1 L a donna saggia edifica la sua casa, ma la stolta la demolisce con le proprie mani.
Naag kastoo caqli lahu gurigeeday dhistaa, Laakiinse nacasaddu gacmaheeday ku dumisaa.
2 C hi cammina nella sua rettitudine teme l'Eterno, ma chi è pervertito nelle sue vie lo disprezza.
Kii qummanaantiisa ku socda ayaa Rabbiga ka cabsada, Laakiinse kii jidkiisa ku qalloocan wuu quudhsadaa isaga.
3 N ella bocca dello stolto c'è il germoglio della superbia, ma le labbra dei saggi li custodiscono.
Afka nacasyada waxaa ka soo biqla kibir; Laakiinse kuwa caqliga leh bushimahooda ayaa iyaga dhawri doona.
4 D ove non ci sono buoi la greppia è vuota, ma l'abbondanza del raccolto sta nella forza del bue.
Meeshii aan dibi joogin qabaalkii ay wax ka cuni jireen waa baabbah; Laakiinse kordhinta badanu waxay ku timaadaa xoogga dibiga.
5 I l testimone fedele non mentisce, ma il testimone falso proferisce menzogne.
Markhaatigii aamin ahu been ma sheego, Laakiinse markhaatigii been ahu been buu ku hadlaa.
6 L o schernitore cerca la sapienza e non la trova, ma la conoscenza è cosa facile per chi ha intendimento.
Kii wax quudhsadaa xigmad buu doondoonaa, mana helo, Laakiinse aqoontu waa u fudud dahay kii waxgarasho leh.
7 A llontanati dall'uomo stolto perché non troverai conoscenza sulle sue labbra.
Nacaska hortiisa ka fogow, Waayo, bushimihiisa aqoon ka heli maysid.
8 L a sapienza dell'uomo prudente sta nel discernere la propria strada, ma la follia degli stolti è inganno.
Ninkii miyir leh xigmaddiisu waa inuu jidkiisa gartaa, Laakiinse nacasyada nacasnimadoodu waa khiyaano.
9 G li stolti ridono del peccato, ma tra gli uomini retti c'è grazia.
Nacasyadu dembigay ku majaajiloodaan, Laakiinse kuwa qumman waxaa ku dhex jirta raallinimo.
10 I l cuore conosce la sua propria amarezza, ma un estraneo non può prendere parte alla sua gioia.
Qalbigu qadhaadhnimadiisuu yaqaan, Oo shisheeyena farxaddiisa lama qaybsado.
11 L a casa degli empi sarà distrutta, ma la tenda degli uomini retti fiorirà.
Guriga kuwa sharka leh waa la afgembiyi doonaa, Laakiinse taambuugga kuwa qummanu waa barwaaqoobi doonaa.
12 C 'è una via che all'uomo sembra diritta ma la sua fine sfocia in vie di morte.
Waxaa jirta waddo dadka la hagaagsan, Laakiinse dhammaadkeedu waa waddooyinka dhimashada.
13 A nche nel riso il cuore può essere nell'afflizione, e la gioia stessa può finire nel dolore.
Qalbigu xataa qosol waa ku murugoodaa, Oo farxad dhammaadkeeduna waa caloolxumo.
14 L o sviato di cuore si sazierà delle sue vie, e l'uomo dabbene si sazierà dei suoi frutti.
Kii xaqnimada qalbigiisa dib ugaga noqdaa jidkiisuu ka dhergi doonaa, Oo ninkii wanaagsanuna wuxuu ka dhergi doonaa naftiisa.
15 L o sciocco crede ad ogni parola, ma l'uomo prudente fa bene attenzione ai suoi passi.
Kii garaaddaranu eray kasta wuu rumaystaa, Laakiinse kii miyir lahu socodkiisa aad buu u fiiriyaa.
16 L 'uomo saggio teme e si allontana dal male, ma lo stolto si adira ed è presuntuoso.
Ninkii caqli lahu waa cabsadaa, oo sharka wuu ka noqdaa; Laakiinse nacasku waa ciishoodaa, wuuna isku kalsoon yahay.
17 C hi è facile all'ira commette follie e l'uomo con intenzioni cattive è odiato.
Kii degdeg u cadhoodaa nacasnimuu wax ku sameeyaa, Oo ninkii sharnimo hindisana waa la neceb yahay.
