1 ¶ Then certain scribes and Pharisees of Jerusalem came unto Jesus, saying,

Bấy giờ, có mấy người Pha-ri-si và mấy thầy thông giáo từ thành Giê-ru-sa-lem đến gần Đức Chúa Jêsus, mà thưa rằng:

2 W hy do thy disciples transgress the tradition of the elders? For they do not wash their hands when they eat bread.

Sao môn đồ thầy phạm lời truyền khẩu của người xưa? Vì họ không rửa tay trước khi ăn.

3 B ut he answered and said unto them, Why do ye also transgress the commandment of God by your tradition?

Ngài đáp rằng: Còn các ngươi sao cũng vì cớ lời truyền khẩu mình mà phạm điều răn của Đức Chúa Trời?

4 F or God commanded, saying, Honour thy father and mother, and, He that curses father or mother, let him die without recourse.

Vì Đức Chúa Trời đã truyền điều răn nầy: Phải hiếu kính cha mẹ ngươi; lại, điều nầy: Ai mắng nhiếc cha mẹ thì phải chết.

5 B ut ye say, Whosoever shall say to his father or his mother, Whatever I might have helped thee with is already my offering unto God,

Nhưng các ngươi lại nói rằng: Ai nói cùng cha mẹ rằng: Những điều mà tôi có thể giúp cha mẹ, đã dâng cho Đức Chúa Trời rồi, thì người ấy không cần phải hiếu kính cha mẹ.

6 a nd now has no need to honour his father or his mother with succour. Thus ye have made the commandment of God of no effect by your tradition.

Như vậy, các ngươi đã vì lời truyền khẩu mình mà bỏ lời Đức Chúa Trời.

7 Y e hypocrites, well did Isaiah prophesy of you, saying,

Hỡi kẻ giả hình! Ê-sai đã nói tiên tri về các ngươi phải lắm, mà rằng:

8 T his people draws nigh unto me with their mouth and honours me with their lips, but their heart is far from me.

Dân nầy lấy môi miếng thờ kính ta; Nhưng lòng chúng nó xa ta lắm.

9 B ut in vain do they worship me, teaching doctrines and commandments of men.

Sự chúng nó thờ lạy ta là vô ích, Vì chúng nó dạy theo những điều răn mà chỉ bởi người ta đặt ra.

10 ¶ And calling the multitude unto him, he said unto them, Hear and understand:

Đoạn, Ngài gọi đoàn dân đến, mà phán rằng: Hãy nghe, và hiểu.

11 n ot that which goes into the mouth defiles the man; but that which comes out of the mouth, this defiles the man.

Chẳng phải điều chi vào miệng làm dơ dáy người; nhưng điều chi ở miệng ra, ấy mới là điều làm dơ dáy người vậy!

12 T hen his disciples came and said unto him, Knowest thou that the Pharisees were offended when they heard this word?

Môn đồ bèn lại gần, mà thưa rằng: Thầy có hay rằng người Pha-ri-si nghe lời thầy nói mà phiền giận chăng?

13 B ut he answered and said, Every plant which my heavenly Father has not planted shall be rooted up.

Ngài đáp rằng: Cây nào mà Cha ta trên trời không trồng, thì phải nhổ đi.

14 L et them alone; they are blind leaders of the blind. And if the blind lead the blind, both shall fall into a pit.

Hãy để vậy: đó là những kẻ mù làm người dẫn đưa; nếu kẻ mù dẫn đưa kẻ mù, thì cả hai sẽ cùng té xuống hố.

15 T hen Peter answered and said unto him, Declare unto us this parable.

Phi -e-rơ bèn cất tiếng thưa rằng: Xin thầy cắt nghĩa lời ví dụ ấy cho chúng tôi.

16 A nd Jesus said, Are ye also yet without understanding?

Đức Chúa Jêsus hỏi rằng: Các ngươi cũng còn chưa hiểu biết sao?

17 D o not ye yet understand that whatever enters in at the mouth goes into the belly and is cast out into the draught?

Các ngươi chưa hiểu vật gì vào miệng thì đi thẳng xuống bụng, rồi phải bỏ ra nơi kín sao?

18 B ut those things which proceed out of the mouth come forth from the heart, and they defile the man.

Song những điều bởi miệng mà ra là từ trong lòng, thì những điều đó làm dơ dáy người.

19 F or out of the heart proceed evil thoughts, murders, adulteries, fornications, thefts, false witness, blasphemies:

Vì từ nơi lòng mà ra những ác tưởng, những tội giết người, tà dâm, dâm dục, trộm cướp, làm chứng dối, và lộng ngôn.

20 t hese are the things which defile the man, but to eat with unwashed hands does not defile the man.

Aáy đó là những điều làm dơ dáy người; song sự ăn mà không rửa tay chẳng làm dơ dáy người đâu.

21 ¶ Then Jesus left there and departed into the parts of Tyre and Sidon.

Đức Chúa Jêsus đi từ đó, vào bờ cõi thành Ty-rơ và thành Si-đôn.

