1 ¶ Como los repartimientos de las aguas, así está el corazón del rey en la mano del SEÑOR; a todo lo que quiere lo inclina.
Kei roto te ngakau o te kingi i te ringa o Ihowa ano he awa rerenga wai; e whakaangahia ana e ia ki nga wahi katoa e pai ai ia.
2 ¶ Todo camino del hombre es recto en su opinión; mas el SEÑOR pesa los corazones.
Ko nga ara katoa o te tangata, tika kau ki ona kanohi ake: ko Ihowa ia hei pauna i nga ngakau.
3 ¶ Hacer justicia y juicio es al SEÑOR más agradable que sacrificio.
Ko te mahi i te tika, i te whakawa, ki ta Ihowa, pai atu i te patunga tapu.
4 ¶ Altivez de ojos, y orgullo de corazón, que es la lámpara de los impíos, es pecado.
He kanohi whakakake, he ngakau whakapehapeha, a ko te rama hoki o te hunga kino, he hara kau.
5 ¶ Los pensamientos del solícito ciertamente van a abundancia; mas los de todo presuroso, indefectiblemente a pobreza.
Ko nga whakaaro o te tangata uaua e ahu anake ana ki te hua o te taonga: ko te hunga takare katoa ia e whawhai kau ana ki te muhore.
6 ¶ Amontonar tesoros con lengua de mentira, es vanidad fugaz de aquellos que buscan la muerte.
E rite ana ta te arero teka ami i te taonga ki te mamaoa e aia noatia ana; ko te hunga e rapu ana i era e rapu ana i te mate.
7 ¶ La rapiña de los impíos los destruirá; por cuanto no quisieron hacer juicio.
Ma te pahua a te hunga kino e tahi atu ratou; mo ratou kahore e pai ki te whakawa.
8 ¶ El camino del hombre perverso es torcido y extraño; mas la obra del limpio es recta.
He ara tino kopikopiko to te tangata e waha ana i te hara: tena ko te tangata ma, he tika tana mahi.
9 ¶ Mejor es vivir en un rincón del terrado que con la mujer rencillosa en espaciosa casa.
He pai ke te noho i te kokonga o te tuanui, i te noho tahi me te wahine ngangare i roto i te whare mahorahora.
10 ¶ El alma del impío desea mal; su prójimo no le parece bien.
Ko ta te wairua o te tangata kino he hiahia ki te kino; e kore ona kanohi e manako ki tona hoa.
11 ¶ Cuando el burlador es castigado, el simple se hace sabio; y enseñando al sabio, toma sabiduría.
Ki te whiua te tangata whakahi, ka whai whakaaro te kuware: a, ki te whakaakona te tangata whakaaro nui, ka whiwhi ia ki te matauranga.
12 ¶ Considera el justo la casa del impío; cómo los impíos son trastornados por el mal.
Ka ata whakaaroa e te tangata tika te whare o te tangata kino; te peheatanga e whakataka ai te hunga kino ki te mate mo ratou.
13 ¶ El que cierra su oído al clamor del pobre, también él clamará, y no será oído.
Ko te tangata e puru ana i ona taringa ki te karanga a te rawakore, tera hoki ia e karanga, heoi e kore e whakarangona.
14 ¶ El don en secreto amansa el furor, y el presente en el seno, la fuerte ira.
Ma te mea homai puku ka marie ai te riri, ma te moni whakapati hoki i roto i te uma ka marie ai te aritarita kaha.
15 ¶ Alegría es al justo el hacer juicio; mas quebrantamiento a los que hacen iniquidad.
He mahi koa na te tangata tika te whakawa; mo nga kaimahi ia i te kino, ko te whakangaromanga.
16 ¶ El hombre que yerra del camino de la sabiduría, vendrá a parar en la compañía de los muertos.
Ko te tangata e kotiti ke ana i te huarahi o te mahara, ka noho ia i te whakaminenga o nga tupapaku.
17 ¶ Hombre necesitado será el que ama el deleite; y el que ama el vino y el ungüento no enriquecerá.
Ko te tangata matenui ki nga ahuareka, ka rawakore: a, ko te tangata e matenui ana ki te waina, ki te hinu, e kore e whai taonga.
18 ¶ El rescate del justo será el impío, y por los rectos el prevaricador.
Hei utu te tangata kino mo te tangata tika; a ka haere mai te tangata kopeka hei whakakapi mo te tangata tu tika.
19 ¶ Mejor es morar en tierra del desierto, que con la mujer rencillosa e iracunda.
He pai ke te noho i te koraha, i te noho tahi me te wahine tohetohe, wahine pukukino.
20 ¶ Tesoro codiciable y aceite hay en la casa del sabio; mas el hombre loco lo disipará.
Kei te nohoanga o te tangata whakaaro nui te taonga momohanga me te hinu; heoi maumauria ake e te wairangi.
21 ¶ El que sigue la justicia y la misericordia, hallará la vida, la justicia, y la honra.
Ko te tangata e whai ana i te tika, i te atawhai, ka whiwhi ki te ora, ki te tika, ki te honore.
22 ¶ La ciudad de los fuertes tomó el sabio, y derribó la fuerza en que ella confiaba.
Ka pikitia e te tangata whakaaro nui te pa o nga marohirohi, ka taka hoki i a ia te kaha i whakawhirinaki ai ratou.
23 ¶ El que guarda su boca y su lengua, su alma guarda de angustias.
Ko te tangata e tiaki ana i tona mangai, i tona arero, e tiaki ana i tona wairua kei raru.
24 ¶ Soberbio, arrogante y burlador es el nombre del que obra con la furia de la soberbia.
Ko te tangata whakakake, whakapehapeha, ko te tangata whakahi tona ingoa, e mahi ana ia i runga i te whakahirahira o tona whakamanamana.
25 ¶ El deseo del perezoso le mata, porque sus manos no quieren trabajar.
Ka mate te tangata mangere i tona hiahia ano; e kore hoki ona ringa e pai ki te mahi.
26 H ay quien todo el día codicia; mas el justo da, y sigue dando.
Tera te hanga he kaiapo tonu a pau noa te ra: ko ta te tangata tika ia he homai, kahore hoki ana kaiponu.
27 ¶ El sacrificio de los impíos es abominación; ¡cuánto más ofreciéndolo con maldad!
He mea whakarihariha te whakahere a te tangata kino; tera noa ake ina he te whakaaro i kawea mai ai e ia.
28 ¶ El testigo mentiroso perecerá; mas el hombre que oye, permanecerá en su dicho.
Ka mate te kaiwhakaatu teka; na, ko te tangata whakarongo, ka korero, kahore he kaiwhakahe.
29 ¶ El hombre impío endurece su rostro; mas el recto ordena sus caminos.
Ka whakamaro te tangata kino i tona mata: tena ko te tangata tika, ka whakapai i ona ara.
30 ¶ No hay sabiduría, ni inteligencia, ni consejo, contra el SEÑOR.
I to Ihowa aroaro kahore he whakaaro nui, kahore he matauranga, kahore he kupu mohio, e tu.
31 E l caballo se apareja para el día de la batalla; mas la salvación es del SEÑOR.
Kua rite noa ake he hoiho mo te ra o te whawhai; kei a Ihowa ia te whakaoranga.