1 M e i reira ka korero a Ihu ki te mano, ki ana akonga hoki,
ثُمَّ تَكَلَّمَ يَسُوعُ إلَى جُمُوعِ النّاسِ وَإلَى تَلامِيذِهِ
2 K a mea, Kei te nohoanga o Mohi nga karaipi ratou ko nga Parihi e noho ana:
فَقالَ: «مُعَلِّمُو الشَّرِيعَةِ وَالفِرِّيسِيُّونَ خَلَفُوا مُوسَى فِي تَفسِيرِ الشَّرِيعَةِ.
3 K o nga mea katoa e mea ai ratou hei pupuri ma koutou, puritia, mahia; kei rite ia a koutou mahi ki a ratou mahi: ko ta ratou hoki he korero, kahore he mahi.
فَاحفَظُوا وَمارِسوا كُلَّ ما يَقُولُونَهُ لَكُمْ، وَلَكِنْ لا تَعمَلُوا أعمالِهِمْ. لِأنَّهُمْ يَقُولُونَ، وَلا يَعمَلُونَ وَفْقَ ما يَقُولُونَ.
4 E hereherea ana hoki e ratou nga wahanga taimaha, he uaua me ka pikaua, a whakawaha iho ki runga ki nga pokohiwi o te tangata; heoi kahore ratou e pai kia whakakorikoria ki tetahi o o ratou maihao.
يُرهِقُونَ النّاسَ بِأعباءٍ صَعبَةِ الحَملِ، أمّا هُمْ فَلا يَرغَبُونَ فِي بَذلِ أيِّ جُهْدٍ لاتِّباعِها.
5 K o a ratou mahi katoa e meatia ana hei matakitaki ma te tangata; e whakawhanuitia ana e ratou a ratou pairakere; e whakanuia ana ano nga taniko o o ratou kakahu;
«كُلُّ الأعمالِ الصّالِحَةِ الَّتِي يَعمَلُونَها إنَّما يَعمَلُونَها لِيَراهُمُ النّاسُ. وَيُظهِرُونَ تَقواهُمْ، فَيَزِيدُونَ حَجْمَ عَصائِبِهُمْ ، وَيُطَوِّلونَ أهدابَ أثوابِهِمْ.
6 K o ta ratou e rawe ai ko nga nohoanga rangatira i nga hakari, me nga nohoanga rangatira i nga whare karakia,
يُحِبُّونَ الجُلُوسَ عَلَى أفضَلِ المَقاعِدِ فِي الوَلائِمِ، وَعَلَى المَقاعِدِ الأمامِيَّةِ فِي المَجامِعِ.
7 M e nga ohatanga i nga kainga hokohoko, a kia karangatia e te tangata, E Rapi.
وَيُحِبُّونَ أنْ يُحَيِّيهِمُ النّاسُ بِتَحِيّاتٍ خاصَّةٍ فِي الأسواقِ، وَأنْ يَدعُوهُمْ: ‹يا مُعَلِّمُ.›
8 O tiia aua koutou e karangatia, E Rapi: kotahi hoki to koutou kaiwhakaako; a he tuakana, he teina, koutou katoa.
«أمّا أنتُمْ فَلا تَدَعُوا النّاسَ يُنادُوكُمْ: ‹يا مُعَلِّمُ.› لِأنَّ لَكُمْ مُعَلِّماً واحِداً، كَما أنَّكُمْ جَمِيعاً إخْوَةٌ.
9 K aua ano tetahi e kiia hei matua mo koutou i runga i te whenua: kotahi hoki to koutou Matua, ko tera i te rangi.
وَلا تَدعُوا أحَداً عَلَى الأرْضِ يُناديكُمْ ‹يا أبِي،› لِأنَّ لَكُمْ أباً واحِداً هُوَ الآبُ السَّماوِيُّ.
10 K aua ano koutou e kiia he kaiarahi: kotahi ano to koutou kaiarahi, ko te Karaiti.
وَلا تَدَعُوا النّاسَ يُنادُوكُمْ ‹يا سَيِّدِي،› لِأنَّ لَكُمْ سَيِّداً واحِداً هُوَ المَسِيحُ.
11 K o te mea nui rawa hoki o koutou, hei kaimahi ia ma koutou.
عَلَى الأعظَمِ فِيكُمْ أنْ يَكُونَ خادِماً لَكُمْ.
12 K i te whakahira hoki tetahi i a ia, ka whakaititia; a ki te whakaiti tetahi i a ia, ka whakahirangia.
فَكُلُّ مَنْ يَرفَعُ مِنْ قَدْرِ نَفسِهِ يَضَعُهُ اللهُ، وَكُلُّ مَنْ يَتَواضَعُ يَرفَعُ اللهُ قَدرُهُ.
