1 و َذَهَبَ رَحُبْعامُ إلَى مَدِينَةِ شَكِيمَ لأنَّ جَميعَ بَنِي إسْرائِيلَ ذَهَبُوا إلَى هُناكَ لِكَي يُبايِعُوهُ مَلِكاً.

Rô-bô-am đến Si-chem vì cả Y-sơ-ra-ên đã hiệp lại tại Si-chem đặng tôn người làm vua.

2 و َسَمعَ يَرُبْعامُ أنَّ رَحُبْعامَ سَيَكُونُ المَلكَ الجَدِيدَ. وَكانَ يَرُبْعامُ بنُ نَباطَ فِي مصْرَ لِأنَّهُ فَرَّ مِنْ وَجهِ المَلِكِ سُلَيْمانَ، وَأقامَ فِي مِصرَ.

Khi Giê-rô-bô-am, con trai của Nê-bát, hay điều đó, thì còn ở Ê-díp-tô, là nơi người trốn để thoát khỏi vua Sa-lô-môn.

3 ف َاستَدعُوهُ فَرَجِعَ منْ مصْرَ، وَذَهَبَ هُوَ وَكُلُّ بَنِي إسْرائِيلَ إلَى رَحُبْعامَ. وَقالُوا لَهُ:

Người ta sai tìm người tại đó. Giê-rô-bô-am cùng cả hội chúng Y-sơ-ra-ên đều đến tâu với Rô-bô-am rằng:

4 « لَقَدْ صَعَّبَ أبُوكَ حَياتَنا. فَكانَ ذَلِكَ عِبئاً ثَقيلاً عَلَينا. وَالآنَ خَفِّفْ حِملَنا فَنَخْدِمَكَ.»

Thân phụ vua đã làm cho ách chúng tôi nặng quá nhưng bây giờ vua hãy giảm nhẹ sự phục dịch khó nhọc và cái ách nặng mà thân phụ vua đã gán cho chúng tôi, thì chúng tôi sẽ phục dịch vua.

5 ف َقالَ لَهُمْ رَحُبْعامُ: «اذهَبُوا وَعُودُوا إلَيَّ بَعدَ ثَلاثَةِ أيّامٍ.» فَانصَرَفَ الشَّعبُ.

Người đáp với chúng rằng: Hãy lui về, trong ba ngày sẽ trở lại cùng ta. Dân sự bèn lui về.

6 ف َاسْتَشارَ المَلِكُ رَحُبْعامُ بَعضَ الشُّيُوخِ الَّذِينَ عَمِلُوا مُسْتَشارِينَ لِأبِيهِ سُلَيْمانَ فِي حَياتِهِ وَسَألَهُمْ: «بِماذا أرُدُّ عَلَى الشَّعبٍ؟»

Vua Rô-bô-am bàn với các trưởng lão đã hầu hạ Sa-lô-môn, cha mình, trong lúc người còn sống, mà rằng: Các ngươi bàn luận cho ta phải đáp với dân sự này làm sao?

7 ف َقالَ الشُّيُوخُ لرَحُبْعامَ: «إذا خَدَمْتَ هَذا الشَّعبِ وَاستَجَبْتَ لَهُمْ وَأرْضَيتَهُمْ بِكَلامٍ حَسَنٍ، حِينَئِذٍ، سَيَخدمُونَكَ وَيَكُونُونَ طَوْعَ أمْرِكَ إلَى الأبَدِ.»

Chúng thưa lại rằng: Nếu ngày nay vua làm như người đầy tớ của dân sự này, phục sự họ, đáp lời, trò chuyện tử tế cùng họ, thì họ sẽ làm tôi tớ vua mãi mãi.

8 ل َكِنَّ رَحُبْعامَ لَمْ يَستَمِعْ إلَى نَصيحَتِهِمْ. فَسَألَ شُبّاناً صِغاراً نَشَأُوا مَعَهُ وَجَعَلَهُمْ مُسْتَشارِيهِ.

