1 C hớ ganh ghét kẻ làm ác. Đừng ước ao ở cùng chúng nó.

Do not be envious of evil men, Nor desire to be with them;

2 V ì lòng chúng nó toan điều hủy phá, Và môi họ nói ra sự tổn hại.

For their minds devise violence, And their lips talk of trouble.

3 N hờ sự khôn ngoan, cửa nhà được xây cất nên, Và được vững vàng bởi sự thông sáng;

By wisdom a house is built, And by understanding it is established;

4 N hờ sự tri thức, các phòng vi đều được đầy đủ Các thứ tài vật quí báu đẹp đẽ.

And by knowledge the rooms are filled With all precious and pleasant riches.

5 N gười khôn ngoan có sức mạnh, Và người tri thức gia thêm năng lực.

A wise man is strong, And a man of knowledge increases power.

6 V ì con phải nhờ mưu khôn mà đánh giặc; Đâu có nhiều mưu sĩ thì đặng toàn thắng.

For by wise guidance you will wage war, And in abundance of counselors there is victory.

7 S ự khôn ngoan lấy làm cao xa quá cho kẻ ngu dại; Nó không mở miệng ra nơi cửa thành.

Wisdom is too exalted for a fool, He does not open his mouth in the gate.

8 K ẻ nào toan làm điều ác, Người ta sẽ gọi hắn là kẻ gian giảo.

One who plans to do evil, Men will call a schemer.

9 T ư tưởng ngu dại là tội lỗi; Kẻ nhạo báng lấy làm gớm ghiếc cho loài người.

The devising of folly is sin, And the scoffer is an abomination to men.

10 N ếu con ngã lòng trong ngày hoạn nạn, Thì sức lực con nhỏ mọn thay.

If you are slack in the day of distress, Your strength is limited.

11 H ãy giải cứu kẻ bị đùa đến sự chết, Và chớ chối rỗi cho người đi xiêu tó tới chốn hình khổ.

Deliver those who are being taken away to death, And those who are staggering to slaughter, Oh hold them back.

12 N ếu con nói: Chúng tôi chẳng biết gì đến; Thì Đấng mà cân nhắc lòng người ta, há chẳng xem xét điều ấy sao? Và Đấng gìn giữ linh hồn con, há không biết đến ư? Chớ thì Ngài chẳng báo cho mỗi người tùy theo công việc họ làm sao?

If you say, “See, we did not know this,” Does He not consider it who weighs the hearts? And does He not know it who keeps your soul? And will He not render to man according to his work?

13 H ỡi con, hãy ăn mật, vì nó ngon lành; Tàng ong lấy làm ngọt ngào cho ổ gà con.

My son, eat honey, for it is good, Yes, the honey from the comb is sweet to your taste;

14 C on sẽ biết sự khôn ngoan nơi linh hồn con cũng như vậy; Nếu con đã tìm được sự khôn ngoan, ắt sẽ có phần thưởng, Và sự trông đợi của con sẽ chẳng phải thành luống công.

Know that wisdom is thus for your soul; If you find it, then there will be a future, And your hope will not be cut off.

15 H ỡi kẻ ác, chớ rình rập nhà người công bình; Đừng phá tan chỗ nghĩ ngơi của người.

Do not lie in wait, O wicked man, against the dwelling of the righteous; Do not destroy his resting place;

16 V ì người công bình dầu sa ngã bảy lần, cũng chổi dậy; Còn kẻ hung ác bị tai vạ đánh đổ.

For a righteous man falls seven times, and rises again, But the wicked stumble in time of calamity.

17 K hi kẻ thù nghịch con sa ngã, chớ vui mừng; Lúc nó bị đánh đổ, lòng con đừng hớn hở;

Do not rejoice when your enemy falls, And do not let your heart be glad when he stumbles;

18 K ẻo e Đức Giê-hô-va thấy điều đó, mà chẳng đẹp lòng, Bèn cất cơn thạnh nộ Ngài khỏi nó chăng.

Or the Lord will see it and be displeased, And turn His anger away from him.

19 C hớ nổi giận vì cớ kẻ làm ác, Cũng đừng ganh ghét những người hung dữ;

Do not fret because of evildoers Or be envious of the wicked;

20 V ì kẻ làm gian ác sẽ không được thiện báo, Và đèn kẻ hung dữ sẽ tắt đi.

For there will be no future for the evil man; The lamp of the wicked will be put out.

21 H ỡi con, hãy kính sợ Đức Giê-hô-va và tôn kính vua; Chớ hội hiệp cùng kẻ phản nghịch;

My son, fear the Lord and the king; Do not associate with those who are given to change,

22 V ì sự tai họa của chúng xảy đến thình lình; Và ai biết sự phá hại của người nầy người kia?

For their calamity will rise suddenly, And who knows the ruin that comes from both of them?

23 N hững ngôn ngữ nầy cũng do kẻ khôn ngoan mà đến: Trong việc xét đoán tư vị người, ấy chẳng phải tốt lành.

These also are sayings of the wise. To show partiality in judgment is not good.

24 K ẻ nào nói với kẻ ác rằng: Ngươi là công bình, Sẽ bị dân tộc rủa sả, và các nước lấy làm gớm ghiếc mình;

He who says to the wicked, “You are righteous,” Peoples will curse him, nations will abhor him;

25 C òn người nào quở trách kẻ ác ắt sẽ được đẹp lòng, Và sự phước lành sẽ giáng trên họ.

But to those who rebuke the wicked will be delight, And a good blessing will come upon them.

26 A i đáp lời chánh đáng, Tất như hôn nơi môi miệng vậy.

He kisses the lips Who gives a right answer.

27 H ãy sửa sang công việc ở ngoài của con, Và sắm sẵn tại trong ruộng con; Rồi sau hãy cất nhà của con.

Prepare your work outside And make it ready for yourself in the field; Afterwards, then, build your house.

28 C hớ làm chứng vô cớ nghịch kẻ lân cận mình; Con há muốn lấy môi miệng mình mà phỉnh gạt sao?

Do not be a witness against your neighbor without cause, And do not deceive with your lips.

29 C hớ nên nói: Tôi sẽ làm cho hắn như hắn đã làm cho tôi; Tôi sẽ báo người tùy công việc của người.

Do not say, “Thus I shall do to him as he has done to me; I will render to the man according to his work.”

30 T a có đi ngang qua gần ruộng kẻ biếng nhác, Và gần vườn nho của kẻ ngu muội,

I passed by the field of the sluggard And by the vineyard of the man lacking sense,

31 T hấy cây tật lê mọc khắp cùng, Gai góc che khuất mặt đất, Và tường đá của nó đã phá hư rồi

And behold, it was completely overgrown with thistles; Its surface was covered with nettles, And its stone wall was broken down.

32 T a nhìn xem, bèn để ý vào đó; Ta thấy và nhận được sự dạy dỗ.

When I saw, I reflected upon it; I looked, and received instruction.

33 N gủ một chút, chợp mắt một chút, Khoanh tay ngủ một chút,

“ A little sleep, a little slumber, A little folding of the hands to rest,”

34 T hì sự nghèo của con sẽ đến như một kẻ đi rạo, Và sự thiếu thốn của con áp tới như một kẻ cầm binh khí.

Then your poverty will come as a robber And your want like an armed man.