13 A ue, te mate mo koutou, e nga karaipi, e nga Parihi, e te hunga tinihanga! e tutakina ana hoki e koutou te rangatiratanga o te rangi ki nga tangata: kahore koutou e tomo, kahore ano e tukua te hunga e tomo ana kia tapoko.
«وَيلٌ لَكُمْ أيُّها الفِرِّيسِيُّونَ وَمُعَلِّمو الشَّرِيعَةِ المُراءُونَ! فَأنتُمْ تُغلِقُونَ أبوابَ مَلَكُوتِ السَّماواتِ أمامَ النّاسِ، فَلا أنْتُمْ تَدْخُلُونَ، وَلا تَسمَحُونَ لِلَّذِينَ يُحاوِلُونَ الدُّخُولَ بِأنْ يَدخُلُوا.
14 A ue, te mate mo koutou, e nga karaipi, e nga Parihi, e te hunga tinihanga! no te mea ka pau i a koutou nga whare o nga pouaru, a e maminga ana ki te inoi roa: mo reira he nui rawa te he e tau ki a koutou.
«وَيلٌ لَكُمْ أيُّها الفِرِّيسِيُّونَ وَمُعَلِّمو الشَّرِيعَةِ المُراءُونَ! لِأنَّكُمْ تَحتالُونَ عَلَى الأرامِلِ وَتَسرِقُونَ بُيُوتَهُنَّ. وَتُصَلُّونَ صَلَواتٍ طَوِيلَةً مِنْ أجلِ لَفتِ الأنظارِ، لِذَلِكَ سَتَنالُونَ عِقاباً أشَدَّ.
15 A ue, te mate mo koutou, e nga karaipi, e nga Parihi, e te hunga tinihanga! e taiawhiotia ana hoki e koutou te moana me te whenua, kia tahuri mai ai tetahi hei porohiraiti, a, no ka riro mai, ka meinga ia e koutou hei tamaiti mo Kehena, kino noa atu i a koutou.
«وَيلٌ لَكُمْ أيُّها الفِرِّيسِيُّونَ وَمُعَلِّمو الشَّرِيعَةِ المُراءُونَ! لِأنَّكُمْ تُسافِرُونَ عَبْرَ البَحرِ وَالبَرِّ لِتَكسِبُوا تابِعاً واحِداً لَكُمْ. وَعِندَما يُصبِحُ كَذَلِكَ، تَجعَلُونَهُ يَستَحِقُّ جَهَنَّمَ ضِعفَ ما تَستَحِقُّونَ أنتُمْ.
16 A ue, te mate mo koutou, e nga kaiarahi matapo, e mea nei, Ki te oatitia te whare tapu e tetahi, he mea noa ano; otira ki te oatitia e tetahi te koura o te whare tapu, ka mau tana!
«وَيلٌ لَكُمْ أيُّها المُرشِدُونَ العُمْيُ، يا مَنْ تَقُولُونَ: ‹إنْ حَلَفَ أحَدٌ بِالهَيكَلِ فَلا يَكُونُ مُلزَماً بِأنْ يَحفَظَ قَسَمَهُ، أمّا إنْ حَلَفَ بِالذَّهَبِ الَّذِي فِي الهَيكَلِ، فَيَكُونُ مُلزَماً أنْ يَحفَظَهُ!›
17 E nga kuware, e nga matapo: ko tehea te mea nui, ko te koura ranei, ko te whare tapu ranei i tapu ai te koura?
أيُّها الحَمْقَى العُمْيُ! أيُّهُما أعظَمُ: الذَّهَبُ الَّذِي فِي الهَيكَلِ، أمِ الهَيكَلُ الَّذِي يُقَدِّسُ الذَّهَبَ؟
18 M e tenei, Ki te oatitia e tetahi te aata, he mea noa ano: otira ki te oatitia te whakahere i runga i te aata, ka mau tana.
«وَتَقُولُونَ: ‹إنْ حَلَفَ بِالمَذْبَحِ. لا يَكُونُ مُلزَماً بِحِفظِ قَسَمِهِ، وَلَكِنْ إنْ حَلَفَ أحَدٌ بِالتَّقدِمَةِ الَّتِي عَلَى المَذبَحِ، فَإنَّهُ يَكُونُ مُلزَماً بِحِفظِهِ!›
19 E nga kuware, e nga matapo, ko tehea te mea nui, ko te whakahere, ko te aata ranei i tapu ai te whakahere?
أيُّها العُمْيُ! أيُّهُما أعظَمُ: التَّقدِمَةُ الَّتِي عَلَى المَذْبَحِ، أمِ المَذْبَحُ الَّذِي يَجعَلُ التَّقدِمَةَ مُقَدَّسَةً؟
20 N a, ki te oatitia e tetahi te aata, e oatitia ana e ia tera mea, me nga mea katoa i runga.
لِأنَّهُ إنْ كانَ أحَدٌ يُقسِمُ بِالمَذبَحِ، فَإنَّهُ يُقسِمُ بِهِ وَبِكُلِّ ماَ عَلَيهِ.