Nhưng Rô-bô-am không theo mưu của các trưởng lão đã bàn cho mình; bàn nghị cùng các kẻ trai trẻ đồng lớn lên với mình, và hầu hạ mình,

9 ق الَ لَهُمْ رَحُبْعامُ: «قالَ الشَّعبُ لِي: ‹خَفِّفِ الحِملَ الَّذِي وَضَعَهُ أبُوكَ عَلَى أكتافِنا›. فَبِماذا أرُدُّ عَلَيهِمْ؟»

mà rằng: Dân sự này đã tâu với ta rằng: Hãy giảm nhẹ cái ách mà thân phụ vua đã gán cho chúng tôi; vậy, các ngươi bàn luận cho ta phải đáp với chúng nó làm sao?

10 ف َقالَ لَهُ أصحابُهُ الشُّبّانُ الَّذِينَ نَشَأُوا مَعَهُ: «قالَ لَكَ هَؤُلاءِ النّاسُ: ‹فَرَضَ عَلَينا أبُوكَ أشغالاً شاقَّةً. فَالآنَ خَفِّفِ الحِملَ عَنّا.› فَقُلْ لَهُمْ: ‹خِنْصَرِي أغلَظُ مِنْ جِسْمِ أبِي!

Các gã trai trẻ đồng lớn lên với người đáp rằng: dân sự này đã tâu với vua rằng: Thân phụ vua khiến ách chúng tôi nặng vua hãy làm cho nó ra nhẹ; vua phải đáp lại cùng chúng như vầy: Ngón tay út ta cón lớn hơn lưng của cha ta.

11 ف َرَضَ أبِي عَلَيكُمْ حِملاً ثَقِيلاً، أمّا أنا فَسَأزِيدُ عَلَيهِ. أدَّبَكُمْ أبِي بِسِياطٍ مِنْ جِلدٍ، أمّا أنا فَسأؤدِّبُكُمْ بِسِياطٍ ذاتِ أطرافٍ حَدِيديَّةٍ!›»

Vậy, cha ta đã gác một cái ách nặng cho các ngươi, ta sẽ làm cái ách các ngươi thêm nặng hơn nữa; cha ta sửa phạt các ngươi bằng roi da, ta sẽ sửa phạt các ngươi bằng roi bọ cạp.

12 و َبَعدَ ثَلاثَةِ أيّامٍ، رَجعَ يَرُبْعامُ وَكُلُّ الشَّعبِ إلَى رَحُبْعامَ إذْ قالَ لَهُمْ: «عُودُوا إلَيَّ بَعْدَ ثَلاثَةِ أيّامٍ.»

Ngày thứ ba, Giê-rô-bô-am và cả dân sự đều đi đến Rô-bô-am, y như vua đã biểu rằng: Hãy trở lại cùng ta trong ba ngày.

13 ف َتَكَلَّمَ إلَيْهِمْ بِطَرِيقَةٍ قاسِيَةٍ، تارِكاً نَصِيحَةَ الشُّيُوخِ.

Vua đáp lời với dân sự cách xẳng xớm, không kể các lời bàn luận của các trưởng lão,

14 ف َقالَ لَهُمْ ما نَصَحَهُ الشُّبّانُ بِهِ: «فَرَضَ أبِي عَلَيكُمْ حِملاً ثَقِيلاً، أمّا أنا فَسَأزِيدُ عَلَيهِ. أدَّبَكُمْ أبِي بِسِياطٍ مِنْ جِلدٍ، أمّا أنا فَسأؤدِّبُكُمْ بِسِياطٍ ذاتِ أطرافٍ حَدِيديَّةٍ!»

và theo mưu các kẻ trai trẻ mà đáp lại cùng chúng rằng: Cha ta đã khiến cho ách các ngươi nặng nề; ta sẽ làm ách các ngươi càng nặng nề hơn nữa. Cha ta có sửa phạt các ngươi bằng roi da, ta sẽ sửa phạt các ngươi bằng roi bọ cạp.

15 ف َلَمْ يَسْتَجِبِ المَلِكُ لِطَلَبِ الشَّعبِ. وَقَدْ تَسَبَّبَ اللهُ فِي حُدُوثِ هَذا الأمْرِ لِكَي يُؤكِّدَ اللهُ الكَلامَ الَّذِي قالَهُ لِيَرُبْعامَ بْنِ نَباطَ عَلَى فَمِ النَّبِيِّ أخِيّا الشِّيلُونِيِّ.

