1 I n those days the multitude being very great, and not having what they may eat, Jesus having called near his disciples, saith to them,
Những ngày đó, lại có một đoàn dân đông theo Đức Chúa Jêsus. Vì chúng không có chi ăn, nên Ngài kêu các môn đồ mà phán rằng:
2 ` I have compassion upon the multitude, because now three days they do continue with me, and they have not what they may eat;
Ta thương xót đoàn dân nầy: vì đã ba ngày nay, không rời bỏ ta, và chẳng có chi ăn.
3 a nd if I shall let them away fasting to their home, they will faint in the way, for certain of them are come from far.'
Nếu ta truyền cho nhịn đói trở về nơi họ ở, dọc đàng chắc sẽ kém sức, vì có mấy người đã đến từ nơi xa.
4 A nd his disciples answered him, `Whence shall any one be able these here to feed with bread in a wilderness?'
Môn đồ thưa rằng: Có thể kiếm bánh đâu được trong đồng vắng nầy cho chúng ăn no ư?
5 A nd he was questioning them, `How many loaves have ye?' and they said, `Seven.'
Ngài nói: Các ngươi có bao nhiêu bánh? Thưa: Có bảy cái.
6 A nd he commanded the multitude to sit down upon the ground, and having taken the seven loaves, having given thanks, he brake, and was giving to his disciples that they may set before; and they did set before the multitude.
Ngài bèn biểu đoàn dân ngồi xuống đất; đoạn lấy bảy cái bánh, tạ ơn, rồi bẻ ra trao cho môn đồ để phân phát cho đoàn dân.
7 A nd they had a few small fishes, and having blessed, he said to set them also before;
Môn đồ cũng có mấy con cá nhỏ; Đức Chúa Jêsus tạ ơn rồi, cũng khiến đem phân phát như vậy.
8 a nd they did eat and were filled, and they took up that which was over of broken pieces -- seven baskets;
Ai nấy ăn no nê; rồi người ta thâu được bảy giỏ những miếng thừa.
9 a nd those eating were about four thousand. And he let them away,
Và, những người ăn đó ước chừng bốn ngàn người. Đức Chúa Jêsus cho chúng về;
10 a nd immediately having entered into the boat with his disciples, he came to the parts of Dalmanutha,
rồi liền vào thuyền với môn đồ, sang xứ Đa-ma-nu-tha.
11 a nd the Pharisees came forth, and began to dispute with him, seeking from him a sign from the heaven, tempting him;
Có mấy người Pha-ri-si đến đó, cãi lẽ với Ngài, muốn thử Ngài, thì xin một dấu lạ từ trên trời.
12 a nd having sighed deeply in his spirit, he saith, `Why doth this generation seek after a sign? Verily I say to you, no sign shall be given to this generation.'
Đức Chúa Jêsus than thở trong lòng mà rằng: Làm sao dòng dõi nầy xin dấu lạ? Quả thật, ta nói cùng các ngươi, họ chẳng được ban cho một dấu lạ nào.
13 A nd having left them, having entered again into the boat, he went away to the other side;
Ngài bèn bỏ họ, trở vào thuyền mà qua bờ bên kia.
14 a nd they forgot to take loaves, and except one loaf they had nothing with them in the boat,
Vả, môn đồ quên đem bánh theo, trong thuyền chỉ có một cái bánh mà thôi.
15 a nd he was charging them, saying, `Take heed, beware of the leaven of the Pharisees, and of the leaven of Herod,'
Ngài răn môn đồ rằng: Hãy giữ mình cẩn thận về men người Pha-ri-si, và men đãng Hê-rốt.
16 a nd they were reasoning with one another, saying -- `Because we have no loaves.'
Môn-đồ nói cùng nhau rằng: Aáy là vì chúng ta không có bánh.
17 A nd Jesus having known, saith to them, `Why do ye reason, because ye have no loaves? do ye not yet perceive, nor understand, yet have ye your heart hardened?
Nhưng Đức Chúa Jêsus biết điều đó, thì phán rằng: Sao các ngươi nói cùng nhau rằng đó là tại các ngươi không có bánh? Chớ các ngươi còn chưa nghe, chưa hiểu sao? Các ngươi có lòng cứng cỏi luôn ư?
18 H aving eyes, do ye not see? and having ears, do ye not hear? and do ye not remember?
Các ngươi lại không nhớ hay sao? Có tai mà sao không nghe? Các ngươi lại không nhớ hay sao?
19 W hen the five loaves I did brake to the five thousand, how many hand-baskets full of broken pieces took ye up?' they say to him, `Twelve.'
Khi ta bẻ năm cái bánh cho năm ngàn người, các ngươi thâu được mấy giỏ đầy bánh vụn? Thưa: Mười hai giỏ.
20 ` And when the seven to the four thousand, how many hand-baskets full of broken pieces took ye up?' and they said, `Seven.'
Còn khi ta bẻ bảy cái bánh cho bốn ngàn người, các ngươi thâu được bấy giỏ đầy bánh vụn? Thưa: Bảy giỏ.