18 G li sciocchi ereditano stoltezza, ma i prudenti sono coronati di conoscenza.
Garaadlaawayaashu nacasnimay dhaxlaan, Laakiinse kuwii miyir leh waxaa madaxa loo saaraa taaj aqoon ah.
19 I malvagi si inchineranno davanti ai buoni e gli empi alle porte dei giusti.
Kuwa sharka lahu kuwa wanaagsan hortooda ayay ku foororsadaan, Oo kuwa xunxunna waxay ku foororsadaan irdaha kuwa xaqa ah.
20 I l povero è odiato dal suo stesso amico, ma il ricco ha molti corteggiatori.
Miskiinka xataa deriskiisu waa neceb yahay, Laakiinse taajirku saaxiibbo badan buu leeyahay.
21 C hi disprezza il suo prossimo pecca, ma chi ha pietà dei poveri è beato.
Kii deriskiisa quudhsadaa wuu dembaabaa, Laakiinse kii miskiinka u naxariistaa waa barakaysan yahay.
22 N on deviano forse dalla retta via quelli che tramano il male? Ma quelli che pensano il bene troveranno benignità e verità.
Kuwa sharka ku fikiraa sow ma qaldamaan? Laakiinse kuwa wanaagga ku fikira waxaa u ahaan doona naxariis iyo run.
23 I n ogni fatica c'è un guadagno, ma il parlare ozioso porta solo alla povertà.
Hawl kasta faa'iidaa ku jirta, Laakiinse hadalka bushimuhu wuxuu keenaa caydhnimo keliya.
24 L a corona dei saggi è la loro ricchezza, ma la follia degli stolti è follia.
Kuwa caqliga leh taajkoodu waa maalkooda, Laakiinse nacasyada nacasnimadoodu waa nacasnimo keliya.
25 U n testimone verace salva delle vite ma un falso testimone proferisce menzogne.
Markhaatigii run ahu nafuu samatabbixiyaa, Laakiinse kii been sheegaa waa khaayin.
26 N el timore dell'Eterno c'è una grande sicurezza, e i suoi figli avranno un luogo di rifugio.
Rabbiga ka cabsashadiisu waxay leedahay kalsoonaan xoog leh, Oo carruurtiisuna waxay lahaan doonaan meel ay magangalaan.
27 I l timore dell'Eterno è una fonte di vita che fa evitare i lacci della morte.
Rabbiga ka cabsashadiisu waa il nololeed, Si dabinnada dhimashada looga leexdo.
28 L a gloria del re è nella moltitudine del popolo, ma la rovina del principe è nella scarsità della gente.
Sharafta boqorku waxay ku jirtaa dadka badnaantiisa, Laakiinse baabba'a amiirku wuxuu ku jiraa dadka yaraantiisa.
29 C hi è lento all'ira ha molta prudenza, ma chi è facile all'ira mette in mostra la sua follia.
Kii cadhada u gaabiyaa waa garasho badan yahay; Laakiinse kii degdeg u cadhoodaa nacasnimuu sarraysiiyaa.
30 U n cuore sano è vita per il corpo, ma l'invidia è il tarlo delle ossa.
Qalbigii degganu waa nolosha jidhka, Laakiinse hinaaso waa qudhunka lafaha.
31 C hi opprime il povero oltraggia colui che l'ha fatto, ma chi ha pietà del bisognoso lo onora.
Kii miskiinka dulmaa wuxuu caayaa Kan sameeyey, Laakiinse kii ka baahan u naxariistaa wuu murweeyaa.
32 L 'empio è travolto dalla sua stessa malvagità, ma il giusto ha speranza nella sua stessa morte.
Kii shar leh waxaa lagu afgembiyaa sharnimadiisa, Laakiinse kan xaqa ahu rajuu leeyahay markuu dhinto.
33 L a sapienza riposa nel cuore di chi ha intendimento, ma ciò che è nel cuore degli stolti viene reso noto.
Xigmaddu waxay taal kii garasho leh qalbigiisa, Laakiinse wixii nacasyada uurkooda ku jiraa waa ismuujiyaa.
34 L a giustizia innalza una nazione, ma il peccato è la vergogna dei popoli.
Xaqnimadu quruun way sarraysiisaa, Laakiinse dembigu waa u ceeb dad kasta.
35 I l favore del re è per il servo che agisce saggiamente, ma la sua ira è contro chi si comporta vergognosamente.
Boqorka raallinimadiisa waxaa leh midiidinkii caqli ku shaqeeya, Laakiinse wuxuu u cadhoon doonaa kii ceeb sameeya.