1 B ấy giờ các người Pha-ri-si và mấy thầy thông giáo từ thành Giê-ru-sa-lem đến, nhóm lại cùng Đức Chúa Jêsus,

The Pharisees and some of the scribes gathered around Him when they had come from Jerusalem,

2 t hấy một vài môn đồ Ngài dùng tay chưa tinh sạch mà ăn, nghĩa là không rửa tay.

and had seen that some of His disciples were eating their bread with impure hands, that is, unwashed.

3 V ả, người Pha-ri-si và người Giu-đa thường giữ lời truyền khẩu của người xưa, nếu không rửa tay cẩn thận thì không ăn;

(For the Pharisees and all the Jews do not eat unless they carefully wash their hands, thus observing the traditions of the elders;

4 k hi họ ở chợ về, nếu không rửa cũng không ăn. Họ lại còn theo lời truyền khẩu mà giữ nhiều sự khác nữa, như rửa chén và bình bằng đất hoặc bằng đồng.

and when they come from the market place, they do not eat unless they cleanse themselves; and there are many other things which they have received in order to observe, such as the washing of cups and pitchers and copper pots.)

5 V ậy, các người Pha-ri-si và các thầy thông giáo hỏi Ngài rằng: Sao môn đồ thầy không giữ lời truyền khẩu của người xưa, dùng tay chưa tinh sạch mà ăn như vậy?

The Pharisees and the scribes asked Him, “Why do Your disciples not walk according to the tradition of the elders, but eat their bread with impure hands?”

6 N gài đáp rằng: Hỡi kẻ giả hình, Ê-sai đã nói tiên tri về việc các ngươi phải lắm, như có chép rằng: Dân nầy lấy môi miếng thờ kính ta; Nhưng lòng chúng nó xa ta lắm.

And He said to them, “Rightly did Isaiah prophesy of you hypocrites, as it is written: ‘ This people honors Me with their lips, But their heart is far away from Me.

7 S ự chúng nó thờ lạy ta là vô ích, Vì chúng nó dạy theo những điều răn mà chỉ bởi người ta đặt ra.

‘ But in vain do they worship Me, Teaching as doctrines the precepts of men.’

8 C ác ngươi bỏ điều răn của Đức Chúa Trời, mà giữ lời truyền khẩu của loài người!

Neglecting the commandment of God, you hold to the tradition of men.”

9 N gài cũng phán cùng họ rằng: Các ngươi bỏ hẳn điều răn của Đức Chúa Trời, đặng giữ theo lời truyền khẩu của mình.

He was also saying to them, “You are experts at setting aside the commandment of God in order to keep your tradition.

10 V ì Môi-se có nói: Hãy tôn kính cha mẹ ngươi; lại nói: Ai rủa sả cha mẹ, thì phải bị giết.

For Moses said, ‘ Honor your father and your mother ’; and, ‘ He who speaks evil of father or mother, is to be put to death ’;

11 N hưng các ngươi nói rằng: Nếu ai nói với cha hay mẹ mình rằng: Mọi điều tôi sẽ giúp cha mẹ được, thì đã là co-ban (nghĩa là sự dâng cho Đức Chúa Trời),

but you say, ‘If a man says to his father or his mother, whatever I have that would help you is Corban (that is to say, given to God ),’

12 v ậy người ấy không được phép giúp cha mẹ mình sự gì nữa;

you no longer permit him to do anything for his father or his mother;

13 d ường ấy, các ngươi lấy lời truyền khẩu mình lập ra mà bỏ mất lời Đức Chúa Trời. Các ngươi còn làm nhiều việc khác nữa giống như vậy.

thus invalidating the word of God by your tradition which you have handed down; and you do many things such as that.” The Heart of Man

14 B ấy giờ, Ngài lại kêu đoàn dân mà phán rằng: Các ngươi ai nấy hãy nghe ta và hiểu:

After He called the crowd to Him again, He began saying to them, “Listen to Me, all of you, and understand:

15 C hẳng sự gì từ ngoài vào trong cơ thể làm dơ dáy người được; nhưng sự gì từ trong người ra, đó là sự làm dơ dáy người.

there is nothing outside the man which can defile him if it goes into him; but the things which proceed out of the man are what defile the man.

16 N ếu ai có tai mà nghe, hãy nghe.

'> If anyone has ears to hear, let him hear.” ]

17 K hi Ngài vào trong nhà, cách xa đoàn dân rồi, môn đồ hỏi Ngài về lời thí dụ ấy.

When he had left the crowd and entered the house, His disciples questioned Him about the parable.

18 N gài phán rằng: Vậy chớ các ngươi cũng không có trí khôn sao? Chưa hiểu chẳng có sự gì ở ngoài vào trong người mà làm dơ dáy người được sao?

