1 R ô-bô-am đến Si-chem vì cả Y-sơ-ra-ên đã hiệp lại tại Si-chem đặng tôn người làm vua.

Then Rehoboam went to Shechem, for all Israel had come to Shechem to make him king.

2 K hi Giê-rô-bô-am, con trai của Nê-bát, hay điều đó, thì còn ở Ê-díp-tô, là nơi người trốn để thoát khỏi vua Sa-lô-môn.

Now when Jeroboam the son of Nebat heard of it, he was living in Egypt (for he was yet in Egypt, where he had fled from the presence of King Solomon).

3 N gười ta sai tìm người tại đó. Giê-rô-bô-am cùng cả hội chúng Y-sơ-ra-ên đều đến tâu với Rô-bô-am rằng:

Then they sent and called him, and Jeroboam and all the assembly of Israel came and spoke to Rehoboam, saying,

4 T hân phụ vua đã làm cho ách chúng tôi nặng quá nhưng bây giờ vua hãy giảm nhẹ sự phục dịch khó nhọc và cái ách nặng mà thân phụ vua đã gán cho chúng tôi, thì chúng tôi sẽ phục dịch vua.

“ Your father made our yoke hard; now therefore lighten the hard service of your father and his heavy yoke which he put on us, and we will serve you.”

5 N gười đáp với chúng rằng: Hãy lui về, trong ba ngày sẽ trở lại cùng ta. Dân sự bèn lui về.

Then he said to them, “ Depart for three days, then return to me.” So the people departed.

6 V ua Rô-bô-am bàn với các trưởng lão đã hầu hạ Sa-lô-môn, cha mình, trong lúc người còn sống, mà rằng: Các ngươi bàn luận cho ta phải đáp với dân sự này làm sao?

King Rehoboam consulted with the elders who had served his father Solomon while he was still alive, saying, “How do you counsel me to answer this people?”

7 C húng thưa lại rằng: Nếu ngày nay vua làm như người đầy tớ của dân sự này, phục sự họ, đáp lời, trò chuyện tử tế cùng họ, thì họ sẽ làm tôi tớ vua mãi mãi.

Then they spoke to him, saying, “ If you will be a servant to this people today, and will serve them and grant them their petition, and speak good words to them, then they will be your servants forever.”

8 N hưng Rô-bô-am không theo mưu của các trưởng lão đã bàn cho mình; bàn nghị cùng các kẻ trai trẻ đồng lớn lên với mình, và hầu hạ mình,

But he forsook the counsel of the elders which they had given him, and consulted with the young men who grew up with him and served him.

9 m à rằng: Dân sự này đã tâu với ta rằng: Hãy giảm nhẹ cái ách mà thân phụ vua đã gán cho chúng tôi; vậy, các ngươi bàn luận cho ta phải đáp với chúng nó làm sao?

So he said to them, “What counsel do you give that we may answer this people who have spoken to me, saying, ‘Lighten the yoke which your father put on us’?”

10 C ác gã trai trẻ đồng lớn lên với người đáp rằng: dân sự này đã tâu với vua rằng: Thân phụ vua khiến ách chúng tôi nặng vua hãy làm cho nó ra nhẹ; vua phải đáp lại cùng chúng như vầy: Ngón tay út ta cón lớn hơn lưng của cha ta.

The young men who grew up with him spoke to him, saying, “Thus you shall say to this people who spoke to you, saying, ‘Your father made our yoke heavy, now you make it lighter for us!’ But you shall speak to them, ‘My little finger is thicker than my father’s loins!

11 V ậy, cha ta đã gác một cái ách nặng cho các ngươi, ta sẽ làm cái ách các ngươi thêm nặng hơn nữa; cha ta sửa phạt các ngươi bằng roi da, ta sẽ sửa phạt các ngươi bằng roi bọ cạp.

Whereas my father loaded you with a heavy yoke, I will add to your yoke; my father disciplined you with whips, but I will discipline you with scorpions.’”

12 N gày thứ ba, Giê-rô-bô-am và cả dân sự đều đi đến Rô-bô-am, y như vua đã biểu rằng: Hãy trở lại cùng ta trong ba ngày.

