1 N ow the Lord spoke to Moses and Aaron in the land of Egypt, saying,

Tại xứ Ê-díp-tô, Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng:

2 “ This month shall be your beginning of months; it shall be the first month of the year to you.

Tháng nầy định làm tháng đầu cho các ngươi, tức là tháng giêng trong quanh năm.

3 S peak to all the congregation of Israel, saying: ‘On the tenth of this month every man shall take for himself a lamb, according to the house of his father, a lamb for a household.

Hãy nói cho toàn hội chúng Y-sơ-ra-ên rằng: Đến ngày mồng mười tháng nầy, mỗi gia trưởng tùy theo nhà mình phải bắt một con chiên con.

4 A nd if the household is too small for the lamb, let him and his neighbor next to his house take it according to the number of the persons; according to each man’s need you shall make your count for the lamb.

Nếu nhà ít người quá ăn không hết một chiên con, hãy chung cùng người rất lân cận mình, tùy theo số người; và hãy tính cho mỗi chiên con tùy sức người ăn hết.

5 Y our lamb shall be without blemish, a male of the first year. You may take it from the sheep or from the goats.

Các ngươi hãy bắt hoặc trong bầy chiên, hoặc trong bầy dê, chiên con đực hay là dê con đực, tuổi giáp niên, chẳng tì vít chi,

6 N ow you shall keep it until the fourteenth day of the same month. Then the whole assembly of the congregation of Israel shall kill it at twilight.

đoạn để dành cho đến ngày mười bốn tháng nầy; rồi cả hội chúng Y-sơ-ra-ên sẽ giết nó, vào lối chiều tối.

7 A nd they shall take some of the blood and put it on the two doorposts and on the lintel of the houses where they eat it.

Họ sẽ lấy huyết đem bôi trên hai cây cột và mày cửa của nhà nào ăn thịt chiên con đó.

8 T hen they shall eat the flesh on that night; roasted in fire, with unleavened bread and with bitter herbs they shall eat it.

Đêm ấy họ sẽ ăn thịt chiên quay với bánh không men và rau đắng.

9 D o not eat it raw, nor boiled at all with water, but roasted in fire—its head with its legs and its entrails.

Chớ ăn thịt nửa chín nửa sống hay là luộc trong nước, nhưng phải quay trên lửa cả và đầu, giò, với bộ lòng.

10 Y ou shall let none of it remain until morning, and what remains of it until morning you shall burn with fire.

Các ngươi chớ để chi còn lại đến sáng mai; nếu còn lại, hãy thiêu đi.

11 A nd thus you shall eat it: with a belt on your waist, your sandals on your feet, and your staff in your hand. So you shall eat it in haste. It is the Lord ’s Passover.

Vậy, ăn thịt đó, phải như vầy: Dây lưng cột, chân mang giày, tay cầm gậy, ăn hối hả; ấy là lễ Vượt-qua của Đức Giê-hô-va.

12 ‘ For I will pass through the land of Egypt on that night, and will strike all the firstborn in the land of Egypt, both man and beast; and against all the gods of Egypt I will execute judgment: I am the Lord.

Đêm đó ta sẽ đi qua xứ Ê-díp-tô, hành hại mọi con đầu lòng xứ Ê-díp-tô, từ người ta cho đến súc vật; ta sẽ xét đoán các thần của xứ Ê-díp-tô; ta là Đức Giê-hô-va.

13 N ow the blood shall be a sign for you on the houses where you are. And when I see the blood, I will pass over you; and the plague shall not be on you to destroy you when I strike the land of Egypt.

Huyết bôi trên nhà các ngươi ở, sẽ dùng làm dấu hiệu; khi ta hành hại xứ Ê-díp-tô, thấy huyết đó, thì sẽ vượt qua, chẳng có tai nạn hủy diệt các ngươi.

14 ‘ So this day shall be to you a memorial; and you shall keep it as a feast to the Lord throughout your generations. You shall keep it as a feast by an everlasting ordinance.

Các ngươi hãy ghi ngày đó làm kỷ niệm; trải các đời hãy giữ làm một lễ cho Đức Giê-hô-va, tức là một lễ lập ra đời đời.

