1 D espués de esto andaba Jesús en Galilea, pues no quería andar en Judea, porque los judíos intentaban matarlo.
I muri i enei mea ka haereere a Ihu i Kariri: kahore hoki ia i pai ki te haereere i Huria, e rapu ana hoki nga Hurai kia whakamatea ia.
2 E staba cerca la fiesta de los judíos, la de los Tabernáculos,
Na kua tata te hakari a nga Hurai, te hakari whare wharau.
3 y le dijeron sus hermanos: —Sal de aquí, y vete a Judea, para que también tus discípulos vean las obras que haces,
Na ka mea ona teina ki a ia, Haere atu i konei, anga atu ki Huria, kia kite ai hoki au akonga i au mahi e mahi nei koe.
4 p orque ninguno que procura darse a conocer hace algo en secreto. Si estas cosas haces, manifiéstate al mundo.
E kore hoki tetahi tangata e mea huna i tetahi mea, ki te whai ia kia ara tona ingoa. Ki te mea koe i enei mea, kia kite te ao i a koe.
5 N i aun sus hermanos creían en él.
Ko ona teina tonu hoki kihai i whakapono ki a ia.
6 E ntonces Jesús les dijo: —Mi tiempo aún no ha llegado, pero vuestro tiempo siempre está preparado.
Na ka mea a Ihu ki a ratou, Kahore ano kia taea noatia toku taima: ko to koutou taima ia kei nga wa katoa.
7 N o puede el mundo odiaros a vosotros; pero a mí me odia, porque yo testifico de él, que sus obras son malas.
E kore e ahei kia kino te ao ki a koutou; engari ka kino ki ahau, no te mea e whakaaturia ana e ahau te kino o ana mahi.
8 S ubid vosotros a la fiesta; yo no subo todavía a esa fiesta, porque mi tiempo aún no se ha cumplido.
Haere koutou ki tenei hakari: e kore ahau e haere wawe ki tenei hakari; kahore hoki toku taima kia ata rite noa.
9 Y habiéndoles dicho esto se quedó en Galilea. Jesús en la fiesta de los Tabernáculos
A ka mutu tenei korero ana ki a ratou, ka noho tonu ia ki Kariri.
10 P ero después que sus hermanos subieron, entonces él también subió a la fiesta, no abiertamente, sino como en secreto.
A, no ka riro ona teina ki te hakari, ka haere ano hoki ia, ehara i te mea whakakite nui, engari i tu a huna.
11 Y lo buscaban los judíos en la fiesta, y decían: —¿Dónde estará aquél?
Heoi i rapu nga Hurai i a ia i te hakari, i mea, Kei hea ia?
12 Y había mucha murmuración acerca de él entre la multitud, pues unos decían: «Es bueno»; pero otros decían: «No, sino que engaña al pueblo.»
He nui hoki te korero komuhumuhu mona i roto i te mano: ko etahi i mea, He tangata pai ia: ko etahi i mea, Kahore, engari e whakapohehe ana ia i te iwi.
13 S in embargo, ninguno hablaba abiertamente de él por miedo a los judíos.
Heoi kihai i rahi te korero a tetahi tangata mona, he wehi ki nga Hurai.
14 P ero a la mitad de la fiesta subió Jesús al Templo, y enseñaba.
Na, i waenganui o te hakari, ka haere a Ihu ki roto ki te temepara whakaako ai.
15 Y se admiraban los judíos, diciendo: —¿Cómo sabe éste letras sin haber estudiado?
A ka miharo nga Hurai, ka mea, na te aha i hua ai te mohio o tenei tangata, ehara nei hoki ia i te mea whakaako?
16 J esús les respondió y dijo: —Mi doctrina no es mía, sino de aquel que me envió.
Ka whakahoki a Ihu ki a ratou, ka mea, Ehara i te mea naku ake taku e whakaako nei, engari na toku kaitono mai.
17 E l que quiera hacer la voluntad de Dios, conocerá si la doctrina es de Dios o si yo hablo por mi propia cuenta.
Ki te pai tetahi tangata ki te mea i tana e pai ai, e matau ia ki te whakaakoranga, na te Atua ranei, he korero naku ake ranei.
18 E l que habla por su propia cuenta, su propia gloria busca; pero el que busca la gloria del que lo envió, éste es verdadero y no hay en él injusticia.
Ko te tangata nana ake tana korero, e whai ana ia i tona ake kororia: tena ki te whai tetahi i te kororia o tona kaitono, e pono ana ia, a kahore ona he.
19 ¿ No os dio Moisés la Ley? Sin embargo, ninguno de vosotros la cumple. ¿Por qué intentáis matarme?
