1 G iô-sép bèn truyền lịnh cho quản gia rằng: Hễ các người đó chở nổi bao nhiêu, thì hãy đổ lương thực cho họ đầy bao bấy nhiêu, rồi để bạc của mỗi người lại nơi miệng bao họ.

And he commandeth him who over his house, saying, `Fill the bags of the men food, as they are able to bear, and put the money of each in the mouth of his bag;

2 L ại hãy để cái chén bằng bạc ta tại miệng bao chung với bạc mua lúa của người út nữa. Quản gia bèn làm y như lời Giô-sép dặn mình.

and my cup, the silver cup, thou dost put in the mouth of the bag of the young one, and his corn-money;' and he doth according to the word of Joseph which he hath spoken.

3 N gày mai, trời vừa sáng, người ta cho các người đó và lừa về.

The morning is bright, and the men have been sent away, they and their asses --

4 K hi đi ra khỏi thành chưa xa, Giô-sép nói cùng quản gia rằng: Ngươi hãy đứng dậy, đuổi theo mấy người đó; khi theo kịp rồi, hãy nói rằng: Sao các ngươi lấy oán trả ơn như vậy?

they have gone out of the city -- they have not gone far off -- and Joseph hath said to him who over his house, `Rise, pursue after the men; and thou hast overtaken them, and thou hast said unto them, Why have ye recompensed evil for good?

5 C ó phải cái chén nầy là của chúa ta thường dùng uống rượu và bói chăng? Các ngươi đã làm một việc chẳng thiện đó.

Is not this that with which my lord drinketh? and he observeth diligently with it; ye have done evil that which ye have done.'

6 Q uản gia theo kịp, lặp lại mấy lời ấy;

And he overtaketh them, and speaketh unto them these words,

7 c ác anh em bèn đáp rằng: Sao chúa nói như vậy? Chẳng bao giờ kẻ tôi tớ chúa có tưởng làm đến việc thế nầy!

and they say unto him, `Why doth my lord speak according to these words? far be it from thy servants to do according to this word;

8 Đ ây, từ xứ Ca-na-an chúng tôi có đem bạc đã được nơi miệng bao xuống giao lại cho người thay; dễ nào lại có ý mong ăn cắp bạc hay vàng của dinh chủ người sao?

lo, the money which we found in the mouth of our bags we brought back unto thee from the land of Canaan, and how do we steal from the house of thy lord silver or gold?

9 X in cho kẻ tôi tớ nào mà người tìm được cái chén đó phải chết đi, và chính chúng tôi sẽ làm tôi mọi cho chúa.

with whomsoever of thy servants it is found, he hath died, and we also are to my lord for servants.'

10 Q uản gia đáp: Ừ thôi! hãy làm như lời các ngươi đã nói: ta tìm được chén nơi ai thì người đó sẽ làm tôi mọi cho ta đó; còn các người thì vô tội.

And he saith, `Now, also, according to your words, so it; he with whom it is found becometh my servant, and ye are acquitted;'

11 T ức thì, mỗi người lật đật hạ bao mình xuống đất và mở ra.

and they hasten and take down each his bag to the earth, and each openeth his bag;

12 Q uản gia lục soát, bắt từ bao anh cả lần đến bao em út. Cái chén bèn tìm đặng trong bao Bê-gia-min.

and he searcheth -- at the eldest he hath begun, and at the youngest he hath completed -- and the cup is found in the bag of Benjamin;

13 M ỗi người xé áo mình ra, chất bao lúa lên lưng lừa, rồi cùng trở lại thành.

and they rend their garments, and each ladeth his ass, and they turn back to the city.

14 G iu-đa cùng anh em đồng vào đến nhà Giô-sép, người hãy còn ở nơi đó; họ bèn sấp mình xuống đất trước mặt người.

And Judah -- his brethren also -- cometh in unto the house of Joseph, and he is yet there, and they fall before him to the earth;

15 G iô-sép hỏi: Các ngươi gây nên nông nỗi chi vậy? Há chẳng biết một kẻ như ta đây có tài bói sao?

and Joseph saith to them, `What this deed that ye have done? have ye not known that a man like me doth diligently observe?'

16 G iu-đa đáp: Chúng tôi sẽ nói cùng chúa làm sao? sẽ phân lại làm sao? sẽ chữa mình chúng tôi làm sao? Đức Chúa Trời đã thấu rõ điều gian ác của tôi tớ chúa rồi. Nầy, chúng tôi cùng kẻ đã bị bắt được chén nơi tay đều làm kẻ tôi tớ cho chúa.

And Judah saith, `What do we say to my lord? what do we speak? and what -- do we justify ourselves? God hath found out the iniquity of thy servants; lo, we servants to my lord, both we, and he in whose hand the cup hath been found;'

17 N hưng Giô-sép đáp rằng: Ta chẳng hề có ý làm như vậy đâu! Người mà đã bị bắt được chén nơi tay sẽ làm tôi mọi ta; còn các ngươi hãy trở về nhà cha mình bình yên.

and he saith, `Far be it from me to do this; the man in whose hand the cup hath been found, he becometh my servant; and ye, go ye up in peace unto your father.'