22 A nd, behold, a woman of Canaan having come out of the same borders cried unto him, saying, Lord, Son of David, have mercy on me; my daughter is sick, possessed by a demon.

Xảy có một người đờn bà xứ Ca-na-an, từ xứ ấy đến, mà kêu lên rằng: Lạy Chúa, là con cháu vua Đa-vít, xin thương xót tôi cùng! Con gái tôi mắc quỉ ám, khốn cực lắm.

23 B ut he answered her not a word. And his disciples came and besought him, saying, Send her away, for she cries out after us.

Nhưng Ngài chẳng đáp một lời. Môn đồ bèn đến gần, cố nài xin rằng: Xin thầy truyền cho đờn bà ấy về, vì người kêu van ở đằng sau chúng ta.

24 B ut he answered and said, I am not sent but unto the lost sheep of the house of Israel.

Ngài đáp rằng: Ta chịu sai đến đây, chỉ vì các con chiên lạc mất của nhà Y-sơ-ra-ên đó thôi.

25 T hen she came and worshipped him, saying, Lord, help me.

Song người đờn bà lại gần, lạy Ngài mà thưa rằng: Lạy Chúa, xin Chúa giúp tôi cùng!

26 B ut he answered and said, It is not good to take the children’s bread and to cast it to the little dogs.

Ngài đáp rằng: Không nên lấy bánh của con cái mà quăng cho chó con ăn.

27 A nd she said, Yes, Lord, yet the little dogs eat of the crumbs which fall from their masters’ table.

Người đờn bà lại thưa rằng: Lạy Chúa, thật như vậy, song mấy con chó con ăn những miếng bánh vụn trên bàn chủ nó rớt xuống.

28 T hen Jesus answered and said unto her, O woman, great is thy faith; be it unto thee even as thou desire. And her daughter was made whole from that very hour.

Ngài bèn phán rằng: Hỡi đờn bà kia, ngươi có đức tin lớn; việc phải xảy ra theo ý ngươi muốn! Cũng một giờ đó, con gái người liền được lành.

29 ¶ And Jesus left there and came nigh unto the sea of Galilee and went up into the mountain and sat down there.

Đức Chúa Jêsus từ đó đi đến gần biển Ga-li-lê; rồi lên trên núi mà ngồi.

30 A nd many people came unto him, having with them those that were lame, blind, dumb, maimed, and many other sick and cast them down at Jesus’ feet; and he healed them,

Bấy giờ có đoàn dân rất đông đến gần Ngài, đem theo những kẻ què, đui, câm, tàn tật và nhiều kẻ đau khác, để dưới chơn Đức Chúa Jêsus, thì Ngài chữa cho họ được lành.

31 i nsomuch that the multitude wondered when they saw the dumb to speak, the maimed to be whole, the lame to walk, and the blind to see, and they glorified the God of Israel.

Vậy, chúng thấy kẻ câm được nói, kẻ tàn tật được khỏi, kẻ què được đi, kẻ đui được sáng, thì lấy làm lạ lắm, đều ngợi khen Đức Chúa Trời của dân Y-sơ-ra-ên.

32 T hen Jesus called his disciples unto him and said, I have mercy on the multitude because they persevere with me now three days and have nothing to eat, and I desire not to send them away fasting lest they faint in the way.

Khi đó, Đức Chúa Jêsus gọi môn đồ đến mà phán rằng: Ta thương xót đoàn dân nầy; vì đã ba ngày ở cùng ta, bây giờ không có chi ăn hết. Ta không muốn để họ nhịn đói mà về, e phải mệt lủi dọc đường chăng.

33 T hen his disciples say unto him, From where do we have so much bread in the wilderness as to satisfy so great a multitude?

Môn đồ thưa rằng: Ở nơi đồng vắng nầy, ta há dễ kiếm đâu đủ bánh, đặng cho dân đông dường ấy ăn no nê sao?

34 A nd Jesus said unto them, How many loaves have ye? And they said, Seven and a few little fishes.

Ngài phán hỏi môn đồ rằng: Các ngươi có mấy cái bánh? Môn đồ thưa rằng: Có bảy cái bánh, cùng vài con cá.

35 A nd he commanded the multitude to sit down on the ground.

Ngài bèn biểu dân chúng ngồi xuống đất.

36 A nd he took the seven loaves and the fishes and gave thanks and broke them and gave to his disciples, and the disciples to the multitude.

Đoạn Ngài lấy bảy cái bánh và cá; tạ ơn rồi, bẻ bánh ra đưa cho môn đồ, môn đồ phân phát cho dân chúng.

37 A nd they all ate and were filled, and they took up of the broken food that was left seven baskets full.

Ai nấy ăn no cả, còn bánh thừa lượm được bảy giỏ đầy.

38 A nd those that ate were four thousand men besides women and children.

Số người ăn là bốn ngàn, không kể đờn bà con trẻ.

39 A nd he sent away the multitude and took ship and came into the borders of Magdala.

Bấy giờ Ngài cho đoàn dân về, rồi xuống thuyền mà qua bờ cõi xứ Ma-ga-đan.