He teka ianei na Mohi te ture i hoatu ki a koutou, a kahore e whakaritea te ture e tetahi o koutou? He aha koutou ka whai nei kia whakamatea ahau?
20 R espondió la multitud y dijo: —Demonio tienes, ¿quién intenta matarte?
Na ka whakahoki te mano ka mea, He rewera tou: ko wai te whai ana kia whakamatea koe?
21 J esús respondió y les dijo: —Una obra hice y todos os admiráis.
Ka whakahoki a Ihu, ka mea ki a ratou, Kotahi aku mahi i mahi ai, a e miharotia ana e koutou katoa.
22 P or cierto, Moisés os dio la circuncisión —no porque sea de Moisés, sino de los padres— y en sábado circuncidáis al hombre.
I homai e Mohi te kotinga ki a koutou; ehara ano ia i te mea na Mohi ake, engari na nga tupuna; e kokoti ana hoki koutou i te tangata i te hapati.
23 S i recibe el hombre la circuncisión en sábado, para que la Ley de Moisés no sea quebrantada, ¿os enojáis conmigo porque en sábado sané completamente a un hombre?
Ki te kotia te tangata i te hapati, kei takahia te ture a Mohi; e riri ana oti koutou ki ahau, moku i whakaora rawa i te tangata i te hapati?
24 N o juzguéis según las apariencias, sino juzgad con justo juicio. ¿Es éste el Cristo?
Kaua e waiho te whakawa i runga i ta te kanohi, engari kia tika ta koutou whakawa.
25 D ecían entonces unos de Jerusalén: —¿No es a éste a quien buscan para matarlo?
Me i reira ka mea etahi o nga tangata o Hiruharama, Ehara oti tenei i a ia e whaia nei e ratou kia whakamatea?
26 P ues mirad, habla públicamente y no le dicen nada. ¿Habrán reconocido en verdad las autoridades que éste es el Cristo?
Na, maia tonu tana korero, a kahore a ratou kupu ki a ia. E tino matau ana ranei nga rangatira, ko te Karaiti pu tenei?
27 P ero éste, sabemos de dónde es; sin embargo, cuando venga el Cristo, nadie sabrá de dónde es.
Otiia e matau ana tatou ki te wahi i puta mai ai tenei: tena ka tae mai a te Karaiti, kahore he tangata e matau ki te wahi e puta mai ai ia.
28 J esús entonces, enseñando en el Templo, alzó la voz y dijo: —A mí me conocéis y sabéis de dónde soy; no he venido de mí mismo, pero el que me envió, a quien vosotros no conocéis, es verdadero.
Na ka karanga a Ihu i te temepara i a ia e whakaako ana, ka mea, E matau ana koutou ki ahau, e matau ana ano ki te wahi i haere mai ai ahau: ehara i ahau ake taku haere mai; engari e pono ana te kaitono mai i ahau; kahore nei koutou i matau ki a ia.
29 P ero yo lo conozco, porque de él procedo, y él me envió.
E matau ana ahau ki a ia; i puta mai hoki ahau i a ia, nana ano ahau i tono mai.
30 E ntonces intentaban prenderlo; pero ninguno le echó mano, porque aún no había llegado su hora.
A i whai ratou kia hopukia ia: otiia kihai i pa te ringa o tetahi ki a ia, kahore hoki tona haora i taka noa.
31 Y muchos de la multitud creyeron en él y decían: —El Cristo, cuando venga, ¿hará más señales que las que éste hace? Los fariseos envían guardias para detener a Jesús
A he tokomaha o te mano i whakapono ki a ia, i mea, ka tae mai a te Karaiti, tera ranei e maha atu ana merekara e mea ai i a tenei e mea nei?
32 L os fariseos oyeron a la gente que murmuraba de él estas cosas. Entonces los principales sacerdotes y los fariseos enviaron guardias para que lo prendieran.
I rongo nga Parihi i te mano e korerorero ana i enei mea mona; na ka tonoa mai e nga Parihi ratou ko nga tohunga nui he katipa ki te hopu i a ia.
33 Y Jesús dijo: —Todavía estaré con vosotros algún tiempo, y luego iré al que me envió.
Na ka mea a Ihu ki a ratou, He iti noa ake te wahi e noho ai ahau ki a koutou, katahi ahau ka haere ki toku kaitono mai.
34 M e buscaréis, pero no me hallaréis, y a donde yo estaré, vosotros no podréis ir.
Tera koutou e rapu i ahau, heoi e kore koutou e kite: e kore hoki koutou e ahei te haere ake ki te wahi e noho ai ahau.
35 E ntonces los judíos dijeron entre sí: —¿Adónde se irá éste, que no lo hallaremos? ¿Se irá a los dispersos entre los griegos y enseñará a los griegos?
