1 K o te tangata tu ke, e whai ana i ta tona ake hiahia, e ngangau ana ki nga whakaaro totika katoa.
¶ Según su antojo busca el que se desvía; en toda doctrina se envolverá.
2 K ahore o te whakaarokore ahuareka ki te matauranga; engari kia whakakitea e ia tona ngakau.
¶ No toma placer el loco en la inteligencia, sino en lo que descubre su corazón.
3 I te taenga mai o te tangata kino ka tae mai ano te whakahawea, me te tawai hei hoa mo te whakama.
¶ Cuando viene el impío, viene también el menosprecio, y con el deshonrador la afrenta.
4 H e wai hohonu nga kupu a te mangai o te tangata; he awa e rere ana te puna o te whakaaro nui.
¶ Aguas profundas son las palabras de la boca del hombre; y arroyo que rebosa, la fuente de la sabiduría.
5 E hara i te mea pai te whakapai ki te kanohi o te tangata kino, te whakapeau ke ranei i ta te tangata tika ina whakawa.
¶ Tener respeto a la persona del impío, para hacer caer al justo de su derecho, no es bueno.
6 E uru ana nga ngutu o te whakaarokore ki te totohe, e karanga ana tona mangai ki nga whiu.
¶ Los labios del loco vienen con pleito; y su boca a plaga llama.
7 H ei hunga ano mona te mangai o te whakaarokore; a ko ona ngutu hei rore mo tona wairua.
La boca del loco es quebrantamiento para sí, y sus labios son lazos para su alma.
8 A no he kai reka nga kupu a te kawe korero; tae tonu iho ki nga wahi o roto rawa o te kopu.
¶ Las palabras del chismoso parecen blandas, mas ellas descienden hasta lo íntimo del vientre.
9 K o te tangata ano hoki e mangere ana ki tana mahi, hei teina ia ki te tangata maumau.
¶ También el que es negligente en su obra es hermano del gran desolador.
10 H ei pourewa kaha te ingoa o Ihowa; rere ana te tangata tika ki reira, a ora ake.
¶ Torre fuerte es el nombre del SEÑOR; a él correrá el justo, y será levantado.
11 K o nga rawa o te tangata taonga hei pa kaha mona, hei pa tiketike ki tona whakaaro.
¶ Las riquezas del rico son la ciudad de su fortaleza, y como un muro alto en su imaginación.
12 I mua ake o te whakangaromanga ka whakakake te ngakau o te tangata; i mua ake ano hoki o te honore ko te ngakau papaku.
¶ Antes del quebrantamiento se eleva el corazón del hombre, y antes de la honra es el abatimiento.
13 K o te tangata e whakahoki kupu ana i te mea kahore ano ia i rongo noa, he mahi wairangi tera nana, he hanga whakama.
¶ El que responde palabra antes de oír, le es locura y oprobio.
14 E whakamanawanui te wairua o te tangata ki tona mate; tena ko te wairua maru, ko wai e kaha ki tera?
¶ El espíritu del hombre soportará su enfermedad; mas ¿quién soportará al espíritu quebrantado?
15 K a whiwhi te ngakau o te tangata matau ki te mohio; e rapu ana hoki te taringa o nga whakaaro nui ki te mohio.
¶ El corazón del entendido adquiere sabiduría; y el oído de los sabios busca la ciencia.
16 M a te mea tuku noa a te tangata ka watea ai he wahi mona, ka kawea hoki ia e tera ki te aroaro o nga tangata nunui.
¶ El don del hombre le ensancha el camino, y le lleva delante de los grandes.
17 K o te tangata nana te kupu tuatahi i te whakawa me te mea kei a ia te tika; na ka haere mai tona hoa, kei te rapu i te tikanga o tana.
¶ El justo es el primero en su pleito; y su adversario viene, y le busca.
18 M a te rota e mutu ai nga tautohe, a ko tera hei tauarai i waenganui o te hunga kaha.
¶ La suerte pone fin a los pleitos, y decide entre los fuertes.
19 K o te tuakana, teina ranei, i whakatakariritia, pakeke atu i te pa kaha: a ko aua tu ngangare me he tutaki tatau no te whare rangatira.
¶ El hermano ofendido es más tenaz que una ciudad fuerte; y las contiendas de los hermanos son como cerrojos de alcázar.
20 K a ki te kopu o te tangata i nga hua o tona mangai, ka makona ia i nga hua o ona ngutu.
¶ Del fruto de la boca del hombre se llenará su vientre; se saciará del producto de sus labios.
21 K o te mate, ko te ora kei te arero: ko te hunga e aroha ana ki tera ka kai i ona hua.
¶ La muerte y la vida están en poder de la lengua; y el que la ama comerá de sus frutos.
22 K o te tangata kua kite i te wahine mana, kua kite i te mea pai, kua whiwhi hoki ki ta Ihowa whakapai.
¶ El que halló esposa halló el bien, y alcanzó la benevolencia del SEÑOR.
23 H e inoi ta te rawakore hanga; he taikaha ia te whakahoki a te tangata taonga.
¶ El pobre habla con ruegos; mas el rico responde durezas.
24 K o te tangata tini nga hoa aroha e whai ana i te he mona; tera ano ia te hoa aroha, nui atu i to te tuakana, i to te teina, tona piri mai.
¶ El hombre que tiene amigos, ha de mostrarse amigo; y amigo hay más unido que un hermano.