1 W iilkii caqli lahu wuxuu maqlaa edbinta aabbihiis, Laakiinse kii wax quudhsadaa canaanta ma maqlo.
El hijo sabio recibe el consejo del padre; Mas el burlador no escucha las reprensiones.
2 N in wuxuu wax wanaagsan ku cuni doonaa midhaha afkiisa, Laakiinse khaayinnada naftoodu waxay cuni doontaa midhaha dulmiga.
Del fruto de su boca, el hombre justo comerá el bien; Mas el alma de los prevaricadores hallará el mal.
3 K ii afkiisa dhawraa wuxuu dhawraa naftiisa, Laakiinse kii bushimihiisa aad u kala qaadaa wuu baabbi'i doonaa.
El que guarda su boca, guarda su alma; Mas el que mucho abre sus labios tendrá calamidad.
4 K ii caajis ah naftiisu wax bay damacdaa, mana hesho, Laakiinse nafta kii dadaala waa la barwaaqaysiin doonaa.
El alma del perezoso desea mucho, y nada alcanza; Mas el alma de los diligentes será prosperada.
5 N inkii xaq ahu beenta wuu neceb yahay, Laakiinse ninkii shar lahu waa karaahiyo, wuuna ceeboobaa.
El justo aborrece la palabra de mentira; Mas el impío se hace odioso e infame.
6 X aqnimadu kii jidkiisu qumman yahay ayay ilaalisaa, Laakiinse sharnimadu dembilaha ayay afgembidaa.
La justicia guarda al de perfecto camino; Mas la impiedad trastornará al pecador.
7 W axaa jira nin hodan iska dhiga laakiinse aan waxba haysan, Oo waxaa jira mid miskiin iska dhiga laakiinse maal badan leh.
Hay quienes pretenden ser ricos, y no tienen nada; Y hay quienes pretenden ser pobres, y tienen muchas riquezas.
8 N in wuxuu noloshiisa ku furtaa maalkiisa, Laakiinse miskiinku canaanta ma maqlo.
El rescate de la vida del hombre está en sus riquezas; Pero el pobre no oye amenazas.
9 I ftiinka kuwa xaqa ahu weligii wuu reyreeyaa, Laakiinse laambadda kuwa sharka leh waa la bakhtiin doonaa.
La luz de los justos es alegre; Mas la lámpara de los impíos se apagará.
10 I sqabasho oo keliya ayaa kibir ka timaada, Laakiinse kii waanada qaata waxaa la jirta xigmad.
Ciertamente la soberbia concebirá contienda; Mas con los que admiten consejos está la sabiduría.
11 M aalkii degdeg lagu helaa wuu dhinmi doonaa, Laakiinse kan hawl wax ku soo urursadaa waa sii korodhsan doonaa.
Las riquezas mal adquiridas vendrán a menos; Pero el que recoge con mano laboriosa, las aumenta.
12 R ajadii raagtaa qalbigay bukaysiisaa, Laakiinse markii wixii la doonayay la helo waa geed nololeed.
La esperanza que se prolonga es tormento del corazón; Pero árbol de vida es el deseo cumplido.
13 K u alla kii erayga quudhsadaa halligaad ayuu isu keenaa, Laakiinse kii amarka ka cabsada waa loo abaalgudi doonaa.
El que menosprecia el precepto perecerá por ello; Mas el que teme el mandamiento será recompensado.
14 N inkii caqli leh waxbariddiisu waa il nololeed, In dabinnada dhimashada laga leexdo.
La instrucción del sabio es manantial de vida Para apartarse de los lazos de la muerte.
15 W axgarashadii wanaagsan raalli baa laga noqdaa, Laakiinse jidka khaayinnadu waa xun yahay.
El buen sentido se gana el favor; Mas el camino de los transgresores es difícil de recorrer.
16 N in kasta oo miyir lahu aqoon buu ku shaqeeyaa, Laakiinse nacasku nacasnimuu fidiyaa.
Todo hombre prudente procede con sabiduría; Mas el necio manifiesta su necedad.
17 W argeeyihii shar lahu xumaan buu ku dhex dhacaa, Laakiinse ergadii aamin ahu waa caafimaad.
El mal mensajero acarrea desgracia; Mas el mensajero fiel acarrea salud.
18 C aydhnimo iyo ceebba waxaa lahaan doona kii edbinta diida, Laakiinse kii canaanta maqla waa la murwayn doonaa.
Pobreza y vergüenza tendrá el que menosprecia el consejo; Mas el que guarda la corrección recibirá honra.
19 W ixii la doonayay oo la gaadhay nafta way u macaan tahay, Laakiinse nacasyadu aad bay u karhaan inay sharka ka fogaadaan.
El deseo cumplido regocija el alma; Pero apartarse del mal es abominación a los necios.
20 K ii kuwa caqliga leh la socdaa, caqli buu yeelan doonaa, Laakiinse kii nacasyada raacaa waa baabbi'i doonaa.
El que anda con sabios, sabio será; Mas el que se junta con necios se echa a perder.
21 D embilayaasha waxaa eryada shar, Laakiinse kuwa xaqa ah abaal wanaagsan baa loo gudi doonaa.
El mal perseguirá a los pecadores, Mas los justos serán premiados con el bien.
22 N inkii wanaagsanu dhaxal buu uga tagaa carruurta carruurtiisa, Oo maalka dembilahana waxaa loo kaydiyaa kuwa xaqa ah.
El bueno dejará herederos a los hijos de sus hijos; Pero la riqueza del pecador está reservada para el justo.
23 B eerta masaakiinta waxaa ku taal cunto badan, Laakiinse gardarro aawadeed in baa loo baabbi'iyaa.
En el barbecho de los pobres hay mucho pan; Mas hay quien lo pierde por falta de juicio.
24 K ii ushiisa ceshadaa wiilkiisuu neceb yahay; Laakiinse kii wiilkiisa jecelu aad buu u edbiyaa.
El que escatima el castigo, a su hijo aborrece; Mas el que lo ama, desde temprano lo corrige.
25 K an xaqa ahu wax buu cunaa ilaa naftiisu dheregto, Laakiinse caloosha kuwa sharka lahu way baahnaan doontaa.
El justo come hasta saciar su alma; Mas el vientre de los impíos tendrá necesidad.