Then Jeroboam and all the people came to Rehoboam on the third day as the king had directed, saying, “ Return to me on the third day.”

13 V ua đáp lời với dân sự cách xẳng xớm, không kể các lời bàn luận của các trưởng lão,

The king answered the people harshly, for he forsook the advice of the elders which they had given him,

14 v à theo mưu các kẻ trai trẻ mà đáp lại cùng chúng rằng: Cha ta đã khiến cho ách các ngươi nặng nề; ta sẽ làm ách các ngươi càng nặng nề hơn nữa. Cha ta có sửa phạt các ngươi bằng roi da, ta sẽ sửa phạt các ngươi bằng roi bọ cạp.

and he spoke to them according to the advice of the young men, saying, “ My father made your yoke heavy, but I will add to your yoke; my father disciplined you with whips, but I will discipline you with scorpions.”

15 N hư vậy, vua không khứng nghe lời dân sự, vì điều đó bởi Đức Giê-hô-va dẫn đến, đặng làm cho ứng nghiệm lời Ngài cậy A-hi-gia ở Si-lô mà phán cho Giê-rô-bô-am, con trai của Nê-bát.

So the king did not listen to the people; for it was a turn of events from the Lord, that He might establish His word, which the Lord spoke through Ahijah the Shilonite to Jeroboam the son of Nebat. The Kingdom Divided; Jeroboam Rules Israel

16 K hi cả Y-sơ-ra-ên thấy vua không khứng nghe lời họ, bèn đáp cùng người rằng: Chúng ta có phần gì cùng Đa-vít? Chúng ta chẳng có cơ nghiệp chi với con trai Y-sai. Hỡi Y-sơ-ra-ên! hãy trở về trại mình đi. Ớ Đa-vít! từ rày ngươi khá coi chừng nhà của ngươi. Như vậy Y-sơ-ra-ên đều rút về các trại của họ.

When all Israel saw that the king did not listen to them, the people answered the king, saying, “What portion do we have in David? We have no inheritance in the son of Jesse; To your tents, O Israel! Now look after your own house, David!” So Israel departed to their tents.

17 N hưng về dân Y-sơ-ra-ên ở tại các thành Giu-đa, thì Rô-bô-am cai trị họ.

But as for the sons of Israel who lived in the cities of Judah, Rehoboam reigned over them.

18 B ấy giờ, Rô-bô-am sai A-đô-ram là người coi sóc việc cống thuế đến cùng chúng; nhưng cả Y-sơ -r-ên ném đá người chết. Vua Rô-bô-am lật đật lên xe, trốn về Giê-ru-sa-lem.

Then King Rehoboam sent Adoram, who was over the forced labor, and all Israel stoned him to death. And King Rehoboam made haste to mount his chariot to flee to Jerusalem.

19 A áy vậy, Y-sơ-ra-ên phản nghịch nhà Đa-vít cho đến ngày nay.

So Israel has been in rebellion against the house of David to this day.

20 K hi dân Y-sơ-ra-ên hay rằng Giê-rô-bô-am đã trở về, bèn sai sứ mời người đến hội mình, và lập người làm vua trên Y-sơ-ra-ên. Chỉ có chi phái Giu-đa cứ theo nhà Đa-vít mà thôi.

It came about when all Israel heard that Jeroboam had returned, that they sent and called him to the assembly and made him king over all Israel. None but the tribe of Judah followed the house of David.

21 R ô-bô-am đến Giê-ru-sa-lem nhóm hết thảy nhà Giu-đa và chi phái Bên-gia-minh, số là một tăm tám mươi ngàn người lính chiến kén chọn, toan tranh chiến cùng nhà Y-sơ-ra-ên đặng bắt nước phục lại Rô-bô-am, con trai Sa-lô-môn.

Now when Rehoboam had come to Jerusalem, he assembled all the house of Judah and the tribe of Benjamin, 180, 000 chosen men who were warriors, to fight against the house of Israel to restore the kingdom to Rehoboam the son of Solomon.