15 S even days you shall eat unleavened bread. On the first day you shall remove leaven from your houses. For whoever eats leavened bread from the first day until the seventh day, that person shall be cut off from Israel.

Trong bảy ngày phải ăn bánh không men: vừa đến ngày thứ nhất, hãy dẹp men khỏi nhà đi; vì hễ ai ăn bánh có men từ ngày thứ nhất cho đến ngày thứ bảy, thì sẽ bị truất ra khỏi Y-sơ-ra-ên.

16 O n the first day there shall be a holy convocation, and on the seventh day there shall be a holy convocation for you. No manner of work shall be done on them; but that which everyone must eat—that only may be prepared by you.

Ngày thứ nhất, sẽ có một sự nhóm hiệp thánh; qua ngày thứ bảy các ngươi cũng sẽ có một sự nhóm hiệp thánh nữa. Trong mấy ngày đó chẳng nên làm công việc chi, chỉ lo sắm đồ ăn cho mỗi người cần ăn mà thôi.

17 S o you shall observe the Feast of Unleavened Bread, for on this same day I will have brought your armies out of the land of Egypt. Therefore you shall observe this day throughout your generations as an everlasting ordinance.

Vậy, các ngươi hãy giữ lễ bánh không men, vì chánh ngày đó ta rút quân đội các ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô; nên chi, trải các đời phải giữ ngày đó như một lễ lập ra đời đời.

18 I n the first month, on the fourteenth day of the month at evening, you shall eat unleavened bread, until the twenty-first day of the month at evening.

Ngày mười bốn tháng giêng, chiều lại, các ngươi sẽ ăn bánh không men cho đến chiều ngày hai mươi mốt tháng đó.

19 F or seven days no leaven shall be found in your houses, since whoever eats what is leavened, that same person shall be cut off from the congregation of Israel, whether he is a stranger or a native of the land.

Trong bảy ngày không nên còn thấy men tại nhà các ngươi; vì bất luận người ngoại bang hay là người bổn xứ, hễ ai ăn bánh có men sẽ bị truất khỏi hội chúng Y-sơ-ra-ên.

20 Y ou shall eat nothing leavened; in all your dwellings you shall eat unleavened bread.’”

Chớ nên ăn bánh có men; khắp nơi các ngươi ở đều phải ăn bánh không men.

21 T hen Moses called for all the elders of Israel and said to them, “Pick out and take lambs for yourselves according to your families, and kill the Passover lamb.

Vậy, Môi-se nhóm lại các trưởng lão Y-sơ-ra-ên mà nói rằng: Hãy đi bắt một con trong bầy cho mọi nhà các ngươi, và giết nó làm lễ Vượt-qua.

22 A nd you shall take a bunch of hyssop, dip it in the blood that is in the basin, and strike the lintel and the two doorposts with the blood that is in the basin. And none of you shall go out of the door of his house until morning.

Rồi hãy lấy một chùm kinh giới nhúng vào huyết trong chậu, bôi lên mây và hai cây cột cửa, đoạn, trong các ngươi chớ ai ra khỏi cửa nhà mình cho đến sáng mai.

23 F or the Lord will pass through to strike the Egyptians; and when He sees the blood on the lintel and on the two doorposts, the Lord will pass over the door and not allow the destroyer to come into your houses to strike you.

Đức Giê-hô-va sẽ đi qua đặng hành hại xứ Ê-díp-tô; khi thấy huyết nơi mày và hai cây cột cửa, Ngài sẽ vượt qua, không cho kẻ tiêu diệt vào nhà các ngươi đặng hành hại.

24 A nd you shall observe this thing as an ordinance for you and your sons forever.

Hãy giữ lễ nầy như một lệ lập ra đời đời cho các ngươi và con cháu các ngươi.

25 I t will come to pass when you come to the land which the Lord will give you, just as He promised, that you shall keep this service.

Khi nào các ngươi vào xứ mà Đức Giê-hô-va sẽ ban cho, như lời Ngài đã phán, thì hãy giữ lễ nầy.

