1 过 了 不 多 日 , 耶 稣 周 游 各 城 各 乡 传 道 , 宣 讲 神 国 的 福 音 。 和 他 同 去 的 有 十 二 个 门 徒 ,
A muri tata iho ka haereere ano ia ki nga pa ki nga kainga, ka kauwhau, ka whakapuaki i te rongopai o te rangatiratanga o te Atua: i a ia hoki te tekau ma rua,
2 还 有 被 恶 鬼 所 附 、 被 疾 病 所 累 、 已 经 治 好 的 几 个 妇 女 , 内 中 有 称 为 抹 大 拉 的 马 利 亚 , 曾 有 七 个 鬼 从 他 身 上 赶 出 来 ,
Me etahi wahine kua oti nei te whakaora i nga wairua kino, i nga ngoikoretanga, ko Meri, e huaina ana ko Makarini, e whitu nei nga rewera i puta mai i roto i a ia,
3 又 有 希 律 的 家 宰 苦 撒 的 妻 子 约 亚 拿 , 并 苏 撒 拿 , 和 好 些 别 的 妇 女 , 都 是 用 自 己 的 财 物 供 给 耶 稣 和 门 徒 。
Ko Hoana hoki, ko te wahine a Kuha, a te kaiwhakahauhau a Herora, me Huhana, me te tokomaha noa atu; na ratou i mahi etahi o a ratou taonga hei mea ma ratou.
4 当 许 多 人 聚 集 、 又 有 人 从 各 城 里 出 来 见 耶 稣 的 时 候 , 耶 稣 就 用 比 喻 说 :
Na, ka rahi te hui i mine mai, a ka haere mai ki a ia o ia pa, o ia pa, ka korero kupu whakarite ia:
5 有 一 个 撒 种 的 出 去 撒 种 。 撒 的 时 候 , 有 落 在 路 旁 的 , 被 人 践 踏 , 天 上 的 飞 鸟 又 来 吃 尽 了 。
I haere atu te kairui ki te rui i tana purapura: a, i a ia e rui ana, ka ngahoro etahi ki te taha o te ara; a takahia ana ki raro, kainga ake e nga manu o te rangi.
6 有 落 在 磐 石 上 的 , 一 出 来 就 枯 乾 了 , 因 为 得 不 着 滋 润 。
Ko etahi i ngahoro ki runga ki te toka; ko te tupunga ake, kua maroke, kahore hoki he makuku.
7 有 落 在 荆 棘 里 的 , 荆 棘 一 同 生 长 , 把 他 挤 住 了 。
Ko etahi i ngahoro ki roto ki nga tataramoa; a tupu tahi ana nga tataramoa, kowaowaotia iho.
8 又 有 落 在 好 土 里 的 , 生 长 起 来 , 结 实 百 倍 。 耶 稣 说 了 这 些 话 , 就 大 声 说 : 有 耳 可 听 的 , 就 应 当 听 !
Ko etahi i ngahoro ki te oneone pai; tupu ana, tatakirau nga hua. Ka mutu enei korero, ka karanga ia, Ko ia he taringa ona hei whakarongo, kia rongo ia.
9 门 徒 问 耶 稣 说 : 这 比 喻 是 甚 麽 意 思 呢 ?
Na ka ui ana akonga ki a ia, ka mea, he aha te tikanga o tenei kupu whakarite?
10 他 说 : 神 国 的 奥 秘 只 叫 你 们 知 道 ; 至 於 别 人 , 就 用 比 喻 , 叫 他 们 看 也 看 不 见 , 听 也 听 不 明 。
Ka mea ia, Kua hoatu ki a koutou te matauranga ki nga mea ngaro o te rangatiratanga o te Atua: ki era atu ia, he whakarite nga kupu: kia kite ai ratou, a e kore e kite, kia rongo ai, a kore ake e matau.
11 这 比 喻 乃 是 这 样 : 种 子 就 是 神 的 道 。
Na, tenei te kupu whakarite: Ko te purapura ko te kupu a te Atua.
12 那 些 在 路 旁 的 , 就 是 人 听 了 道 , 随 後 魔 鬼 来 , 从 他 们 心 里 把 道 夺 去 , 恐 怕 他 们 信 了 得 救.
