1 M agac wanaagsan baa laga doortaa maal badan, Oo nimcana waa ka wanaagsan tahay lacag iyo dahab.
Más vale el buen nombre que las muchas riquezas, y la buena fama vale más que la plata y el oro.
2 T aajirka iyo miskiinku way wada kulmaan, Oo Rabbigu waa kii kulligood sameeyey.
El rico y el pobre tienen en común que a ambos los hizo Jehová.
3 N inkii miyir lahu sharkuu arkaa, wuuna dhuuntaa, Laakiinse garaadlaawayaashu way iska sii maraan, waana la taqsiiraa.
El prudente ve el mal y se esconde, pero los ingenuos pasan y reciben el daño.
4 I s-hoosaysiinta iyo Rabbiga ka cabsashadiisa abaalgudkoodu Waxaa weeyaan hodantinimo iyo sharaf iyo nolol.
Riquezas, honor y vida son el premio de la humildad y del temor de Jehová.
5 Q odxan iyo dabinnaba waxay yaalliin jidka ninka qalloocan, Laakiinse kii naftiisa dhawraa waa ka fogaan doonaa iyaga.
Espinos y trampas hay en el camino del perverso; el que a sí mismo se guarda se alejará de ellos.
6 I lmo u rabbee siduu ku socon lahaa, Oo isna xataa markuu gaboobo kama leexan doono.
Instruye al niño en su camino, y ni aun de viejo se apartará de él.
7 T aajirku masaakiintuu u taliyaa Oo kii wax amaahdaana midiidin buu u yahay kii wax amaahiya.
El rico se hace dueño de los pobres y el que toma prestado se hace siervo del que presta.
8 K ii xumaan beeraa wuxuu goosan doonaa belaayo, Oo usha cadhadiisuna way dhammaan doontaa.
El que siembra iniquidad, iniquidad segará, y la vara de su insolencia será quebrada.
9 K ii il deeqsiya lahu wuu barakoobi doonaa, Waayo, isagu wuxuu cuntadiisa wax ka siiyaa masaakiinta.
El que mira con misericordia será bendito, porque dio de su pan al indigente.
10 K an wax quudhsada eri, oo muranku wuu bixi doonaa, Dirirta iyo cayduna way dhammaan doonaan.
Echa fuera al escarnecedor y se terminará la contienda, y cesará el pleito y la afrenta.
11 K ii daahirsanaanta qalbiga jecel, Oo bushimihiisu nimco leeyihiin, xataa boqorka ayaa saaxiibkiis ahaan doona.
El que ama la pureza del corazón, con la gracia de sus labios se ganará la amistad del rey.
12 I ndhaha Rabbigu waxay dhawraan ka aqoonta leh, Laakiinse isagu wuxuu afgembiyaa erayada khaayinka.
Los ojos de Jehová velan por la ciencia, pero él trastorna las cosas de los prevaricadores.
13 K ii caajis ahu wuxuu yidhaahdaa, Libaax baa dibadda jooga, Oo jidka dhexdiisa ayaa laygu dili doonaa.
Dice el perezoso: «Ahí fuera hay un león: me matará en la calle».
14 N aago qalaad afkoodu waa god dheer, Oo waxaa ku dhici doona kii xagga Rabbiga laga nacay.
Fosa profunda es la boca de la mujer extraña, y en ella caerá el que provoque la ira de Jehová.
15 N acasnimadu waxay ku xidhan tahay qalbiga ilmaha. Laakiinse usha edbintu way ka fogayn doontaa.
La necedad está ligada al corazón del muchacho, pero la vara de la corrección la alejará de él.
16 K ii miskiinka u dulma inuu maal korodhsado, Iyo kii taajirka wax siiyaaba hubaal way baahnaan doonaan. Erayada Kuwa Caqliga Leh
El que por aumentar sus ganancias oprime al pobre o da al rico, ciertamente se empobrecerá. Preceptos y amonestaciones
17 D hegta u dhig, oo erayada kuwa caqliga leh maqal, Oo qalbigana aqoontayda u jeedi.
Inclina tu oído y escucha las palabras de los sabios y aplica tu corazón a mi sabiduría,
18 W aayo, waa wax wanaagsan haddii aad uurka ku haysatid, Oo hadday dhammaantood bushimahaaga diyaar ku ahaadaan.
porque es cosa deliciosa que las guardes dentro de ti y que, a la vez, se afirmen en tus labios.
19 B al eeg, adigaan maanta iyaga ku ogeysiiyey, Inaad Rabbiga aaminsan tahay.
Para que tu confianza esté puesta en Jehová te las he hecho saber hoy a ti también.
20 M iyaanan waxyaalo wanaagsan kuugu qorin Talooyinka iyo aqoonta,
¿Acaso no te he escrito tres veces, con consejos y ciencia,
21 S i aan kuu ogeysiiyo hubaasha erayada runta, Inaad erayada runta uga jawaabtid kuwii ku soo diray?
para hacerte saber con certidumbre las palabras de verdad, a fin de que vuelvas a llevar palabras de verdad a los que te enviaron? -1-
22 M iskiinka ha dhicin, waayo, isagu waa miskiin, Oo kan dhibaataysanna meesha iridda ha ku dulmin,
No robes al pobre, porque es pobre, ni oprimas al desdichado en las puertas de la ciudad,
23 W aayo, Rabbiga ayaa dacwadooda u qaadi doona, Oo kuwa iyaga dhaca naftoodana wuu dhici doonaa.
porque Jehová juzgará la causa de ellos y despojará de la vida a quienes los despojen. -2-
24 H a la saaxiibin nin xanaaq badan, Oo nin cadho kululna waa inaanad la socon,
No te unas al iracundo ni te acompañes del irascible,
25 W aaba intaas oo aad jidkiisa baratid, Oo aad naftaadana dabin ku riddid.
no sea que aprendas sus costumbres y pongas trampa a tu propia vida. -3-
26 H a noqonin sida kuwa gacanta dhaar ugu dhiiba, Ama sida kuwa deyman u dammiinta.
No seas de aquellos que se comprometen, de los que salen fiadores de deudas ajenas.
27 H addaanad haysan wax aad bixiso, Bal muxuu sariirtaada hoostaada uga la bixi?
Si luego no tienes con qué pagar, ¿por qué habrán de quitar tu cama de debajo de ti? -4-
28 S oohdinta hore oo ay awowayaashu dhigeen Innaba ha durkin.
No remuevas los linderos antiguos que pusieron tus padres. -5-
29 M iyaad aragtaa nin shuqulkiisa ku dadaala? Isagu wuxuu istaagi doonaa boqorro hortood. Oo kuwa hoose hortoodana ma istaagi doono.
¿Has visto un hombre cuidadoso en su trabajo? Delante de los reyes estará, no delante de gente de baja condición.