26 A nd it shall be, when your children say to you, ‘What do you mean by this service?’

Khi con cháu các ngươi hỏi rằng: Lễ nầy là nghĩa chi?

27 t hat you shall say, ‘It is the Passover sacrifice of the Lord, who passed over the houses of the children of Israel in Egypt when He struck the Egyptians and delivered our households.’” So the people bowed their heads and worshiped.

Hãy đáp rằng: Aáy là của tế lễ Vượt-qua của Đức Giê-hô-va, vì khi Ngài hành hại xứ Ê-díp-tô thì Ngài đi vượt qua các nhà dân Y-sơ-ra-ên, và cứu nhà chúng ta đó.

28 T hen the children of Israel went away and did so; just as the Lord had commanded Moses and Aaron, so they did. The Tenth Plague: Death of the Firstborn

Dân Y-sơ-ra-ên bèn cúi đầu lạy, rồi đi, làm theo như lời Đức Giê-hô-va đã phán dặn Môi-se và A-rôn.

29 A nd it came to pass at midnight that the Lord struck all the firstborn in the land of Egypt, from the firstborn of Pharaoh who sat on his throne to the firstborn of the captive who was in the dungeon, and all the firstborn of livestock.

Vả, khi giữa đêm, Đức Giê-hô-va hành hại mọi con đầu lòng tại xứ Ê-díp-tô, từ thái tử của Pha-ra-ôn ngồi trên ngai mình, cho đến con cả người bị tù, và hết thảy con đầu lòng của súc vật.

30 S o Pharaoh rose in the night, he, all his servants, and all the Egyptians; and there was a great cry in Egypt, for there was not a house where there was not one dead. The Exodus

Đang lúc ban đêm, Pha-ra-ôn, quần thần cùng hết thảy người Ê-díp-tô đều chờ dậy; có tiếng kêu la inh ỏi trong xứ Ê-díp-tô, vì chẳng một nhà nào là không có người chết.

31 T hen he called for Moses and Aaron by night, and said, “Rise, go out from among my people, both you and the children of Israel. And go, serve the Lord as you have said.

Trong đêm đó, Pha-ra-ôn bèn đòi Môi-se và A-rôn mà phán rằng: Hai ngươi và dân Y-sơ-ra-ên hãy chờ dậy, ra khỏi giữa vòng dân ta mà đi hầu việc Đức Giê-hô-va, như các ngươi đã nói.

32 A lso take your flocks and your herds, as you have said, and be gone; and bless me also.”

Cũng hãy dẫn bò và chiên đi, như lời các ngươi đã nói, và cầu phước cho ta nữa.

33 A nd the Egyptians urged the people, that they might send them out of the land in haste. For they said, “We shall all be dead.”

Người Ê-díp-tô thúc giục dân Y-sơ-ra-ên ra khỏi xứ mau mau, vì nói rằng: Chúng ta đều chết hết!

34 S o the people took their dough before it was leavened, having their kneading bowls bound up in their clothes on their shoulders.

Vậy, dân sự đều đem bột nhồi rồi chưa men đi, và bọc những thùng nhồi bột trong áo tơi vác lên vai mình.

35 N ow the children of Israel had done according to the word of Moses, and they had asked from the Egyptians articles of silver, articles of gold, and clothing.

Vả, dân Y-sơ-ra-ên có làm y theo lời Môi-se đã dặn, xin người Ê-díp-tô những đồ bằng bạc và bằng vàng cùng áo xống.

36 A nd the Lord had given the people favor in the sight of the Egyptians, so that they granted them what they requested. Thus they plundered the Egyptians.

Đức Giê-hô-va làm cho dân sự được ơn trước mắt người Ê-díp-tô, nên họ bằng lòng cho; và dân Y-sơ-ra-ên lột trần người Ê-díp-tô vậy.

37 T hen the children of Israel journeyed from Rameses to Succoth, about six hundred thousand men on foot, besides children.

Dân Y-sơ-ra-ên đi từ Ram-se đến Su-cốt, số không kể con nít, được chừng sáu mươi vạn người đàn ông đi bộ.