Ko era i te huarahi, ko nga kaiwhakarongo; me i reira ka haere mai te rewera, ka kapo i te kupu i roto i o ratou ngakau, kei whakapono ratou, a ka ora.
13 那 些 在 磐 石 上 的 , 就 是 人 听 道 , 欢 喜 领 受 , 但 心 中 没 有 根 , 不 过 暂 时 相 信 , 及 至 遇 见 试 炼 就 退 後 了 。
Ko era i runga i te toka ko te hunga i tango i te kupu me te hari ano i to ratou rongonga; otira kahore o ratou pakiaka, ka whakapono mo te wa poto nei, a i te wa o te whakamatautau ka taka atu.
14 那 落 在 荆 棘 里 的 , 就 是 人 听 了 道 , 走 开 以 後 , 被 今 生 的 思 虑 、 钱 财 、 宴 乐 挤 住 了 , 便 结 不 出 成 熟 的 子 粒 来 。
Ko tera i ngahoro ki roto ki nga tataramoa, ko te hunga e whakarongo ana, a, ko te haerenga atu, ka kowaowaotia e nga manukanuka, e nga taonga, e nga whakaahuareka o te ao, a hore ake e pakari o ratou hua.
15 那 落 在 好 土 里 的 , 就 是 人 听 了 道 , 持 守 在 诚 实 善 良 的 心 里 , 并 且 忍 耐 着 结 实 。
Ko tera i te oneone pai, ko te hunga e tika ana, e pai ana te ngakau, i te rongonga i te kupu, ka pupuri, a hua ana nga hua i runga i te manawanui.
16 没 有 人 点 灯 用 器 皿 盖 上 , 或 放 在 床 底 下 , 乃 是 放 在 灯 ? 上 , 叫 进 来 的 人 看 见 亮 光 。
E kore e tahuna te rama e tetahi, e hipokina ki te oko, e waiho ranei i raro i te moenga; engari ka whakaturia ki runga ki te turanga, kia kitea ai te marama e te hunga e tomo ana.
17 因 为 掩 藏 的 事 没 有 不 显 出 来 的 ; 隐 瞒 的 事 没 有 不 露 出 来 被 人 知 道 的 。
E kore hoki tetahi mea i huna, e mahue te whakakite; e kore ano tetahi mea i ngaro, e mahue te mohio, te puta hoki ki te marama.
18 所 以 , 你 们 应 当 小 心 怎 样 听 ; 因 为 凡 有 的 , 还 要 加 给 他 ; 凡 没 有 的 , 连 他 自 以 为 有 的 , 也 要 夺 去 。
Na reira kia tupato ta koutou whakarongo: ki te whai mea hoki tetahi, ka hoatu ano ki a ia; ki te kahore he mea a tetahi, ko te mea i mahara ai ia nana ake, ka tangohia i a ia.
19 耶 稣 的 母 亲 和 他 弟 兄 来 了 , 因 为 人 多 , 不 得 到 他 跟 前 。
Na ka haere mai ki a ia tona whaea me ona teina, otira kahore ratou i ahei te tutuki mai ki a ia, i te pipiri o te tangata.
20 有 人 告 诉 他 说 : 你 母 亲 和 你 弟 兄 站 在 外 边 , 要 见 你 。
Na ka korerotia ki a ia, Ko tou whaea me ou teina te tu mai nei i waho, e mea ana kia kite i a koe.
21 耶 稣 回 答 说 : 听 了 神 之 道 而 遵 行 的 人 就 是 我 的 母 亲 , 我 的 弟 兄 了 。
Otira ka whakahoki ia, ka mea ki a ratou, Ko enei, e whakarongo nei, a e mahi nei i te kupu a te Atua, toku whaea me oku teina.
22 有 一 天 , 耶 稣 和 门 徒 上 了 船 , 对 门 徒 说 : 我 们 可 以 渡 到 湖 那 边 去 。 他 们 就 开 了 船 。
Na i tetahi o aua ra ka eke ia, ratou ko ana akonga ki te kaipuke: a ka mea ia ki a ratou, Tatou ka whakawhiti ki tawahi o te roto. Na rere ana ratou.