And He said to them, “Are you so lacking in understanding also? Do you not understand that whatever goes into the man from outside cannot defile him,

19 V ả, sự đó không vào lòng người, nhưng vào bụng, rồi bị bỏ ra nơi kín đáo, như vậy làm cho mọi đồ ăn được sạch.

because it does not go into his heart, but into his stomach, and is eliminated?” ( Thus He declared all foods clean.)

20 V ậy, Ngài phán: Hễ sự gì từ người ra, đó là sự làm dơ dáy người!

And He was saying, “ That which proceeds out of the man, that is what defiles the man.

21 V ì thật là tự trong, tự lòng người mà ra những ác tưởng, sự dâm dục, trộm cướp, giết người,

For from within, out of the heart of men, proceed the evil thoughts, fornications, thefts, murders, adulteries,

22 t à dâm, tham lam, hung ác, gian dối, hoang đàng, con mắt ganh đố, lộng ngôn, kiêu ngạo, điên cuồng.

deeds of coveting and wickedness, as well as deceit, sensuality, envy, slander, pride and foolishness.

23 H ết thảy những điều xấu ấy ra từ trong lòng thì làm cho dơ dáy người.

All these evil things proceed from within and defile the man.” The Syrophoenician Woman

24 Đ oạn, Ngài từ đó đi đến bờ cõi thành Ty-rơ và thành Si-đôn. Ngài vào một cái nhà, không muốn cho ai biết mình, song không thể ẩn được.

Jesus got up and went away from there to the region of Tyre. And when He had entered a house, He wanted no one to know of it; yet He could not escape notice.

25 V ì có một người đờn bà, con gái người bị tà ma ám, đã nghe nói về Ngài, tức thì vào gieo mình dưới chơn Ngài.

But after hearing of Him, a woman whose little daughter had an unclean spirit immediately came and fell at His feet.

26 Đ ờn bà ấy là người Gờ-réc, dân Sy-rô-phê-ni-xi. Người xin Ngài đuổi quỉ ra khỏi con gái mình.

Now the woman was a Gentile, of the Syrophoenician race. And she kept asking Him to cast the demon out of her daughter.

27 Đ ức Chúa Jêsus phán cùng người rằng: Hãy để con cái ăn no nê trước đã; vì không lẽ lấy bánh của con cái quăng cho chó.

And He was saying to her, “Let the children be satisfied first, for it is not good to take the children’s bread and throw it to the dogs.”

28 S ong người đáp lại rằng: Lạy Chúa, hẳn vậy rồi; nhưng mà chó dưới bàn ăn mấy miếng bánh vụn của con cái.

But she answered and said to Him, “Yes, Lord, but even the dogs under the table feed on the children’s crumbs.”

29 N gài bèn phán: Hãy đi, vì lời ấy, quỉ đã ra khỏi con gái ngươi rồi.

And He said to her, “Because of this answer go; the demon has gone out of your daughter.”

30 K hi người trở về nhà, thấy đứa trẻ nằm trên giường, và quỉ đã bị đuổi khỏi.

And going back to her home, she found the child lying on the bed, the demon having left.

31 Đ ức Chúa Jêsus lìa bờ cõi thành Ty-rơ, qua thành Si-đôn và trải địa phận Đê-ca-bô-lơ, đến biển Ga-li-lê.

Again He went out from the region of Tyre, and came through Sidon to the Sea of Galilee, within the region of Decapolis.

32 N gười ta đem một người điếc và ngọng đến cùng Ngài, xin Ngài đặt tay trên người.

They brought to Him one who was deaf and spoke with difficulty, and they implored Him to lay His hand on him.

33 N gài đem riêng người ra, cách xa đám đông, rồi để ngón tay vào lỗ tai người, và thấm nước miếng xức lưỡi người.

Jesus took him aside from the crowd, by himself, and put His fingers into his ears, and after spitting, He touched his tongue with the saliva;

34 Đ oạn Ngài ngửa mặt lên trời, thở ra mà phán cùng người rằng: E

and looking up to heaven with a deep sigh, He said to him, “Ephphatha!” that is, “Be opened!”

35 T ức thì tai được mở ra, lưỡi được thong thả, người nói rõ ràng.

And his ears were opened, and the impediment of his tongue was removed, and he began speaking plainly.

36 Đ ức Chúa Jêsus cấm chúng chớ nói điều đó cùng ai; song Ngài càng cấm người ta lại càng nói đến nữa.

And He gave them orders not to tell anyone; but the more He ordered them, the more widely they continued to proclaim it.

37 C húng lại lấy làm lạ quá đỗi mà rằng: Ngài làm mọi việc được tốt lành: khiến kẻ điếc nghe, kẻ câm nói vậy!

They were utterly astonished, saying, “He has done all things well; He makes even the deaf to hear and the mute to speak.”