Proverbios 25 ~ Maahmaahyadii 25

picture

1 É stos son también proverbios de Salomón, copiados por escribas de Ezequías, rey de Judá:

Oo weliba kuwanuna waa maahmaahyadii Sulaymaan, Oo boqorkii Yahuudah oo Xisqiyaah ahaa raggiisii ay soo guuriyeen.

2 E ncubrir un asunto es honroso para Dios; descubrirlo, es honroso para el rey.

Waa u ammaan Ilaah inuu xaal qariyo, Laakiinse waa u ammaan boqorrada inay xaal baadhaan.

3 N o hay manera de investigar lo que hay en las alturas de los cielos, ni lo que hay en las profundidades de la tierra, ni lo que hay en el corazón de los reyes.

Sida samadu u sarrayso, oo dhulkuna u gun dheer yahay, Ayaan qalbiga boqorrada loo baadhi karin.

4 L impia la plata de la escoria, y el fundidor sacará de ella una alhaja.

Lacagta wasakhda ka qaad, Oo dabadeedna waxaa lacagshubaha uga soo bixi doona weel.

5 A parta al impío de la presencia del rey, y su trono se afirmará en justicia.

Boqorka hortiisa kuwa sharka leh ka fogee, Oo carshigiisuna xaqnimuu ku taagnaan doonaa.

6 N o te alabes en presencia del rey ni ocupes un lugar entre gente importante.

Ha isweynweynayn boqorka hortiisa, Oo kuwa waaweyn meeshoodana ha istaagin.

7 E s mejor que se te invite a subir, y no ser humillado en presencia del príncipe. Lo que veas con tus propios ojos

Amiirkii aad indhahaaga ku aragtay Intii hortiisa lagu hoosaysiin lahaa, Waxaa kuu wanaagsan iyadoo lagu yidhaahdo, Halkan sare kaalay.

8 n o lo pongas enseguida en disputa, no sea que al final no sepas qué hacer, y tu prójimo acabe por ponerte en vergüenza.

Dirir degdeg ha ugu bixin, Waaba intaasoo aad ugu dambaysta garan weydaa waxaad samayn lahayd, Markii uu deriskaagu ku ceebeeyey dabadeed.

9 D efiende tu caso ante tu compañero, y no reveles a nadie el secreto;

Dacwadaada deriskaaga kala dood, Laakiinse mid kale xaalkiisa qarsoon ha sheegin,

10 n o sea que alguien te oiga y te deshonre, y ya no puedas reparar tu mala fama.

Waaba intaas oo uu ku caayaa kii maqlaa, Oo aanay ceebtaadu kaa hadhin.

11 M anzana de oro con adornos de plata: ¡eso es la palabra dicha cuando conviene!

Hadalkii si hagaagsan loogu hadlaa Wuxuu la mid yahay tufaaxyo dahab ah oo lagu dhex sameeyey taswiiro lacag ah.

12 Z arcillo de oro, alhaja de oro fino: ¡eso es la reprensión sabia en los oídos atentos.

Kii caqli leh oo wax canaantaa wuxuu dhegta wax maqasha oo addeecda ula mid yahay Hilqado dahab ah iyo wax laysku sharraxo oo dahab saafiya ah.

13 F resca nieve en un día caluroso: ¡eso es el mensajero fiel para quien lo envía! A su amo le infunde paz y energía.

Wargeeyihii aamin ahu wuxuu kuwii isaga soo diray ula mid yahay Qabowga barafka cad oo wakhtiga beergooyska, Waayo, isagu wuxuu qabowjiyaa nafta sayidyadiisa.

14 U n ventarrón, una nube sin lluvia: ¡eso es quien presume de ser generoso!

Ku alla kii hadiyad been ah isku faaniyaa Wuxuu la mid yahay daruuro iyo dabayl aan roob lahayn.

15 L a mucha paciencia aplaca al príncipe; la lengua afable quiebra los huesos más duros.

Waxaa xaakin wax lagu oggolaysiiyaa dulqaadasho badan, Carrab macaanuna laftuu jebiyaa.

16 S i encuentras miel, come sin hartarte: no sea que te hastíes y la vomites.

Malab ma heshay? In kugu filan oo keliya ka cun, Waaba intaas oo intaad ka dheregto aad soo hunqaacdaaye.

17 A leja tus pasos de la casa del vecino, no sea que, harto de ti, acabe por odiarte.

Cagtaadu ha ku yaraato guriga deriskaaga, Waaba intaasoo uu kaa daalaa oo uu ku necbaadaaye.

18 M artillo, cuchillo, aguda saeta: ¡eso es quien atestigua en falso contra su prójimo!

Ninkii deriskiisa marag been ah ku furaa Waa sida budh iyo seef iyo fallaadh af badan oo kale.

19 C omo tener un diente roto, o zafarse un pie, así es confiar en un pillo en tiempos de angustia.

In wakhtiga dhibaatada nin aaminlaawe ah laysku halleeyo Waa sida ilig jaban iyo cag murkacatay oo kale.

20 C antar canciones al corazón afligido es como desnudarse en tiempo de frío o como echar vinagre en una herida abierta.

Kii qalbi murugaysan u gabyaa Waa sida mid maalin qabow huwiska iska qaada iyo sida khal soodhe lagu shubo oo kale.

21 S i el que te odia tiene hambre, dale de comer; y si tiene sed, dale de beber.

Cadowgaagu hadduu gaajaysan yahay, wax uu cuno sii, Hadduu harraadsan yahayna waraabi,

22 A sí harás que se avergüence de su conducta, y el Señor habrá de recompensarte.

Waayo, dhuxulo dab ah ayaad madaxiisa ku tuuli doontaa, Oo Rabbiguna waa kuu abaalgudi doonaa.

23 L os vientos del norte atraen las lluvias, las malas caras atraen las difamaciones.

Dabaysha woqooyi roob bay keentaa, Sidaas oo kale carrabkii xan badanna weji cadhaysan buu keenaa.

24 E s mejor vivir en un rincón del techo que convivir con una mujer peleonera.

In guriga dushiisa dhinac laga joogo ayaa ka roon In guri weyn naag muran badan lala joogo.

25 L as buenas noticias llegadas de lejos son como agua fría para la garganta sedienta.

Warkii wanaagsan oo dal fog ka yimaadaa Waa sida biyo qabow ay naf harraadsan u yihiin oo kale.

26 F uente de agua turbia, manantial corrompido: ¡eso es el justo que se rinde ante el impío!

Ninkii xaq ah ee kii shar leh isu dhiibaa Waa sida durdur qasmay iyo sida il biyood oo wasakhowday oo kale.

27 N o conviene comer mucha miel, ni tampoco procurar la propia gloria.

In malab badan la cunaa ma wanaagsana, Sidaas oo kalena in ammaan la doondoontaa ammaan ma aha.

28 C iudad en ruinas, sin muralla protectora: ¡eso es el hombre que no frena sus impulsos!

Kii aan ruuxiisa u talin karinu Waa sida magaalo duntay oo aan derbi lahayn oo kale.