23 正 行 的 时 候 , 耶 稣 睡 着 了 。 湖 上 忽 然 起 了 暴 风 , 船 将 满 了 水 , 甚 是 危 险 。
Otira i a ratou e rere ana, ka moe ia: na ko te putanga o tetahi hau, he tupuhi, ki te roto; a ka tomo ratou, tata pu te totohu.
24 门 徒 来 叫 醒 了 他 , 说 : 夫 子 ! 夫 子 ! 我 们 丧 命 啦 ! 耶 稣 醒 了 , 斥 责 那 狂 风 大 浪 ; 风 浪 就 止 住 , 平 静 了 。
Na ka haere ratou, ka whakaara i a ia, ka mea, E kara, e kara, ka mate tatou. Na ka ara ia, a riria ana e ia te hau, me te ngaru o te moana: a mutu iho, na kua marino.
25 耶 稣 对 他 们 说 : 你 们 的 信 心 在 那 里 呢 ? 他 们 又 惧 怕 又 希 奇 , 彼 此 说 : 这 到 底 是 谁 ? 他 吩 咐 风 和 水 , 连 风 和 水 也 听 从 他 了 。
Na ka mea ia ki a ratou, Kei hea to koutou whakapono? Mataku ana ratou, miharo ana, ka mea ki a ratou ano, Ko wai ra tenei, ka tapa nei ki nga hau, ki te moana, a rongo rawa ki a ia?
26 他 们 到 了 格 拉 森 ( 有 古 卷 : 加 大 拉 ) 人 的 地 方 , 就 是 加 利 利 的 对 面 。
na ka tae ratou ki te whenua o nga Kararini, ki tawahi atu o Kariri.
27 耶 稣 上 了 岸 , 就 有 城 里 一 个 被 鬼 附 着 的 人 迎 面 而 来 。 这 个 人 许 久 不 穿 衣 服 , 不 住 房 子 , 只 住 在 坟 茔 里 。
A, no tona haerenga atu ki uta, ka tutaki ki a ia he tangata no te pa, he rewera ona, he roa kahore ano i mau kakahu, kihai ano i noho i roto i te whare, engari ki nga urupa.
28 他 见 了 耶 稣 , 就 俯 伏 在 他 面 前 , 大 声 喊 叫 , 说 : 至 高 神 的 儿 子 耶 稣 , 我 与 你 有 甚 麽 相 干 ? 求 你 不 要 叫 我 受 苦 !
A, i tona kitenga i a Ihu, ka karanga, ka takoto ki tona aroaro, he nui tona reo ki te mea, he aha taku ki a koe e Ihu, e te Tama a te Atua, a te Runga Rawa? E, kaua ra ahau e whakamamaetia.
29 是 因 耶 稣 曾 吩 咐 污 鬼 从 那 人 身 上 出 来 。 原 来 这 鬼 屡 次 抓 住 他 ; 他 常 被 人 看 守 , 又 被 铁 炼 和 脚 镣 捆 锁 , 他 竟 把 锁 炼 挣 断 , 被 鬼 赶 到 旷 野 去 。
I mea hoki ia ki te wairua poke kia puta i taua tangata. He maha hoki nga wa i hopukia ai ia e ia; e tiakina ana hoki ia, he mea here ki nga mekameka, ki nga here waewae; heoi motumotuhia ana e ia nga here, a aia ana ia e te rewera ki te koraha.
30 耶 稣 问 他 说 : 你 名 叫 甚 麽 ? 他 说 : 我 名 叫 群 ; 这 是 因 为 附 着 他 的 鬼 多 。
Na ka ui a Ihu ki a ia, Ko wai tou ingoa? Ka mea ia, Ko Rihiona; he tokomaha hoki nga rewera i tomo ki roto ki a ia.
31 鬼 就 央 求 耶 稣 , 不 要 吩 咐 他 们 到 无 底 坑 里 去 。
Katahi ka inoi ratou ki a ia kia kaua ratou e tonoa e ia kia haere ki te hohonu.
32 那 里 有 一 大 群 猪 在 山 上 吃 食 。 鬼 央 求 耶 稣 , 准 他 们 进 入 猪 里 去 。 耶 稣 准 了 他 们 ,
Na i reira tetahi kahui poaka maha e kai ana i runga i te maunga: a ka inoi ratou ki a ia kia tukua ratou kia tomo ki aua poaka. A tukua ana ratou.
