1 M ejor es un bocado seco y con él tranquilidad, que una casa llena de banquetes con discordia.

Thà một miếng bánh khô mà hòa thuận, Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.

2 E l siervo prudente prevalecerá sobre el hijo sin honra, y con los hermanos participará de la herencia.

Tôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ, Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.

3 E l crisol es para la plata y el horno para el oro, pero el Señor prueba los corazones.

Nồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng; Nhưng Đức Giê-hô-va thử lòng của loài người.

4 E l malhechor escucha a los labios perversos, el mentiroso presta atención a la lengua detractora.

Kẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác; Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.

5 E l que se mofa del pobre afrenta a su Hacedor; el que se regocija de la desgracia no quedará sin castigo.

Ai nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Đấng tạo hóa mình; Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.

6 C orona de los ancianos son los hijos de los hijos, y la gloria de los hijos son sus padres.

Mão triều thiên của ông già, ấy là con cháu; Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.

7 N o convienen al necio las palabras elocuentes; mucho menos al príncipe los labios mentirosos.

Lời tốt lành không xứng với kẻ ngu; Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.

8 T alismán es el soborno a los ojos de su dueño; dondequiera que se vuelva, prospera.

Của hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó; Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.

9 E l que cubre una falta busca afecto, pero el que repite el asunto separa a los mejores amigos.

Kẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái; Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.

10 L a reprensión penetra más en el que tiene entendimiento que cien azotes en el necio.

Lời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan, Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.

11 E l rebelde sólo busca el mal, y un cruel mensajero se enviará contra él.

Kẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch; Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.

12 M ejor es encontrarse con una osa privada de sus cachorros, que con un necio en su necedad.

Thà người ta gặp gấu cái bị cướp con, Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.

13 A l que devuelve mal por bien, el mal no se apartará de su casa.

Tai họa không hề lìa khỏi nhà Của kẻ lấy ác trả thiện.

14 E l comienzo de la contienda es como el soltar de las aguas; deja, pues, la riña antes de que empiece.

Khởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy; Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.

15 E l que justifica al impío, y el que condena al justo, ambos son igualmente abominación al Señor.

Ai xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình, Cả hai điều lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.

16 ¿ De qué sirve el precio en la mano del necio para comprar sabiduría cuando no tiene entendimiento ?

Kẻ ngu muội thiếu trí hiểu, Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?

17 E n todo tiempo ama el amigo, y el hermano nace para tiempo de angustia.

Bằng hữu thương mến nhau luôn luôn; Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.

18 E l hombre falto de entendimiento se compromete, y sale fiador a favor de su prójimo.

Kẻ ngu muội giao tay, Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.

19 E l que ama la transgresión, ama la contienda; el que alza su puerta, busca la destrucción.

Ai ưa tranh cạnh ưa tội lỗi; Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.

20 E l de corazón perverso nunca encuentra el bien, y el de lengua pervertida cae en el mal.

Kẻ nào có lòng vày vò không tìm được phước hạnh; Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.

21 E l que engendra un necio, para su tristeza lo engendra, y el padre del necio no tiene alegría.

Ai sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu; Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.

22 E l corazón alegre es buena medicina, pero el espíritu quebrantado seca los huesos.

Lòng vui mừng vốn một phương thuốc hay; Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.

23 E l impío recibe soborno bajo el manto, para pervertir las sendas del derecho.

Người gian ác lãnh nhẹm của hối lộ, Đặng làm sai lệch các lối xét đoán.

24 E n presencia del que tiene entendimiento está la sabiduría, pero los ojos del necio están en los extremos de la tierra.

Có sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng; Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.

25 E l hijo necio es pesadumbre de su padre, y amargura para la que lo dio a luz.

Con ngu muội là một điều buồn rầu cho cha, Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.

26 C iertamente no es bueno multar al justo, ni golpear a los nobles por su rectitud.

Lấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình, Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.

27 E l que retiene sus palabras tiene conocimiento, y el de espíritu sereno es hombre entendido.

Người nào kiêng lời nói mình có tri thức; Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.

28 A un el necio, cuando calla, es tenido por sabio, cuando cierra los labios, por prudente.

Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan; Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kẻ là thông sáng.