21 A nd he said to them, `How do ye not understand?'
Ngài phán: Các ngươi còn chưa hiểu sao?
22 A nd he cometh to Bethsaida, and they bring to him one blind, and call upon him that he may touch him,
Kế đó, Đức Chúa Jêsus và môn đồ đi đến làng Bết-sai-đa. Người ta đem cho Ngài một người mù và cầu xin Ngài rờ đến người.
23 a nd having taken the hand of the blind man, he led him forth without the village, and having spit on his eyes, having put hands on him, he was questioning him if he doth behold anything:
Ngài bèn nắm tay người mù, dắt ra ngoài làng, thấm nước miếng trên mắt người, đặt tay trên người, và hỏi, có thấy chi không?
24 a nd he, having looked up, said, `I behold men, as I see trees, walking.'
Người mù ngó lên rồi thưa rằng: Tôi thấy người ta, và nhìn họ giống như cây.
25 A fterwards again he put hands on his eyes, and made him look up, and he was restored, and discerned all things clearly,
Rồi Đức Chúa Jêsus lại đặt tay trên mắt người; người nhìn xem, được sáng mắt thấy rõ ràng cả thảy.
26 a nd he sent him away to his house, saying, `Neither to the village mayest thou go, nor tell to any in the village.'
Đức Chúa Jêsus khiến người về nhà, và truyền rằng: Đừng trở vào trong làng.
27 A nd Jesus went forth, and his disciples, to the villages of Cesarea Philippi, and in the way he was questioning his disciples, saying to them, `Who do men say me to be?'
Đức Chúa Jêsus đi khỏi đó với môn đồ mình, đến trong các làng gần thành Sê-sa-rê phi-líp. Dọc đàng, Ngài hỏi môn đồ rằng: Người ta nói ta là ai?
28 A nd they answered, `John the Baptist, and others Elijah, but others one of the prophets.'
Thưa rằng: Kẻ thì nói là Giăng Báp-tít; người thì nói là Ê-li; kẻ thì nói một trong các đấng tiên tri.
29 A nd he saith to them, `And ye -- who do ye say me to be?' and Peter answering saith to him, `Thou art the Christ.'
Ngài hỏi: Nhưng các ngươi thì nói ta là ai? Phi -e-rơ thưa rằng: Thầy là Đấng Christ.
30 A nd he strictly charged them that they may tell no one about it,
Đức Chúa Jêsus bèn cấm ngặt môn đồ chớ nói sự mình cùng ai hết.
31 a nd began to teach them, that it behoveth the Son of Man to suffer many things, and to be rejected by the elders, and chief priests, and scribes, and to be killed, and after three days to rise again;
Bấy giờ, nước khởi sự dạy môn đồ rằng Con người phải chịu khổ nhiều, phải bị các trưởng lão, các thầy tế lễ cả, và các thầy thông giáo loại ra, phải chịu giết, sau ba ngày phải sống lại.
32 a nd openly he was speaking the word. And Peter having taken him aside, began to rebuke him,
Ngài nói tỏ tường điều đó với môn đồ. Phi -e-rơ đem Ngài riêng ra, mà căn gián Ngài.
33 a nd he, having turned, and having looked on his disciples, rebuked Peter, saying, `Get behind me, Adversary, because thou dost not mind the things of God, but the things of men.'
Nhưng Đức Chúa Jêsus xây lại ngó môn đồ, và quở Phi -e-rơ rằng: Hỡi quỉ Sa-tan, hãy lui ra đằng sau ta; vì người chẳng nghĩ đến việc Đức Chúa Trời, song nghĩ đến việc người ta.
34 A nd having called near the multitude, with his disciples, he said to them, `Whoever doth will to come after me -- let him disown himself, and take up his cross, and follow me;
Đoạn, Ngài kêu dân chúng và môn đồ, mà phán rằng: Nếu ai muốn theo ta, phải liều mình, vác thập tự giá mình mà theo ta.
35 f or whoever may will to save his life shall lose it; and whoever may lose his life for my sake and for the good news' sake, he shall save it;
Vì ai muốn cứu sự sống mình thì sẽ mất; còn ai vì cớ ta và đạo Tin Lành mà mất sự sống thì sẽ cứu.
36 f or what shall it profit a man, if he may gain the whole world, and forfeit his life?
Người nào nếu được cả thiên hạ mà mất linh hồn mình, thì có ích gì?
37 O r what shall a man give as an exchange for his life?
Hay là có người nào lấy chi mà đổi linh hồn mình ư?
38 f or whoever may be ashamed of me, and of my words, in this adulterous and sinful generation, the Son of Man also shall be ashamed of him, when he may come in the glory of his Father, with the holy messengers.'
Vì giữa dòng dõi gian dâm tội lỗi nầy, hễ ai hổ thẹn về ta và đạo ta, thì Con người sẽ hổ thẹn về kẻ ấy, khi ngự trong sự vinh hiển của Cha Ngài mà đến với các thiên sứ thánh.