33 鬼 就 从 那 人 出 来 , 进 入 猪 里 去 。 於 是 那 群 猪 闯 下 山 崖 , 投 在 湖 里 淹 死 了 。
A, ko te putanga o aua rewera i roto i te tangata, ka tomo ki roto ki nga poaka: na ko te tino rerenga o te kahui ra te pari ki te moana, a paremo iho.
34 放 猪 的 看 见 这 事 就 逃 跑 了 , 去 告 诉 城 里 和 乡 下 的 人 。
A, no ka kite nga kaiwhangai i taua mea i meatia, ka whati, ka haere ka korero ki te pa, ki aua whenua hoki.
35 众 人 出 来 要 看 是 甚 麽 事 ; 到 了 耶 稣 那 里 , 看 见 鬼 所 离 开 的 那 人 , 坐 在 耶 稣 脚 前 , 穿 着 衣 服 , 心 里 明 白 过 来 , 他 们 就 害 怕 。
Na ka haere ratou kia kite i taua mea i meatia; a, i to ratou taenga mai ki a Ihu, ka kite i te tangata i puta nei nga rewera i roto i a ia, kua oti te whakakakahu, kua tika ona whakaaro, e noho ana i nga waewae o Ihu: a ka mataku ratou.
36 看 见 这 事 的 便 将 被 鬼 附 着 的 人 怎 麽 得 救 告 诉 他 们 。
A, korerotia ana ki a ratou e te hunga i kite, te whakaoranga o te tangata i nga rewera.
37 格 拉 森 四 围 的 人 , 因 为 害 怕 得 很 , 都 求 耶 稣 离 开 他 们 ; 耶 稣 就 上 船 回 去 了 。
Na ka mea te huihui katoa o nga kainga patata o nga Kararini kia mawehe atu ia i a ratou; i mataku whakaharahara hoki ratou: a eke ana ia ki te kaipuke, hoki ana.
38 鬼 所 离 开 的 那 人 恳 求 和 耶 稣 同 在 ; 耶 稣 却 打 发 他 回 去 , 说 :
Otira ka inoi ki a ia te tangata i puta ra nga rewera i roto i a ia, kia waiho ia hei hoa mona: heoi ka tono atu a Ihu i a ia, ka mea,
39 你 回 家 去 , 传 说 神 为 你 作 了 何 等 大 的 事 。 他 就 去 , 满 城 里 传 扬 耶 稣 为 他 作 了 何 等 大 的 事 。
Hoki atu ki tou whare, korerotia nga mea nui kua meinga nei e te Atua ki a koe. na haere ana ia, korerotia ana ki te pa katoa nga mea nui i mea ai a Ihu ki a ia.
40 耶 稣 回 来 的 时 候 , 众 人 迎 接 他 , 因 为 他 们 都 等 候 他 。
A, i a Ihu i hoki ai, ka koa te mano; i te tatari katoa hoki ratou ki a ia.
41 有 一 个 管 会 堂 的 , 名 叫 睚 鲁 , 来 俯 伏 在 耶 稣 脚 前 , 求 耶 稣 到 他 家 里 去 ;
Na ka haere mai tetahi tangata, ko Hairuha te ingoa, he rangatira no te whare karakia; a takoto ana ki nga waewae o Ihu, ka inoi ki a ia kia tomo ki tona whare:
42 因 他 有 一 个 独 生 女 儿 , 约 有 十 二 岁 , 快 要 死 了 。 耶 稣 去 的 时 候 , 众 人 拥 挤 他 。
Kotahi tana tamahine, he huatahi kei te tekau ma rua ona tau, na, e whakahemohemo ana. Na, i tona haerenga atu, ka popo nga mano ki a ia.
43 有 一 个 女 人 , 患 了 十 二 年 的 血 漏 , 在 医 生 手 里 花 尽 了 他 一 切 养 生 的 , 并 没 有 一 人 能 医 好 他 。
Na tera tetahi wahine e mate ana i te pakaruhanga toto, tekau ma rua nga tau, a poto katoa tona oranga ki nga rata, kihai rawa i taea te whakaora e tetahi.
44 他 来 到 耶 稣 背 後 , 摸 他 的 衣 裳 ? 子 , 血 漏 立 刻 就 止 住 了 。
Ka haere ia i muri i a ia, ka pa ki te taniko o tona kakahu: a mutu iho te rere o ona toto.