Như vậy, vua không khứng nghe lời dân sự, vì điều đó bởi Đức Giê-hô-va dẫn đến, đặng làm cho ứng nghiệm lời Ngài cậy A-hi-gia ở Si-lô mà phán cho Giê-rô-bô-am, con trai của Nê-bát.

16 و َرَأى كُلُّ بَنِي إسْرائِيلَ أنَّ المَلِكَ الجَدِيدَ لَمْ يَسْتَمِعْ إلَيْهِمْ. فَقالُوا لِلمَلِكِ: «ما لَنا وَلِعائِلَةِ داوُدَ؟ ألَنا أيُّ مِيراثٍ فِي أرْضِ يَسَّى؟ فَلْنَذْهَبْ، نَحنُ بَنِي إسْرائِيلَ، كُلُّ واحِدٍ إلَى بَيتِهِ. وَلْنَدَعِ ابْنَ داوُدَ يَحْكُمْ جَماعَتَهُ!» فَذَهَبَ بَنُو إسْرائِيلَ إلَى بُيُوتِهِمْ.

Khi cả Y-sơ-ra-ên thấy vua không khứng nghe lời họ, bèn đáp cùng người rằng: Chúng ta có phần gì cùng Đa-vít? Chúng ta chẳng có cơ nghiệp chi với con trai Y-sai. Hỡi Y-sơ-ra-ên! hãy trở về trại mình đi. Ớ Đa-vít! từ rày ngươi khá coi chừng nhà của ngươi. Như vậy Y-sơ-ra-ên đều rút về các trại của họ.

17 ف َلَمْ يَعُدْ رَحُبْعامُ يَحْكُمُ إلّا بَنِي إسْرائِيلَ السّاكِنِينَ فِي مُدُنِ يَهُوذا.

Nhưng về dân Y-sơ-ra-ên ở tại các thành Giu-đa, thì Rô-bô-am cai trị họ.

18 و َكانَ أدُورامُ أحَدَ المُشرِفِينَ عَلَى العُمّالِ. فَأرْسَلَهُ رَحُبْعامُ لِيَتَحَدَّثَ إلَى الشَّعبِ. لَكِنَّهُمْ رَجَمُوهُ حَتَّى المَوتِ. فَأسْرَعَ المَلِكُ رَحُبْعامُ إلَى مَرْكَبَتِهِ وَهَرَبَ إلَى مَدينَةِ القُدْسِ.

Bấy giờ, Rô-bô-am sai A-đô-ram là người coi sóc việc cống thuế đến cùng chúng; nhưng cả Y-sơ -r-ên ném đá người chết. Vua Rô-bô-am lật đật lên xe, trốn về Giê-ru-sa-lem.

19 ف َتَمَرَّدَ بَنُو إسْرائِيلَ عَلَى عائِلَةِ داوُدَ، وَمازالُوا كَذَلِكَ إلَى هَذا اليَومِ.

Aáy vậy, Y-sơ-ra-ên phản nghịch nhà Đa-vít cho đến ngày nay.

20 و َسَمِعَ كُلُّ بَنِي إسْرائِيلَ أنَّ يَرُبْعامَ قَدْ رَجِعَ. فَدَعُوهُ إلَى اجتِماعٍ وَنَصَّبُوهُ مَلِكاً عَلَى كُلِّ إسْراائِيلَ. أمّا عَشِيرَةُ يَهُوذا، فَكانَتِ الوَحِيدَةَ الَّتِي ظَلَّتْ عَلَى وَلائِها لِعائِلَةِ داوُدَ.

Khi dân Y-sơ-ra-ên hay rằng Giê-rô-bô-am đã trở về, bèn sai sứ mời người đến hội mình, và lập người làm vua trên Y-sơ-ra-ên. Chỉ có chi phái Giu-đa cứ theo nhà Đa-vít mà thôi.

