1 ¶ Do not be envious of evil men, neither desire to be with them.
Chớ ganh ghét kẻ làm ác. Đừng ước ao ở cùng chúng nó.
2 F or their heart studies robbery, and their lips speak evil.
Vì lòng chúng nó toan điều hủy phá, Và môi họ nói ra sự tổn hại.
3 ¶ Through wisdom the house shall be built, and with intelligence it shall be established:
Nhờ sự khôn ngoan, cửa nhà được xây cất nên, Và được vững vàng bởi sự thông sáng;
4 A nd by knowledge shall the chambers be filled with all precious and beautiful riches.
Nhờ sự tri thức, các phòng vi đều được đầy đủ Các thứ tài vật quí báu đẹp đẽ.
5 T he wise man is strong; and the man of understanding is a mighty man of valour.
Người khôn ngoan có sức mạnh, Và người tri thức gia thêm năng lực.
6 F or by wise counsel thou shalt make thy war, and in the multitude of counsellors there is saving health.
Vì con phải nhờ mưu khôn mà đánh giặc; Đâu có nhiều mưu sĩ thì đặng toàn thắng.
7 ¶ Wisdom, is too high for a fool; he shall not open his mouth in the gate.
Sự khôn ngoan lấy làm cao xa quá cho kẻ ngu dại; Nó không mở miệng ra nơi cửa thành.
8 H e that devises to do evil shall be called a man of evil designs.
Kẻ nào toan làm điều ác, Người ta sẽ gọi hắn là kẻ gian giảo.
9 T he thought of the foolish is sin, and the scorner is an abomination to men.
Tư tưởng ngu dại là tội lỗi; Kẻ nhạo báng lấy làm gớm ghiếc cho loài người.
10 ¶ If thou art slack in the day of tribulation, thy strength shall be reduced.
Nếu con ngã lòng trong ngày hoạn nạn, Thì sức lực con nhỏ mọn thay.
11 ¶ If thou forbear to deliver those that are drawn unto death and those that are ready to be slain,
Hãy giải cứu kẻ bị đùa đến sự chết, Và chớ chối rỗi cho người đi xiêu tó tới chốn hình khổ.
12 i f thou should say, Behold, we knew it not; shall not he that weighs the hearts understand it? and he that keeps thy soul, does he not know it? and shall he not render to every man according to his works?
Nếu con nói: Chúng tôi chẳng biết gì đến; Thì Đấng mà cân nhắc lòng người ta, há chẳng xem xét điều ấy sao? Và Đấng gìn giữ linh hồn con, há không biết đến ư? Chớ thì Ngài chẳng báo cho mỗi người tùy theo công việc họ làm sao?
13 ¶ My son, eat of the honey, because it is good, and of the honeycomb, which is sweet to thy taste:
Hỡi con, hãy ăn mật, vì nó ngon lành; Tàng ong lấy làm ngọt ngào cho ổ gà con.
14 S o shall the knowledge of wisdom be unto thy soul: if thou shalt find it, and in the end thy hope shall not be cut off.
Con sẽ biết sự khôn ngoan nơi linh hồn con cũng như vậy; Nếu con đã tìm được sự khôn ngoan, ắt sẽ có phần thưởng, Và sự trông đợi của con sẽ chẳng phải thành luống công.
15 ¶ Do not lay in wait, O wicked man, against the dwelling of the righteous; do not spoil his resting place.
Hỡi kẻ ác, chớ rình rập nhà người công bình; Đừng phá tan chỗ nghĩ ngơi của người.
16 F or a just man falls seven times and rises up again, but the wicked shall fall into evil.
Vì người công bình dầu sa ngã bảy lần, cũng chổi dậy; Còn kẻ hung ác bị tai vạ đánh đổ.
17 ¶ Do not rejoice when thy enemy falls, and do not let thy heart be glad when he stumbles
Khi kẻ thù nghịch con sa ngã, chớ vui mừng; Lúc nó bị đánh đổ, lòng con đừng hớn hở;
18 l est the LORD see it and it displease him, and he turn away his wrath from him.
Kẻo e Đức Giê-hô-va thấy điều đó, mà chẳng đẹp lòng, Bèn cất cơn thạnh nộ Ngài khỏi nó chăng.
19 ¶ Do not meddle with those who are evil, neither be envious of the wicked;
Chớ nổi giận vì cớ kẻ làm ác, Cũng đừng ganh ghét những người hung dữ;
20 f or the evil man shall not come to a good end; the fire of the wicked shall be put out.
Vì kẻ làm gian ác sẽ không được thiện báo, Và đèn kẻ hung dữ sẽ tắt đi.
21 ¶ My son, fear the LORD and the king, and do not meddle with those that are given to change,
Hỡi con, hãy kính sợ Đức Giê-hô-va và tôn kính vua; Chớ hội hiệp cùng kẻ phản nghịch;
22 f or their calamity shall rise suddenly; and the ruin of them both, who shall know it?
Vì sự tai họa của chúng xảy đến thình lình; Và ai biết sự phá hại của người nầy người kia?
23 ¶ These things also belong to the wise. It is not good to have respect of persons in judgment.
Những ngôn ngữ nầy cũng do kẻ khôn ngoan mà đến: Trong việc xét đoán tư vị người, ấy chẳng phải tốt lành.
24 H e that saith unto the wicked, Thou art righteous; him shall the peoples curse, nations shall abhor him:
Kẻ nào nói với kẻ ác rằng: Ngươi là công bình, Sẽ bị dân tộc rủa sả, và các nước lấy làm gớm ghiếc mình;
25 B ut unto those that rebuke him shall be delight, and a blessing of good shall come upon them.
Còn người nào quở trách kẻ ác ắt sẽ được đẹp lòng, Và sự phước lành sẽ giáng trên họ.
26 T he lips of the one that gives a right answer shall be kissed.
Ai đáp lời chánh đáng, Tất như hôn nơi môi miệng vậy.
27 ¶ Prepare thy work without and make it fit for thyself in thine inheritance, and afterwards thou shalt build thine house.
Hãy sửa sang công việc ở ngoài của con, Và sắm sẵn tại trong ruộng con; Rồi sau hãy cất nhà của con.
28 ¶ Do not be a false witness against thy neighbour, and do not flatter with thy lips.
Chớ làm chứng vô cớ nghịch kẻ lân cận mình; Con há muốn lấy môi miệng mình mà phỉnh gạt sao?
29 D o not say, I will do unto him as he has done unto me; I will render to the man according to his work.
Chớ nên nói: Tôi sẽ làm cho hắn như hắn đã làm cho tôi; Tôi sẽ báo người tùy công việc của người.
30 ¶ I went by the field of the slothful and by the vineyard of the man void of understanding,
Ta có đi ngang qua gần ruộng kẻ biếng nhác, Và gần vườn nho của kẻ ngu muội,
31 a nd, behold, it was all grown over with thorns, and nettles had covered its face, and its stone wall was broken down.
Thấy cây tật lê mọc khắp cùng, Gai góc che khuất mặt đất, Và tường đá của nó đã phá hư rồi
32 T hen I saw, and considered it well: I looked upon it and received chastening.
Ta nhìn xem, bèn để ý vào đó; Ta thấy và nhận được sự dạy dỗ.
33 Y et a little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep:
Ngủ một chút, chợp mắt một chút, Khoanh tay ngủ một chút,
34 S o shall thy poverty come as one that travels and thy want as an armed man.
Thì sự nghèo của con sẽ đến như một kẻ đi rạo, Và sự thiếu thốn của con áp tới như một kẻ cầm binh khí.