1 M os u mburr me ditën e nesërme, sepse nuk di atë që mund të sjellë një ditë.

NO te jactes del día de mañana; Porque no sabes qué dará de sí el día.

2 L e të të lëvdoj një tjetër dhe jo goja jote, një i huaj dhe jo buzët e tua.

Alábete el extraño, y no tu boca; El ajeno, y no tus labios.

3 G uri peshon dhe rëra është e rëndë, por zemërimi i budallait peshon më tepër se të dyja bashkë.

Pesada es la piedra, y la arena pesa; Mas la ira del necio es más pesada que ambas cosas.

4 T ërbimi është mizor dhe zemërimi është i furishëm, por kush mund t’i bëjë ballë xhelozisë?

Cruel es la ira, é impetuoso el furor; Mas ¿quién parará delante de la envidia?

5 M ë mirë një qortim i hapur se një dashuri e fshehur.

Mejor es reprensión manifiesta Que amor oculto.

6 B esnike janë plagët e një shoku, dhe të rreme të puthurat e një armiku.

Fieles son las heridas del que ama; Pero importunos los besos del que aborrece.

7 K ush është i ngopur përçmon huallin e mjaltit; por për atë që ka uri çdo gjë e hidhur është e ëmbël.

El alma harta huella el panal de miel; Mas al alma hambrienta todo lo amargo es dulce.

8 S i zogu që endet larg folesë së tij, kështu është njeriu që endet larg shtëpisë së tij.

Cual ave que se va de su nido, Tal es el hombre que se va de su lugar.

9 V aji dhe parfumi gëzojnë zemrën, kështu bën ëmbëlsia e një shoku me këshillat e tij të përzërmërta.

El ungüento y el perfume alegran el corazón: Y el amigo al hombre con el cordial consejo.

10 M os e braktis mikun tënd as mikun e atit tënd dhe mos shko në shtëpinë e vëllait tënd ditën e fatkeqësisë sate; është më mirë një që banon afër se sa një vëlla larg.

No dejes á tu amigo, ni al amigo de tu padre; Ni entres en casa de tu hermano el día de tu aflicción. Mejor es el vecino cerca que el hermano lejano.

11 B iri im, ji i urtë dhe gëzo zemrën time, kështu do të mund t’i përgjigjem atij që përflet kundër meje.

Sé sabio, hijo mío, y alegra mi corazón, Y tendré qué responder al que me deshonrare.

12 N jeriu mendjemprehtë e shikon të keqen dhe fshihet, por naivët shkojnë tutje dhe ndëshkohen.

El avisado ve el mal, y escóndese, Mas los simples pasan, y llevan el daño.

13 M err rroben e atij që është bërë garant për një të huaj dhe mbaje si peng për gruan e huaj.

Quítale su ropa al que fió al extraño; Y al que fió á la extraña, tómale prenda.

14 A i që bekon të afërmin e tij me zë të lartë në mëngjes herët, do t’ia zënë si mallkim.

El que bendice á su amigo en alta voz, madrugando de mañana, Por maldición se le contará.

15 P ikëllimi i vazhdueshëm në një ditë shiu të madh dhe një grua grindavece i ngjasin njera tjetrës.

Gotera continua en tiempo de lluvia, Y la mujer rencillosa, son semejantes:

16 K ush arrin ta përmbajë, mban erën dhe zë vajin me dorën e tij të djathtë.

El que pretende contenerla, arresta el viento: O el aceite en su mano derecha.

17 H ekuri mpreh hekurin, kështu njeriu mpreh fytyrën e shokut të tij.

Hierro con hierro se aguza; Y el hombre aguza el rostro de su amigo.

18 K ush kujdeset për fikun do të hajë frytin e tij, dhe ai që i shërben zotit të tij do të nderohet.

El que guarda la higuera, comerá su fruto; Y el que guarda á su señor, será honrado.

19 A shtu si në ujë fytyra pasqyron fytyrën, kështu zemra e njeriut e tregon njeriun.

Como un agua se parece á otra, Así el corazón del hombre al otro.

20 S heoli dhe Abadoni janë të pangopur, dhe të pangopur janë gjithashtu sytë e njerëzve.

El sepulcro y la perdición nunca se hartan: Así los ojos del hombre nunca están satisfechos.

21 P oçja është për argjendin dhe furra për arin, kështu njeriu provohet nga lëvdata që merr.

El crisol prueba la plata, y la hornaza el oro: Y al hombre la boca del que lo alaba.

22 E dhe sikur ta shtypje budallanë në një havan bashkë me grurë me dygeçin e tij, budallallëku nuk do të largohej prej tij.

Aunque majes al necio en un mortero entre granos de trigo á pisón majados, No se quitará de él su necedad.

23 P ërpiqu të njohësh mirë gjendjen e deleve të tua dhe ki kujdes për kopetë e tua,

Considera atentamente el aspecto de tus ovejas; Pon tu corazón á tus rebaños:

24 s epse pasuritë nuk zgjatin përherë, dhe as një kurorë nuk vazhdon brez pas brezi.

Porque las riquezas no son para siempre; ¿Y será la corona para perpetuas generaciones?

25 K ur merret bari i thatë dhe del bari i njomë dhe mblidhet forazhi i maleve,

Saldrá la grama, aparecerá la hierba, Y segaránse las hierbas de los montes.

26 q engjat do të furnizojnë rrobat e tua, cjeptë çmimin e një are

Los corderos para tus vestidos, Y los cabritos para el precio del campo:

27 d he dhitë mjaft qumësht për ushqimin tënd, për ushqimin e shtëpisë sate dhe për të mbajtur shërbëtoret e tua.

Y abundancia de leche de las cabras para tu mantenimiento, y para mantenimiento de tu casa, Y para sustento de tus criadas.