22 N hưng Đức Chúa Trời phán cùng Sê-ma-gia, người của Đức Chúa Trời, rằng:

But the word of God came to Shemaiah the man of God, saying,

23 H ãy nói cùng Rô-bô-am, con trai Sa-lô-môn, vua Giu-đa, cùng hết thảy nhà Giu-đa, Bên-gia-min, và phần dân sự còn lại, mà rằng:

“Speak to Rehoboam the son of Solomon, king of Judah, and to all the house of Judah and Benjamin and to the rest of the people, saying,

24 Đ ức Giê-hô-va phán như vầy: Các ngươi chớ đi lên đánh anh em mình, là dân Y-sơ-ra-ên. Mỗi người hãy trở về nhà mình, vì sự này bởi ta mà xảy đến. Chúng vâng theo lời Đức Giê-hô-va mà trở về theo mạng lịnh của Ngài.

‘Thus says the Lord, “You must not go up and fight against your relatives the sons of Israel; return every man to his house, for this thing has come from Me.”’” So they listened to the word of the Lord, and returned and went their way according to the word of the Lord. Jeroboam’s Idolatry

25 G iê-rô-bô-am bèn xây cất Si-chem trên núi E

Then Jeroboam built Shechem in the hill country of Ephraim, and lived there. And he went out from there and built Penuel.

26 B ấy giờ, Giê-rô-bô-am nói thầm rằng: Hoặc nước sẽ trở về nhà Đa-vít chăng.

Jeroboam said in his heart, “Now the kingdom will return to the house of David.

27 N ếu dân sự này đi lên Giê-ru-sa-lem đặng tế lễ tại trong đền của Đức giê-hô-va, thì lòng họ chắc sẽ trở về chúa của họ, là Rô-bô-am, vua Giu-đa; người ta sẽ giết ta đi và trở về với Rô-bô-am, vua Giu-đa.

If this people go up to offer sacrifices in the house of the Lord at Jerusalem, then the heart of this people will return to their lord, even to Rehoboam king of Judah; and they will kill me and return to Rehoboam king of Judah.”

28 V ậy, vua bàn định, rồi truyền làm hai con bò con bằng vàng, và nói với dân sự rằng: Các ngươi đi lên Giê-ru-sa-lem thật khó thay! Hỡi Y-sơ-ra-ên! nầy là các thần ngươi, đã đem ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô.

So the king consulted, and made two golden calves, and he said to them, “It is too much for you to go up to Jerusalem; behold your gods, O Israel, that brought you up from the land of Egypt.”

29 N gười đặt con này tại Bê-tên, và con kia tại Đan.

He set one in Bethel, and the other he put in Dan.

30 V iệc đó thành nên tội lỗi, vì dân chúng đi đến Đan đặng thờ lạy bò con ấy.

Now this thing became a sin, for the people went to worship before the one as far as Dan.

31 G iê-rô-bô-am cũng cất chùa miễu trên các nơi cao, chọn lấy người trong vòng dân chúng lập làm thầy tế lễ, không thuộc về chi phái Lê-vi.

And he made houses on high places, and made priests from among all the people who were not of the sons of Levi.

32 N gười lại định lập trong tuần tháng tám ngày rằm, một lễ giống như lễ người ta thường dự trong xứ Giu-đa, và người dâng các của lễ trên bàn thờ. Người cũng làm như vậy tại Bê-tên, tế lễ cho hai bò con mà người đã làm nên; lại để tại Bê-tên những thầy tế lễ của các nơi cao mà người đã cất.

Jeroboam instituted a feast in the eighth month on the fifteenth day of the month, like the feast which is in Judah, and he went up to the altar; thus he did in Bethel, sacrificing to the calves which he had made. And he stationed in Bethel the priests of the high places which he had made.

33 N gày rằm tháng tám, tức là tháng người tự chọn lấy, Giê-rô-bô-am đi lên bàn thờ mình đã cất tại Bê-tên. Người lập một lễ cho dân Y-sơ-ra-ên, rồi đi lên bàn thờ đặng xông hương.

Then he went up to the altar which he had made in Bethel on the fifteenth day in the eighth month, even in the month which he had devised in his own heart; and he instituted a feast for the sons of Israel and went up to the altar to burn incense.