21 و َرَجِعَ رَحُبْعامُ إلَى مَدينَةِ القُدْسِ. وَجَمَعَ عَشَائِرَ يَهُوذا وَقَبِيلَةَ بَنْيامِيْنَ. فَكانُوا جَيشاً وَصَلَ عَدَدُهُ إلَى مِئَةٍ وَثَمانينَ ألفَ رَجُلٍ. حَشَدَهُمْ رَحُبْعامُ لِيُحارِبَ بَنِي إسْرائِيلَ وَيَسْتَرِدَّ مُلْكَهُ.

Rô-bô-am đến Giê-ru-sa-lem nhóm hết thảy nhà Giu-đa và chi phái Bên-gia-minh, số là một tăm tám mươi ngàn người lính chiến kén chọn, toan tranh chiến cùng nhà Y-sơ-ra-ên đặng bắt nước phục lại Rô-bô-am, con trai Sa-lô-môn.

22 ل َكِنَّ اللهَ تَكَلَّمَ إلَى شِمْعِيا، رَجُلِ اللهِ فَقالَ لَهُ:

Nhưng Đức Chúa Trời phán cùng Sê-ma-gia, người của Đức Chúa Trời, rằng:

23 « تَكَلَّمْ إلَى رَحُبْعامَ بْنِ سُلَيْمانَ، مَلِكِ يَهُوذا، وَإلَى كُلِّ شَعبِ يَهُوذا وَبَنْيامِيْنَ.

Hãy nói cùng Rô-bô-am, con trai Sa-lô-môn, vua Giu-đa, cùng hết thảy nhà Giu-đa, Bên-gia-min, và phần dân sự còn lại, mà rằng:

24 و َقُلْ لَهُمْ: ‹يَقُولُ اللهُ لا تَذهَبُوا لِتُحارِبُوا إخْوَتَكُمْ. فَلْيَرْجِعْ كُلُّ واحِدٍ مِنْكُمْ إلَى بَيتِهِ. فَهَذا الَّذِي حَدَثَ مِنِّي أنا!›» فَأطاعَ جَمِيعُ الرِّجالِ فِي جَيشِ رَحُبْعامَ أمْرَ اللهِ ، وَعادُوا جَمِيعاً إلَى بُيُوتِهِمْ.

Đức Giê-hô-va phán như vầy: Các ngươi chớ đi lên đánh anh em mình, là dân Y-sơ-ra-ên. Mỗi người hãy trở về nhà mình, vì sự này bởi ta mà xảy đến. Chúng vâng theo lời Đức Giê-hô-va mà trở về theo mạng lịnh của Ngài.

25 و َحَصَّنَ يَرُبْعامُ مَدِينَةِ شَكِيمَ الَّتِي فِي مِنْطَقَةِ أفْرايِمَ الجَبَلِيَّةِ، وَجَعَلَها مَقَرّاً لَهُ. ثُمَّ ذَهَبَ إلَى مَدِينَةِ فَنُوئِيلَ وَحَصَّنَها.

Giê-rô-bô-am bèn xây cất Si-chem trên núi E

26 و َقالَ يَرُبْعامُ فِي نَفسِهِ: «قَدْ يَحِنُّ الشَّعبُ إلَى حُكْمِ عائِلَةِ داوُدَ،

Bấy giờ, Giê-rô-bô-am nói thầm rằng: Hoặc nước sẽ trở về nhà Đa-vít chăng.

27 إ نِ اسْتَمَرُّوا فِي الذَّهابِ إلَى بَيتِ اللهِ فِي القُدْسِ. فَيَعُودُ وَلاؤُهُمْ إلَى رَحُبْعامَ، مَلِكِ يَهُوذا. حِينَئِذٍ، سَيَقتُلُونَنِي، وَيَعُودُونَ إلَى رَحُبْعامَ.»

Nếu dân sự này đi lên Giê-ru-sa-lem đặng tế lễ tại trong đền của Đức giê-hô-va, thì lòng họ chắc sẽ trở về chúa của họ, là Rô-bô-am, vua Giu-đa; người ta sẽ giết ta đi và trở về với Rô-bô-am, vua Giu-đa.

