mate i tona ara.