21 K i te oatitia e tetahi te whare tapu, e oatitia ana e ia tera mea, me te kainoho o roto.
وَإنْ أقسَمَ أحَدٌ بِالهَيكَلِ فَإنَّهُ يُقسِمُ بِهِ وَبِالَّذِي يَسكُنُ فِيهِ.
22 K i te oatitia hoki e tetahi te rangi, e oatitia ana e ia te torona o te Atua, me te kainoho o runga.
وَإنْ أقسَمَ أحَدٌ بِالسَّماءِ، فَإنَّهُ يُقسِمُ بِعَرْشِ اللهِ وَبِالجالِسِ عَلَيهِ.
23 A ue, te mate mo koutou, e nga karaipi, e nga Parihi, e te hunga tinihanga! e hoatu ana e koutou te wahi whakatekau o te miniti, o te anihi, o te kumine, a kapea ake nga mea nunui o te ture, te whakawa, te tohu tangata, te whakapono: he tika kia meatia e koutou enei, engari kaua tera ra e kapea.
«وَيلٌ لَكُمْ أيُّها الفِرِّيسِيُّونَ وَمُعَلِّمو الشَّرِيعَةِ المُراءُونَ! فَأنتُمْ تَدفَعُونَ للهَيكَلِ عُشْرَ كُلِّ شَيءٍ، حَتَّى النَعنَعِ وَالشِّبِثِ وَالكَمُّونِ. لَكِنَّكُمْ تَغافَلْتُمْ عَنِ الإنصافِ وَالرَحْمَةِ وَالأمانَةِ. كانَ عَلَيكُمْ أنْ تَفعَلُوا هَذِهِ الأُمُورَ، مِنْ دُونِ أنْ تُهمِلُوا غَيرَها.
24 E nga kaiarahi matapo, e tatari nei i te waeroa, a horomia ake te kamera.
أيُّها المُرشِدُونَ العُمْيُ، إنَّكُمْ تَرفَعُونَ البَعُوضَةَ مِنْ كَأسِكُمْ، وَلَكِنَّكُمْ تَبلَعُونَ الجَمَلَ!
25 A ue, te mate mo koutou e nga karaipi, e nga Parihi, e te hunga tinihanga! e horoi nei i waho o te kapu, o te pereti, ko roto ia ki tonu i te pahua, i te taikaha.
«وَيلٌ لَكُمْ أيُّها الفِرِّيسِيُّونَ وَمُعَلِّمو الشَّرِيعَةِ المُراءُونَ! فَأنتُمْ تُنَظِّفُونَ خارِجَ الكَأْسِ أوِ الطَّبَقِ، بَينَما يَملأُ الجَشَعُ وَالخُبثُ دَواخِلَكُمْ.
26 E te Parihi matapo, matua horoia a roto o te kapu, o te pereti, kia ma ai hoki a waho.
أيُّها الفِرِّيسِيُّونَ العُمْيُ، اغسِلُوا أوَّلاً داخِلَ الكاسِ، حَتَّى يُصبِحَ الخارِجُ أيضاً نَظِيفاً.
27 A ue, te mate mo koutou, e nga karaipi, e nga Parihi, e te hunga tinihanga! he rite hoki koutou ki nga urupa kua oti te pani ki te paru ma, ko waho he ataahua ki te titiro atu, ko roto ia ki tonu i nga koiwi tupapaku, i nga mea poke katoa.
«وَيلٌ لَكُمْ أيُّها الفِرِّيسِيُّونَ وَمُعَلِّمو الشَّرِيعَةِ المُراءُونَ. فَأنتُمْ مِثلُ القُبُورِ المَطلِيَّةِ بِالبَياضِ. فَهِيَ تَبدُو جَمِيلَةً مِنَ الخارِجِ، أمّا فِي الدّاخِلِ فَهِيَ مَلِيئَةٌ بِالعِظامِ وَبِكُلِّ أنواعِ النَّجاسَةِ.
28 H e pena hoki koutou, ko waho e tika ana ki ta te tangata titiro, ko roto ia e ki ana i te tinihanga, i te kino.
هَكَذا أنتُمْ أيضاً، تَظهَرُونَ أبراراً فِي الظاهِرِ، أمّا داخِلُكُمْ فَمَملُوءٌ بِالرِّياءِ وَالشَّرِّ.
29 A ue, te mate mo koutou, e nga karaipi, e nga Parihi, e te hunga tinihanga? ko koutou nei hoki hei hanga i nga tanumanga o nga poropiti, hei whakapaipai i nga urupa o nga tangata tika,
«وَيلٌ لَكُمْ أيُّها الفِرِّيسِيُّونَ وَمُعَلِّمو الشَّرِيعَةِ المُراءُونَ! لِأنَّكُمْ تَبنُونَ قُبُوراً لِلأنبِياءِ، وَتُزَيِّنُونَ مَدافِناً للأبرارِ.