18 G iu-đa bèn lại gần Giô-sép mà thưa rằng: Vì chúa ngang vai Pha-ra-ôn, xin lỗi chúa, chớ nổi giận cùng kẻ tôi tớ, để tôi nói một lời cho chúa nghe.

And Judah cometh nigh unto him, and saith, `O, my lord, let thy servant speak, I pray thee, a word in the ears of my lord, and let not thine anger burn against thy servant -- for thou art as Pharaoh.

19 C húa có hỏi kẻ tôi tớ rằng: Các ngươi còn cha hay là anh em nào chăng?

My lord hath asked his servants, saying, Have ye a father or brother?

20 C ó thưa lại cùng chúa rằng: Chúng tôi còn một cha già, cùng một con trai đã sanh muộn cho người. Anh ruột đứa nầy đã chết rồi, nên trong vòng các con của mẹ nó, nó còn một mình, và cha thương nó lắm.

and we say unto my lord, We have a father, an aged one, and a child of old age, a little one; and his brother died, and he is left alone of his mother, and his father hath loved him.

21 V ả, chúa có dặn rằng: Hãy dẫn nó xuống đến ta, hầu cho ta thấy nó được tận mắt.

`And thou sayest unto thy servants, Bring him down unto me, and I set mine eye upon him;

22 V à chúng tôi có thưa lại cùng chúa rằng: Đứa trẻ chẳng lìa cha được; nếu lìa ra thì cha sẽ chết.

and we say unto my lord, The youth is not able to leave his father, when he hath left his father, then he hath died;

23 N hưng chúa lại dạy: Nếu em út không theo các ngươi xuống đây, thì các ngươi chẳng còn thấy mặt ta nữa.

and thou sayest unto thy servants, If your young brother come not down with you, ye add not to see my face.

24 N ên khi chúng tôi trở về nhà kẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, thì chúng tôi có thuật lại cho người nghe những lời của chúa.

`And it cometh to pass, that we have come up unto thy servant my father, that we declare to him the words of my lord;

25 K ế ấy, cha lại biểu chúng tôi rằng: Hãy trở xuống đặng mua một ít lương thực.

and our father saith, Turn back, buy for us a little food,

26 C húng tôi thưa lại rằng: Không được; nhưng nếu em út đi theo cùng, thì mới trở xuống được; bằng không, thì chúng tôi không thế ra mắt người đó.

and we say, We are not able to go down; if our young brother is with us, then we have gone down; for we are not able to see the man's face, and our young brother not with us.

27 K ẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, đáp rằng: Bây biết rằng vợ ta sanh cho ta hai đứa con trai;

`And thy servant my father saith unto us, Ye -- ye have known that two did my wife bare to me,

28 m ột đứa đã từ ta đi mất-biệt; ta cũng đã nói: Chắc đã bị thú dữ xé rồi, vì đến bây giờ chưa thấy lại.

and the one goeth out from me, and I say, Surely he is torn -- torn! and I have not seen him since;

29 N ếu bây còn dắt đứa nầy đi khỏi mặt ta nữa, rủi có điều tai hại chi xảy đến cho nó, tức nhiên bây sẽ làm cho kẻ tóc bạc nầy đau lòng xót dạ mà xuống âm phủ.

when ye have taken also this from my presence, and mischief hath met him, then ye have brought down my grey hairs with evil to sheol.

30 C ha thương em út tôi lắm đến đỗi hai linh hồn khắng khít nhau; nếu bây giờ, khi tôi trở về nơi kẻ tôi tớ chúa, là cha tôi, mà không có em út đó,

`And now, at my coming in unto thy servant my father, and the youth not with us (and his soul is bound up in his soul),

31 t hì khi vừa thấy con út không còn nữa, chắc người sẽ chết. Nếu vậy, các tôi tớ chúa sẽ làm cha già tóc bạc của chúng tôi, cũng là kẻ tôi tớ chúa, đau lòng xót dạ xuống âm phủ.

then it hath come to pass when he seeth that the youth is not, that he hath died, and thy servants have brought down the grey hairs of thy servant our father with sorrow to sheol;

32 V ì kẻ tôi tớ nầy có chịu bảo lãnh đứa con út đó mà thưa rằng: Nếu con không đem em về cho cha, thì sẽ cam tội cùng cha mãi mãi.

for thy servant obtained the youth by surety from my father, saying, If I bring him not in unto thee -- then I have sinned against my father all the days.

33 V ậy bây giờ, xin cho kẻ tôi tớ chúa ở tôi mọi thế cho đứa trẻ, đặng nó theo trở lên cùng các anh mình.

`And now, let thy servant, I pray thee, abide instead of the youth a servant to my lord, and the youth goeth up with his brethren,

34 V ì, nếu đứa trẻ không theo về, làm sao tôi dám về cùng cha tôi? Ôi, tôi nỡ nào thấy điều tai họa của cha tôi ư!

for how do I go up unto my father, and the youth not with me? lest I look on the evil which doth find my father.'