45 耶 稣 说 : 摸 我 的 是 谁 ? 众 人 都 不 承 认 。 彼 得 和 同 行 的 人 都 说 : 夫 子 , 众 人 拥 拥 挤 挤 紧 靠 着 你 。 ( 有 古 卷 在 此 有 : 你 还 问 摸 我 的 是 谁 麽 ?
Na ka mea a Ihu, Ko wai tenei kua pa nei ki ahau? A, no ka whakakahore katoa, ka mea a Pita ratou ko ona hoa, E kara, e pipiri ana nga mano ki a koe, e tutetute ana, ka mea koe, ko wai e pa ki ahau?
46 耶 稣 说 : 总 有 人 摸 我 , 因 我 觉 得 有 能 力 从 我 身 上 出 去 。
Otira i mea a Ihu, Ehara, kua pa tetahi ki ahau: e mohio ana ahau, kua puta atu he mana i ahau.
47 那 女 人 知 道 不 能 隐 藏 , 就 战 战 兢 兢 的 来 俯 伏 在 耶 稣 脚 前 , 把 摸 他 的 缘 故 和 怎 样 立 刻 得 好 了 , 当 着 众 人 都 说 出 来 。
A, no te kitenga o te wahine kihai ia i ngaro, haere wiri ana, takoto ana i tona aroaro, korerotia ana e ia ki a ia i te aroaro o te iwi katoa te take i pa ai ia ki a ia, me te hohoro o tona oranga.
48 耶 稣 对 他 说 : 女 儿 , 你 的 信 救 了 你 ; 平 平 安 安 的 去 罢 !
Na ka mea ia ki a ia, E ko, na tou whakapono koe i ora ai; haere marie.
49 还 说 话 的 时 候 , 有 人 从 管 会 堂 的 家 里 来 , 说 : 你 的 女 儿 死 了 , 不 要 劳 动 夫 子 。
I a ia ano e korero ana, ka haere mai tetahi i te whare o te rangatira o te whare karakia, ka mea ki a ia, Kua mate tau tamahine; kaua e whakararuraru i te Kaiwhakaako.
50 耶 稣 听 见 就 对 他 说 : 不 要 怕 , 只 要 信 ! 你 的 女 儿 就 必 得 救 。
Otiia, i te rongonga o Ihu, ka whakahoki ki a ia, ka mea, Kaua e mataku: ko te whakapono ia kia whakapono, a ka ora ia.
51 耶 稣 到 了 他 的 家 , 除 了 彼 得 、 约 翰 、 雅 各 , 和 女 儿 的 父 母 , 不 许 别 人 同 他 进 去 。
A, i tona tomokanga ki te whare, kihai tetahi i tukua e ia ki tapoko, ko Pita anake, ko Hemi, ko Hoani, me te papa raua ko te whaea o te kotiro.
52 众 人 都 为 这 女 儿 哀 哭 捶 胸 。 耶 稣 说 : 不 要 哭 。 他 不 是 死 了 , 是 睡 着 了 。
E tangi ana ratou katoa, e aue ana mona. Na ka mea ia, Kaua e tangi; kahore ia i mate, engari e moe ana.
53 他 们 晓 得 女 儿 已 经 死 了 , 就 嗤 笑 耶 稣 。
A kataina iho ia e ratou, i mohio hoki ratou kua mate ia.
54 耶 稣 拉 着 他 的 手 , 呼 叫 说 : 女 儿 , 起 来 罢 !
Otira ka mau ia ki tona ringa, ka karanga, ka mea, E ko, e ara.
55 他 的 灵 魂 便 回 来 , 他 就 立 刻 起 来 了 。 耶 稣 吩 咐 给 他 东 西 吃 。
Na hoki mai ana tona wairua, a whakatika tonu ake ia: na ka whakahautia e ia kia hoatu he kai mana.
56 他 的 父 母 惊 奇 得 很 ; 耶 稣 嘱 咐 他 们 , 不 要 把 所 作 的 事 告 诉 人 。
A, miharo tonu ona matua: na ka whakatupato ia i a ratou kia kaua e korerotia taua meatanga ki tetahi.