30 M e te ki ano, Me i nga ra tatou o o tatou matua, kihai tatou i uru tahi me ratou ki te whakaheke i te toto o nga poropiti.
وَتَقُولُونَ: ‹لَو عِشْنا فِي أيّامِ أجدادِنا، لَما شارَكْنا فِي قَتلِ الأنبِياءِ.›
31 H e whakaatu tera na koutou, ko koutou nga tamariki a te hunga nana i patu nga poropiti.
وَبِهَذا تُؤَكِّدُونَ أنَّكُمْ نَسلُ الَّذِينَ قَتَلُوا الأنبِياءَ،
32 T ena ra, kia ki a koutou te mehua a o koutou matua.
فَأكمِلُوا ما ابتَدَأ بِهِ أجدادُكُمْ.
33 E nga neke, e te uri nakahi, me aha ka rere ai koutou i te kupu tuku ki te reinga?
«أيُّها الحَيّاتُ وَأولادُ الأفاعِي! كَيفَ يُمكِنُكُمُ الهَرَبُ مِنْ دَينُونَةْ جَهَنَّمَ؟
34 N a ka tonoa atu e ahau ki a koutou nga poropiti, nga tangata mahara, nga karaipi: ko etahi o ratou e whakamatea e koutou, e ripekatia; ko etahi e whiua i roto i o koutou whare karakia, e whaia hoki i tetahi pa ki tetahi pa:
لِذَلِكَ أُخبِرُكُمْ بِأنِّي سَأُرسِلُ إلَيكُمْ أنبِياءَ وَحُكَماءَ وَمُعَلِّمِينَ. وَسَتَقتُلُونَ بَعضَهُمْ، وَسَتَصلِبُونَ بَعضَهُمْ، وَسَتَجلِدُونَ آخَرِينَ فِي مَجامِعِكُمْ، وَتُطارِدُونَهُمْ مِنْ مَدِينَةٍ إلَى أُخْرَى.
35 A ka utaina ki a koutou nga toto katoa o te hunga tika i whakahekea ki te whenua, no te toto o Apera, o te tangata tika tae iho ki te toto o Hakaraia, o te tama a Parakia, i kohurutia e koutou i waenganui o te whare tapu, o te aata.
لِذَلِكَ سَتُحاسَبُونَ عَلَى دَمِ كُلِّ بَرِيءٍ قُتِلَ عَلَى الأرْضِ: مِنْ دَمِ هابِيلَ البَريء إلَى دَمِ زَكَرِيّا بْنِ بَرَخِيَّا، الَّذِي قُتِلَ ما بَينَ الهَيكَلِ وَالمَذْبَحِ.
36 H e pono taku e mea nei ki a koutou. Tera e pa enei mea katoa ki tenei whakatupuranga.
«أقولُ الحَقَّ لَكُمْ، إنَّ عِقابَ كُلِّ هَذِهِ الجَرائِمِ سَيَقَعُ عَلَى هَذا الجِيلِ. يَسُوعُ يُنذِرُ شَعبَ مَدِينَةِ القُدس
37 E Hiruharama, e Hiruharama, e whakamate nei i nga poropiti, e aki nei ki te kamaka i te hunga e tonoa ana ki a koe, ano te tini o aku meatanga kia whakaminea au tamariki, kia peratia me te heihei e whakamine nei i ana pi ki raro i ona parirau, a kihai koutou i pai!
«يا قُدسُ، يا قُدْسُ، يا مَنْ تَقتُلِينَ الأنبِياءَ وَتَرجُمِينَ رُسُلَ اللهِ إلَيكِ! كَثِيراً ما اشتَقتُ أنْ أجمَعَ أبناءَكِ مَعاً كَدَجاجَةٍ تَجمَعُ صِغارَها تَحتَ جَناحَيْها! لَكِنَّكُمْ رَفَضْتُمْ.
38 N a ka mahue atu ki a koutou to koutou whare kia takoto noa ana.
ها إنَّ بَيتَكُمْ سَيُترَكُ لَكُمْ فارِغاً مَهْجُوراً!
39 K o taku kupu hoki tenei ki a koutou, E kore koutou e kite i ahau a mua ake nei, kia mea ra ano koutou, Ka whakapaingia ia e haere mai ana i runga i te ingoa o te Ariki.
لأنَّي أقُولُ لَكُمْ، لَنْ تَرَونِي مَرَّةً أُخْرَى إلَى أنْ تَقُولُوا: ‹مُبارَكٌ هُوَ الَّذِي يَأْتِي بِاسْمِ الرَّبِّ.› »