38 A mixed multitude went up with them also, and flocks and herds—a great deal of livestock.

Lại có vô số người ngoại bang đi lên chung luôn với chiên, bò, súc vật rất nhiều.

39 A nd they baked unleavened cakes of the dough which they had brought out of Egypt; for it was not leavened, because they were driven out of Egypt and could not wait, nor had they prepared provisions for themselves.

Chúng bèn hấp bánh không men bằng bột của mình đã đem theo từ xứ Ê-díp-tô; bột không men, vì cớ bị đuổi khỏi xứ Ê-díp-tô không thế chậm trễ, và cũng chẳng sắm kịp lương thực chi được.

40 N ow the sojourn of the children of Israel who lived in Egypt was four hundred and thirty years.

Vả, thì kiều ngụ của dân Y-sơ-ra-ên tại xứ Ê-díp-tô được bốn trăm ba mươi năm.

41 A nd it came to pass at the end of the four hundred and thirty years—on that very same day—it came to pass that all the armies of the Lord went out from the land of Egypt.

Khi mãn bốn trăm ba mươi năm rồi, thì, cũng trong ngày đó, các quân đội của Đức Giê-hô-va ra khỏi xứ Ê-díp-tô.

42 I t is a night of solemn observance to the Lord for bringing them out of the land of Egypt. This is that night of the Lord, a solemn observance for all the children of Israel throughout their generations. Passover Regulations

Aáy là một đêm người ta phải giữ cho Đức Giê-hô-va, vì Ngài rút dân Y-sơ-ra-ên khỏi xứ Ê-díp-tô. Trải các đời, cả dân Y-sơ-ra-ên phải giữ đêm đó, để tôn trọng Đức Giê-hô-va.

43 A nd the Lord said to Moses and Aaron, “This is the ordinance of the Passover: No foreigner shall eat it.

Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se và A-rôn rằng: Đây là luật lệ về lễ Vượt-qua: Phàm người ngoại bang chẳng được ăn lễ đó.

44 B ut every man’s servant who is bought for money, when you have circumcised him, then he may eat it.

Còn về phần kẻ tôi mọi, là người bỏ tiền ra mua, ngươi hãy làm phép cắt bì cho, thì họ mới được ăn.

45 A sojourner and a hired servant shall not eat it.

Khách ngoại bang và kẻ làm thuê cũng chẳng được phép ăn lễ đâu.

46 I n one house it shall be eaten; you shall not carry any of the flesh outside the house, nor shall you break one of its bones.

Lễ đó chỉ ăn nội trong nhà; ngươi đừng đem thịt ra ngoài, và cũng đừng làm gãy một cái xương nào.

47 A ll the congregation of Israel shall keep it.

Hết thảy hội chúng Y-sơ-ra-ên phải giữ lễ Vượt-qua.

48 A nd when a stranger dwells with you and wants to keep the Passover to the Lord, let all his males be circumcised, and then let him come near and keep it; and he shall be as a native of the land. For no uncircumcised person shall eat it.

Khi một khách ngoại bang nào kiều ngụ nhà ngươi, muốn giữ lễ Vượt-qua của Đức Giê-hô-va, thì mọi người nam của họ phải chịu phép cắt bì; đoạn, họ mới được đến gần giữ lễ nầy, và được coi như người sanh trong xứ. Nhưng ai không chịu phép cắt bì, thì chẳng được ăn đâu.

49 O ne law shall be for the native-born and for the stranger who dwells among you.”

Cũng đồng một luật cho người sanh trong xứ cùng khách ngoại bang nào đến kiều ngụ giữa các ngươi.

50 T hus all the children of Israel did; as the Lord commanded Moses and Aaron, so they did.

Toàn dân Y-sơ-ra-ên đều làm như lời Đức Giê-hô-va đã phán dặn Môi-se và A-rôn.

51 A nd it came to pass, on that very same day, that the Lord brought the children of Israel out of the land of Egypt according to their armies.

Cũng trong ngày đó, Đức Giê-hô-va rút dân Y-sơ-ra-ên, tùy theo quân đội, ra khỏi xứ Ê-díp-tô.