Na ka mea nga Hurai ki a ratou ano, E haere oti te tangata nei ki hea, e kore ai e kitea e tatou? e haere oti ia ki nga manene i roto i nga Kariki, ako ai i nga Kariki?
36 ¿ Qué significa esto que dijo: “Me buscaréis, pero no me hallaréis, y a donde yo estaré, vosotros no podréis ir”? Ríos de agua viva
He ki aha tenei e ki nei ia, Tera koutou e rapu i ahau, a e kore e kite: e kore hoki koutou e ahei te haere ake ki te wahi e noho ai ahau?
37 E n el último y gran día de la fiesta, Jesús se puso en pie y alzó la voz, diciendo: —Si alguien tiene sed, venga a mí y beba.
I te ra whakamutunga, i te ra nui o te hakari, ka tu a Ihu, ka karanga, ka mea, Ki te matewai tetahi, haere mai ia ki ahau, kia inu.
38 E l que cree en mí, como dice la Escritura, de su interior brotarán ríos de agua viva.
Ki te whakapono tetahi ki ahau, ka rite ki ta te karaipiture, ka rere mai nga wai ora i roto i tona kopu.
39 E sto dijo del Espíritu que habían de recibir los que creyeran en él, pues aún no había venido el Espíritu Santo, porque Jesús no había sido aún glorificado. División entre la gente
I korerotia tenei e ia mo te Wairua, meake nei riro i te hunga e whakapono ana ki a ia; kahore ano hoki te Wairua Tapu kia homai noa; no te mea kiano a Ihu i whakakororiatia noatia.
40 E ntonces algunos de la multitud, oyendo estas palabras, decían: «Verdaderamente éste es el Profeta.»
Ko etahi o te mano i to ratou rongonga i tenei kupu, i mea, he pono ko te Poropiti tenei.
41 O tros decían: «Éste es el Cristo.» Pero algunos decían: «¿De Galilea ha de venir el Cristo?
Ka mea etahi, Ko te Karaiti tenei. Ko etahi i mea, E puta mai ranei a te Karaiti i Kariri?
42 ¿ No dice la Escritura que de la descendencia de David, y de la aldea de Belén, de donde era David, ha de venir el Cristo?»
Kahore koia te karaipiture i mea, E puta mai a te Karaiti i te uri o Rawiri, i Peterehema, i te kainga i noho ai a Rawiri?
43 H ubo entonces división entre la gente a causa de él.
Na ka waiho ia hei take wehewehenga ma te mano.
44 Y algunos de ellos querían prenderlo, pero ninguno le echó mano. ¡Nunca nadie ha hablado así!
Ko etahi o ratou i mea kia hopukia ia: otira kihai i pa nga ringa o tetahi ki a ia.
45 L os guardias vinieron a los principales sacerdotes y a los fariseos. Entonces estos les preguntaron: —¿Por qué no lo habéis traído?
Na ko te taenga atu o nga katipa ki nga tohunga nui ratou ko nga Parihi; ka mea atu enei ki a ratou, he aha ia te kawea mai ai e koutou.
46 L os guardias respondieron: —¡Jamás hombre alguno ha hablado como este hombre!
Ka whakahokia e nga katipa, Kahore rawa he tangata i rite ana korero ki a tenei.
47 E ntonces los fariseos les preguntaron: —¿También vosotros habéis sido engañados?
Na ka whakahokia ta ratou e nga Parihi, Kua tinihangatia ano hoki koutou?
48 ¿ Acaso ha creído en él alguno de los gobernantes o de los fariseos?
Kua whakapono koia tetahi o nga rangatira, o nga Parihi ranei ki a ia?
49 P ero esta gente que no sabe la Ley, maldita es.
Ko tenei hunga ia e kore nei e matau ki te ture, ka oti ratou te kanga.
50 L es dijo Nicodemo, el que vino a él de noche, el cual era uno de ellos:
Ka mea a Nikorima ki a ratou, tera i haere mai ra ki a ia i mua, ko ia hoki tetahi o ratou,
51 — ¿Juzga acaso nuestra Ley a un hombre si primero no lo oye y sabe lo que ha hecho?
Ka whakahengia ranei te tangata e to tatou ture, i te mea kahore ano i whakarongo noa ki a ia, i matau hoki ki tana mahi?
52 R espondieron y le dijeron: —¿Eres tú también galileo? Escudriña y ve que de Galilea nunca se ha levantado un profeta. La mujer adúltera
Na ka whakahoki ratou, ka mea ki a ia, Ko koe hoki tetahi no Kariri? Tena rapua, ka kite koe, kahore kia ara noa tetahi poropiti i Kariri.
53 Y cada uno se fue a su casa,
Na hoki ana ratou ki tona whare, ki tona whare.