28 ف َاسْتَشارَ المَلِكُ رِجالَهُ، وَصَنَعَ عِجلَينِ ذَهَبِيَّينِ بِناءً عَلَى نَصِيحَتِهِمْ. وَقالَ لِلشَّعبِ: «صَعْبٌ عَلَيكُمْ أنْ تَذهَبُوا إلَى مَدينَةِ القُدْسِ لِلعِبادَةِ، هَذِهِ هِيَ آلِهَتُكَ الَّتِي أخرَجَتْكَ مِنْ أرْضِ مِصرَ يا إسْرائِيلُ.»

Vậy, vua bàn định, rồi truyền làm hai con bò con bằng vàng, và nói với dân sự rằng: Các ngươi đi lên Giê-ru-sa-lem thật khó thay! Hỡi Y-sơ-ra-ên! nầy là các thần ngươi, đã đem ngươi ra khỏi xứ Ê-díp-tô.

29 ف َوَضَعَ أحَدَ العِجلَينِ فِي بَيتِ إيلَ، وَالآخَرَ فِي مَدِينَةِ دانَ.

Người đặt con này tại Bê-tên, và con kia tại Đan.

30 ف َكانَ بَنُو إسْرائِيلَ يذهبون إلَى مَدِينَتَي بَيتِ إيلَ وَدانَ لِيَعبُدُوا العِجلَينِ. فَكانَتْ هَذِهِ خَطِيَّةً عَظِيمَةً جِدّاً.

Việc đó thành nên tội lỗi, vì dân chúng đi đến Đan đặng thờ lạy bò con ấy.

31 و َبَنَى يَرُبْعامُ أيضاً هَياكِلَ فِي المُرتَفَعاتِ. وَاختارَ كَهَنَةً مِنْ مُختَلَفِ قَبائِلِ إسْرائِيلَ، فَلَمْ يَقتَصِرْ عَلَى قَبِيلَةِ لاوِي.

Giê-rô-bô-am cũng cất chùa miễu trên các nơi cao, chọn lấy người trong vòng dân chúng lập làm thầy tế lễ, không thuộc về chi phái Lê-vi.

32 و َابتَدَعَ المَلِكُ يَرُبْعامُ عِيداً جَدِيداً شَبِيهاً بِالعِيدِ الَّذِي كانَ يُقامُ فِي يَهُوذا. لَكِنَّ هَذا العِيدَ كانَ فِي الخامِسَ عَشَرَ مِنَ الشَّهْرِ الثّامِنِ. وَأثناءَ ذَلِكَ الوَقتِ، قَدَّمَ المَلِكُ ذَبائِحَ عَلَى المَذبَحِ فِي مَدِينَةِ بَيتِ إيلَ لِلعِجلَينِ اللَّذَينِ صَنَعَهُما. وَاختارَ يَرُبْعامُ أيضاً كَهَنَةً مِنْ بَيتِ إيلَ لِيَخدِمُوا فِي المُرتَفَعاتِ الَّتِي بَناها.

Người lại định lập trong tuần tháng tám ngày rằm, một lễ giống như lễ người ta thường dự trong xứ Giu-đa, và người dâng các của lễ trên bàn thờ. Người cũng làm như vậy tại Bê-tên, tế lễ cho hai bò con mà người đã làm nên; lại để tại Bê-tên những thầy tế lễ của các nơi cao mà người đã cất.

33 و َهَكَذا ابتَدَعَ يَرُبْعامُ وَقتاً يُعَيِّدُ فِيهِ بَنُو إسْرائِيلَ، وَهْوَ اليَومُ الخامِسَ عَشَرَ مِنَ الشَّهْرِ الثّامِنِ. وَأثناءَ ذَلِكَ العِيدِ، قَدَّمَ ذَبائِحَ وَأحرَقَّ بَخُوراً عَلَى المَذبَحِ الَّذِي بَناهُ فِي مَدِينَةِ بَيتِ إيلَ.

Ngày rằm tháng tám, tức là tháng người tự chọn lấy, Giê-rô-bô-am đi lên bàn thờ mình đã cất tại Bê-tên. Người lập một lễ cho dân Y-sơ-ra-ên, rồi đi lên bàn thờ đặng xông hương.